Пастырскае Слова Апостальскага Візытатара для грэка-католікаў Беларусі на сьвята Пасхі
Хрыстовай 2009-га году
Вялебныя Айцы сьвятаслужыцелі! Дарагія Манахі, Манахіні і Браты Семінарысты! Любыя
ў Госпадзе Браты і Сёстры! Паважаныя Сябры!
1. У сьвяточныя
дні Сьвятой Пасхі Хрыстовай пакланяемся Крыжу і славім Уваскрасеньне Госпада і Збаўцы
нашага Ісуса Хрыста. Уваскрасеньня нельга аддзяляць ад Крыжа, а Крыжа – ад Уваскрасеньня,
бо Ўваскрасеньне Гасподняе – гэта сьвята перамогі над сьмерцю, а Крыж – гэта знак
гэтае перамогі. Сьвяты Ян з Дамаску пісаў: “Не чымсьці іншым, як толькі Крыжом
Госпада нашага Ісуса Хрыста сьмерць была зьнішчаная, грэх прабацькоўскі – ачышчаны,
пекла – пазбаўленае сваёй здабычы, і даравана ўваскрасеньне. Менавіта ім вяртаемся
мы да першапачатковага шчасьлівага стану, ім адчыненыя брамы раю, праз яго нашая прырода
села праваруч Бога і мы зрабіліся дзецьмі Божымі і спадкаемцамі Яго. Усё гэта зроблена
Крыжом”. У Крыжы праявілася ўсемагутнасьць Божая. У Крыжы бачым мы ўжо не
сьмерць, а перамогу над сьмерцю, Ўваскрасеньне Хрыстовае і знак агульнага ўваскрасеньня
ўсіх тых, што вераць у Хрыста. Для нас, хрысьціянаў, гэта знак надзеі і знак жыцьця,
і менавіта гэта мы вызнаем, калі ўшаноўваем Крыж Хрыстовы, калі робім знак сьвятога
Крыжа, калі носім гэты знак не толькі ў сэрцах, але і яўна на целах нашых. Такім
чынам мы сьведчым, што Ісус Хрыстос – Збаўца і Пераможца сьмерці, Той, хто ўцелавіўся,
прынёс Добрую Вестку – Сьвятое Евангельле, памёр дзеля нас і ўваскрос, каб мы мелі
вечнае жыцьцё. 2.Старажытная традыцыя Ўсходняй Царквы
навучае нас, што праз сьмерць Хрыста на Крыжы, мы ўваходзім у Таямніцу Ўваскрасеньня
і Зыходу Сьвятога Духа. Паміраючы на Крыжы Ісус Хрыстос перадаў Царкве Духа Сьвятога
(пар. Ян 19,30), які ажыўляе Царкву заўжды, а асабліва у час выпрабаваньняў і перасьледу. Таму
ў сьвятле жыватворчага, духаноснага Крыжа Гасподняга і сьветлага Ўваскрасеньня мы
глядзім на балесныя падзеі гісторыі нашай Царквы. Некалькі тыдняў таму - 24 лютага
2009 г. мінула 170 гадоў ад так званага "сабору" у Полацку ў 1839 г., на якім некаторыя
царкоўныя дзеячы Ўніяцкай Царквы – пад націскам расейскіх царскіх уладаў – абвясьцілі
ліквідацыю гэтай Царквы праз яе далучэньне да дзяржаўнай Царквы Расійскай Імперыі.
А 25 сакавіка 1839 г. цар Мікалай І пацьвердзіў гэтую ліквідацыю. Але пасля Першай
сусьветнай вайны Ўсходняя Каталіцкая Царква візантыйска-славянскага абраду адрадзілася
ў Заходняй Беларусі, дзе ў міжваенны час існавала больш за 30 парафіяў. Іх апякаў
духова Апостальскі Візітатар блаславёны сьвятамучанік Уладыка Мікалай Чарнецкі, руплівы
пастыр які цярпеў у сталінскіх лагерах. 50 год ягонай сьмерці мы адзначалі некалькі
дзён таму - 2 красавіка 2009 г. Гэтага ж блаславёнага Ўладыку Мікалая на пачатку
ІІ Сусьветнай вайны, у 1939 г., Львоўскі грэка-каталіцкі мітрапаліт Андрэй Шаптыцкі
прызначыў Экзархам для грэка-католікаў Беларусі. Год пазьней (у 1940 г.) Экзархам
беларускіх грэка-католікаў быў прызначаны мітрапалітам Андрэям а. Антон Неманцэвіч.
І яму таксама выпала ўвайсьці на крыжовы шлях мучаніцтва. Экзарх Антон неўзабаве ў
1942 г. быў арыштаваны нямецкім нацысцкім SD і ў 1943 г. загінуў мучаніцкай смерцю
ў Менску. Мы глыбока верым, што праз мучаніцкі подзьвіг блаславёнага Ўладыкі Мікалая
і сьветлай памяці Экзарха Антона, а таксама праз умацаваных Духам Сьвятым адважных
ды руплівых безыменных сьвятароў, манахаў, манахіняў і сьвецкіх вернікаў, якія ў час
савецкага перасьледу маліліся падпольна ў Слоніме, Лагішыне, Пінску ды іншых мясьцінах,
нашая Царква захавала пераемнасьць аж да часу, калі ўжо ў суверэннай Рэспубліцы Беларусь
ў 1990 грэка-каталіцкія парафіі маглі аднавіць душпастырскую дзейнасьць. Жыватворчы
і духаносны Крыж Хрыста стаў сапраўды знакам перамогі.
3. Браты
і Сёстры! Сьвята Пасхі Хрыстовай яшчэ раз дае нам магчымасьць аднавіць еднасьць
з Хрыстом, стаяць ля Ягонага жыватворчага Крыжа і ў моцы Сьвятога Духа сьпяваць гімн
Уваскрасеньня, бо Хрыстос уваскрос і Ён з намі ва ўсе дні ажно да сканчэньня веку. Глыбей
разумець гэтую парадаксальную Таямніцу дазваляе нам Сьвятое Евангельле. Таму ўсім
вернікам нашае Царквы ды усім людзям добрай волі ў нашай Бацькаўшчыне жадаем, каб
у час сьвятаў Пасхі Хрыстовай захацелі уважліва і пабожна чытаць Сьвятое Евангельле
на роднай беларускай мове.
Хочам сардэчна прывітаць са сьвятам Пасхі Гасподняй
усіх, хто яе сьвяткуе паводле новага календара: грэка-католікаў, братоў рыма-католікаў,
братоў пратэстантаў. Братам праваслаўным, якія будуць сьвяткаваць Пасху паводле
юліянскага календара, жадаем добрага вялікапоснага духовага подзьвігу.
Усім
жадаем багатых дароў міру, радасьці, надзеі ды любові ад Уваскрослага Хрыста і вітаем
сьвяточным вітаньнем: Хрыстос уваскрос - сапраўды ўваскрос!
Менск,
Пасха Гасподняя 2009 году. +Архімандрыт СЯРГЕЙ (Гаек) Апостальскі Візітатар
для грэка-католікаў Беларусі