2009-05-12 18:18:01

Çenakulli.


(12.05.2009 RV)Është selia e parë e Kishës në fasha, vend ku u themelua sakramenti i Shugurimit meshtarak, sakramenti i Eukaristisë e ai i Rrëfimit, apo i pajtimit me Zotin. Fjala latine ‘Coenaculum’ tregonte ‘vendin ku hahej darka’, por, në kuptim më të përgjithshëm, edhe katin e epërm, pjesën e shtëpisë të caktuar për miqtë, apo ‘dhomën e miqve’. Tradita e krishterë mbi vërtetësinë e Çenakullit, është shumë e lashtë. Nis që nga fundi i shekullit II. Në shekullin IV pranë Çenakullit u ndërtua Kisha e re e ‘Sionit të Shenjtë’. E shkatërruar nga persianët në vitin 614, e rindërtuar, e shkatërruar rishtas nga myslimanët, ishte në rrënim e sipër, me përjashtim të kapelës me dy kate të Çenakullit, kur këtu erdhën kryqtarët. Pas ardhjes së tyre, në këtë vend u ndërtua një bazilikë me tri navata e cila, përveç Sallës së epërme të miqve (Kapela e Çenakullit) përfshinte edhe vendin e ‘Fjetjes së Marisë’ si dhe një kapelë tjetër, në kujtim të ‘Larjes së këmbëve’.
Në vitin 1187, ndonëse Jeruzalemi ra në dorë të Saladinit, shtegtarët lejoheshin të hynin në këtë vend të shenjtë e meshtarët, të kremtonin Meshën shenjte për shtegtarët.
Bazilika e Kryqtarëve, e braktisur, ishte pothuajse rrafsh me tokë, kur më 1335 arritën françeskanët. Mbreti Roberti i Napolit dhe mbretëresha Sançia, pasi paguan një shumë të madhe të hollash, e bindën Sulltanin e Egjiptit t’ua dhuronte Çenakullin françeskanëve. Fretërit thirrën menjëherë disa artistë qipriotë për ta ringritur në këmbë vendin e shenjtë me dy kate, ashtu siç ishte në zanafillë. U ndërtua edhe një kuvend françeskan për rregulltarët, që do të kryenin edhe detyrën e famullitarëve për Çenakullin dhe për të gjitha viset e shenjta të Jeruzalemit të Betlehemit. Që asokohe eprori i Rojtarisë së Tokës Shenjte ka titullin “ Rojtar i Malit të Sionit”.
Në vitin 1524 myslimanët i përvetësuan sallat poshtë Çenakullit, me pretendimin se aty ishte ‘Varri i Profetit David”. Pas një dekreti otoman, françeskanët u detyruan ta dorëzojnë edhe Sallën e Epërme e, më në fund, të largoheshin fare nga kuvendi. Salla e Epërme, dmth Çenakulli, u kthye në Xhami, ku të krishterët nuk kishin të drejtë të shkelnin.
Në Sallën e epërme të Çenakullit (15.30 x 9,40), e cila në shekullin XIV u rindërtua me stil gotik, me harqe e qemere të larta, shihet shkalla që shërbente për t’u ngjitur nga kati poshtë, në atë të sipërmin si dhe një shkallë me tetë këmbë, që të çon tek kapela e shuguruar për kujtim të zbritjes së Shpirtit Shenjt ditën e Rrëshajëve. I dukshëm edhe ‘mi’ rab’, ndërtuar në vitin 1929 për t’u treguar myslimanëve drejtimin e Mekës.
Pali VI u lut në Çenakull më 5 janar 1946; e Gjon Pali II kremtoi këtu Meshën më 23 mars të vitit 2000.
Sot ndërtesa është pronë e Shtetit të Izraelit.
Në Katin poshtë, që përkon me Kapelën kushtuar kujtimit të ‘Larjes së këmbëve’, sot kthyer në sinagogë, është Varri monumental i Davidit, cak shtegtimesh kombëtare hebraike. Përmes kiostrit të dikurshëm të kuvendit françeskan, ngritur më 1335, mund të hyhet në Muzeun e Shoah (fjalë që në gjuhën hebraike do të thotë shfarosje), ku ruhen kujtime të viktimave që gjetën vdekjen në kampet naziste të shfarosjes së hebrenjve.







All the contents on this site are copyrighted ©.