Tuy rằng tại Vatican, lễ Chúa Giêsu lên trời đã được cử hành vào thứ năm vừa rồi,
nhưng tại Italia bởi vì hôm đó không phải là lễ nghỉ dân sự cho nên Hội đồng Giám
mục nước này đã dời sang chúa nhựt hôm qua, cũng như tại nhiều nơi trên thế giới.
Đức Thánh Cha lại có dịp mừng lễ một lần nữa cùng với cộng đoàn Dân Chúa ở Cassinô,
một thị trấn cách Rôma 130 cây số về mạn nam, nổi tiếng về đan viện do thánh Bênêđictô
(cũng phiên âm là Biển đức) sáng lập vào khoảng năm 500. Đan viện này mang quy chế
một đan viện biệt hạt, nghĩa là một đơn vị hành chánh tương đương với gíao phận, với
diện tích 567 cây số vuông, dân số là 78.900 tín hữu, được phân phối trong 53 giáo
xứ, do 40 linh mục triều và 34 linh mục dòng phụ trách. Chuyến viếng thăm hôm qua
được đặt dưới khẩu hiệu: “đức giáo hoàng mang danh hiệu Bênêđictô viếng thăm quê hương
thánh Bênêđictô”. Đức đương kim giáo hoàng đã hơn một lần giải thích lý do của việc
chọn lựa danh hiệu Bênêđictô: bởi vì cảm thấy gắn bó với vị thánh tổ phụ đời đan tu
bên Tây phương. Chỉ cần ghi lại vài kỷ niệm gần nhất. Vào ngày 1/4/2005, nghĩa là
hôm trước khi vị tiền nhiệm băng hà, đức hồng y Ratzinger đã đọc một bài thuyết trình
tại Subiaco, đan viện tiên khởi của thánh Bênêđictô, về bài học của vị thánh này đối
với việc kiến tạo châu Âu ngày nay. Bốn tháng trước đó, ngài đã đến Monte Cassino
để dâng thánh lễ cho các thành viên Hàn lâm viện Khoa Học của Toà Thánh.
Cuộc
viếng thăm ngày hôm qua được chia làm hai phần. Vào buổi sáng, ngài đã chủ sự thánh
lễ đồng tế cùng với 27 giám mục trong miền Lazio dành cho cộng đoàn Dân Chúa tại quảng
trường Campo Miranda, từ nay được đổi tên là quảng trường Bênêđictô XVI. Vào ban chiều,
ngài đã gặp gỡ các viện phụ và viện mẫu của dòng Biển đức trên toàn thế giới trong
khuôn khổ Kinh Chiều. Bài tường thuật hôm nay chỉ giới hạn vào sinh hoạt ban sáng,
còn sinh hoạt ban chiều được dành cho buổi phát ngày mai.
Thánh lễ được cử
hành bằng tiếng Ý, nhưng các bài hát phần thường lễ bằng tiếng latinh vì lý do dễ
hiểu: các cha dòng Biển đức nổi tiếng về bình ca grêgôrianô. Bài giảng thánh lễ gồm
hai tư tưởng chính: thứ nhất chú trọng vào lễ Chúa Lên Trời, thứ hai về linh đạo thánh
Biển đức.
Khi tuyên xưng Đức Giêsu lên trời, chúng ta không hiểu về một chuyển
động không gian kiểu như du hành lên không trung, nhưng cần hiểu như là một tác
động của Thiên Chúa đưa đức Giêsu vào cõi thiên giới. Ở đây “trời” không ám chỉ một
chỗ nào ở trên cung trăng hay các tinh tú, nhưng ám chỉ một điều cao siêu hơn nhiều.
Trong mầu nhiệm Đức Giêsu lên trời, phụng vụ tuyên xưng rằng nhân tính của Người được
liên kết mãi mãi với Thiên Chúa. Mầu nhiệm này mang lại cho ta một niềm hoan hỉ vô
tận, giống như các môn đệ tại Giêrusalem, bởi vì chúng ta biết rằng Chúa Giêsu không
tách biệt khỏi chúng ta, nhưng Người hiện diện giữa chúng ta dưới một hình thức mới,
trong quyền năng của Thánh Linh, trong lời giảng và chứng tá của các môn đệ. Hội thánh
được thiết lập không phải để thay thế cho sự vắng mặt của Chúa, nhưng để tuyên xưng
sự hiện diện năng động và vinh hiển của Chúa trên trần thế. Vai trò của Hội thánh,
như thánh Phaolô nhắc lại trong thư các tín hữu Êphêsô, là tăng cường lòng gắn bó
với Chúa Giêsu và mang những đặc sủng đã lãnh nhận để xây dựng sự hợp nhất của Thân
Thể của Người.
