Kardinali Tarçizio Bertone në simpoziumin kushtuar Piut XI: Qe një papë i madh që
duhet studiuar dhe rizbuluar.
(26.02.2009 RV)Një figurë që duhet zbuluar më mirë, nëpërmjet studimit të dokumenteve
të pabotuara vënë sot në dispozicion nga historianët e Arkivit Sekret të Vatikanit.
Bëhet fjalë për Papën Akile Rati, që nisi papninë e tij në vitin 1922 me emrin e Piut
XI. Mbi këtë protagonist të shek. XX foli sot edhe Sekretari i Shtetit të Vatikanit,
kardinali Tarçizio Bertone, gjatë hapjes së punimeve të Simpoziumit Ndërkombëtar promovuar
nga Këshilli Papnor i Shkencave historike.
“Papë me dinjitet kishtar. Një papë
me një shtatlartësi perandorake”. Papa i pesë diktatorëve: Hitlerit, Musolinit, Stalinit,
Frankos dhe Salezarit – me të cilët iu desh të manovronte ndërmjet dy luftrave botërore
të shekullit të kaluar, pa numëruar pastaj telashet që rrodhën nga kriza ekonomike
e vitit 1929. Kardinali Bertone e përkufizoi si “mahnitëse” historinë njerëzore dhe
kishtare të Piut XI, por edhe vuri në dukje se nga papnitë e shek XX, ajo e Papës
Rati ka nevojë të shqyrtohet më me vëmendje, jo vetëm për të nxjerrë më mirë në sipërfaqe
atë që quhet zelli baritor i tij, por edhe për të sqaruar veprimet që kreu gjatë qëndrimit
të tij në timonin e barkës së Pjetrit, për 17 vjet.