Trong phần thứ hai của bài giảng, đức thánh cha đã giải thích
tính cách thiết thực của linh đạo của thánh Biển đức: ora et labora et lege:
cầu nguyện, làm việc và học hỏi. Việc cầu nguyện, bao gồm cả việc suy niệm Lời Chúa,
đưa chúng ta kết hiệp với Thiên Chúa, mang lại bình an cho tâm hồn giữa những sóng
gió của cuộc đời. Lao động bao hàm cả sự liên đới với những công nhân đang gặp những
khó khăn trong cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay. Sự học tập không chỉ giới hạn vào
việc trau giồi kiến thức, nhưng còn vươn lên đến việc tìm kiếm Thiên Chúa, đến những
chân trời của vô biên, động lực của sự phát triển văn minh châu Âu.
Một đặc
trưng nữa của tinh thần thánh Biển đức là bình an (hay hoà bình) được bổ túc trong
bài huấn dụ trước khi xướng kinh kính Đức Mẹ kết thúc Thánh Lễ. Đức Thánh Cha nói:
Anh chị em thân mến. Mỗi lần cử hành Thánh lễ, chúng ta nghe thấy vọng
lên những lời Chúa Giêsu trối lại cho các môn đệ như một
món quà quý báu tại nhà Tiệc Ly: “Thầy để lại bình an cho các con, Thầy
ban bình an cho các con (Ga Ga 14,27). Cộng đoàn Kitô giáo và nhân loại
đang cần được hưởng nếm sự phong phú và quyền
năng của bình an Chúa Kitô biết bao! Thánh Biển đức là một chứng
nhân của điều đó, bởi vì Người đã
đón nhận nó vào cuộc đời của mình, và đã
để cho nó sinh hoa kết quả qua những công tác canh tân văn hoá
và tinh thần. Chính vì thế mà ở cổng vào của đan viện MonteCassino
và tất cả các đan viện Biển đức, ta thấy khẩu hiệu PAX
(bình an). Thực vậy, cộng đoàn đan tu được kêu gọi để
sống sự bình an này là một hồng ân tuyệt vời nhất của Chúa Phục sinh. Như anh
chị em đã biết, trong cuộc hành hương mới
đây sang Thánh điạ, tôi đã muốn làm kẻ lữ hành của bình an,
và hôm nay trên manh đất mang dấu của thánh Biển đức,
tôi muốn lợi dụng cơ hội này để nhấn mạnh rằng hoà bình
tiên vàn là một món quà của Thiên Chúa, và sức mạnh của nó nằm trong lời cầu nguyện.
Tuy
nhiên, hoà bình vừa là món quà vừa là nỗ lực của con ngươi. Và nghị
lực cần thiết để hoạt động cũng có thể múc lấy từ việc
cầu nguyện. Chính vì thế cần phải vun trồng một đời sống cầu nguyện
chân thực để bảo đảm cho sự tiến triển của xã hội trong
hoà bình. Một lần nữa, lịch sử của đời đan tu dạy cho
chúng ta biết rằng sự tiến bộ của nền văn minh được chuẩn bị trong việc
lắng nghe Lời Chúa mỗi ngày, điều này thúc đẩy các tín
hữu hãy cố gắng về phía cá nhân cũng như cộng đoàn, hãy
chống lại mọi hình thức ích kỷ và bất công. Chỉ khi nào, nhờ ơn Chúa Kitô,
chúng ta học biết chống cự sự dữ ở trong bản thân mình và trong các mối
tương giao với tha nhân, thì ta mới trở thành những kẻ kiến tạo đích
thực của hòa bình và tiến bộ xã hội. Nguyện xin Mẹ Maria, Nữ Vương Hòa
bình, giúp đỡ tất cả mọi tín hữu, trong những ơn gọi và
hoàn cảnh sinh sống khác nhau, được trở nên những chứng nhân của bình
an mà Chúa Kitô đã ban cho chúng ta và đã để
lại cho chúng ta như một sứ mạng phải thực hiện khắp nơi. Hôm
nay ngày 24 tháng năm, kính nhớ Đức Mẹ Phù hộ các giáo hữu,
được kính nhớ đặc biệt tại đền thờ Sheshan tại
Thượng hải, là ngày cầu nguyện cho Giáo hội Trung quốc. Tâm tư của
tôi hướng về các tín hữu công giáo ở Trung quốc, và tôi xin họ trong ngày hôm
nay, hãy lặp lại niềm hiệp thông với Chúa Kitô và sự trung thành với đấng
Kế vị thánh Phêrô. Ước gì việc chung lời cầu nguyện của chúng ta mang
lai sự trút đổ Thánh Linh, ngõ hầu tính đoàn kết giữa
các Kitô hữu, tính công giáo và phổ thế của Giáo hội mỗi ngày được
đâm sâu và hiển hiện thêm mãi.
Nên biết là lễ kính Đức Mẹ phù hộ
các tín hữu được đức giáo hoàng Piô VIII ấn định cử hành tại Rôma vào ngày 24 tháng
5 năm 1814, nhưng được truyền bá mạnh mẽ nhờ thánh Gioan Bosco, và lễ này được mừng
tại nhiều quốc gia, trong đó có cả nước Trung quốc từ năm 1924.