25-га лютага, ў Папяльцовую Сераду, ў Каталіцкім Касьцёле пачаўся Вялікі Пост
Папяльцовая серада — дзень, якім у Каталіцкім Касцёле распачынаецца перыяд Вялікага
посту або саракадзённага пакаяння, — прыпадае ў гэтым годзе на 25 лютага. Перыяд Вялікага
посту з’яўляецца часам аднаўлення і ўзрастання жыцця ў Духу Святым.
Вялікі
пост сёлета завершыцца ў Вялікі чацвер 9 красавіка. У гэты дзень распачнецца святкаванне
Пасхальнага Трыдуума мукі, смерці і ўваскрасення Пана. Вялікдзень у гэтым годзе прыпадае
на 12 красавіка.
«Памятай, што ты — прах і ў прах вернешся» (пар. Быц 3,
19), — нагадваюць вернікам святары, пасыпаючы ў Папяльцовую сераду іх галовы попелам.
Гэты жэст сімвалізуе распачацце падрыхтоўкі да найважнейшага свята хрысціянаў — Вялікадня.
Традыцыя
пасыпаць галовы попелам зарадзілася ў VIII ст., а ў XI ст. папа Урбан ІІ абвясціў
гэты звычай абавязковым для ўсяго Касцёла. У тыя часы было таксама прынята, што павінен
выкарыстоўвацца попел са спаленых вербачак, асвечаных у Пальмовую нядзелю мінулага
года.
Вялікі пост працягваецца 40 дзён, не ўлічваючы нядзеляў, якія з’яўляюцца
днямі памяці ўваскрасення Пана. Пост нагадвае той час, які Хрыстус правёў у пустыні,
рыхтуючыся праз сузіранне і пост да навучання, аздараўлення не толькі целаў, але перш
за ўсё душаў, да абвяшчэння Божай міласэрнасці і заахвочвання людзей да міру.
«І
пасціў Ён сорак дзён і сорак начэй, і нарэшце згаладаўся» (пар. Мц 4, 2), — чытаем
у Святым Пісанні. За час прабывання Езуса ў пустыні сатана тры разы спакушаў Хрыста,
але Ён не паддаўся.
Вялікі пост павінен спрыяць падрыхтоўцы ўсёй супольнасці
Касцёла да перажывання велікодных святаў праз навяртанне, стараннае слуханне Божага
слова і малітву.
З велікапоснай літургіяй звязаны таксама звычай закрываць
крыжы фіялетавай тканінай у 5-ю нядзелю Вялікага посту. Сэнс гэтага звычаю тлумачыцца
словамі з Евангелля на Нядзелю Мукі Пана (перад апошняй літургічнай рэформай): «І
схапілі камяні, каб кінуць у Яго, але Езус укрыўся і выйшаў са святыні» (пар. Ян 8,
59).
Выключнае значэнне ў перыяд Вялікага посту мае сакрамэнт пакаяння
і паяднання, бо менавіта ён асвячае ўсе нашыя намаганні, накіраваныя на адмаўленне
ад граху, а таксама на паяднанне з бліжнім і Богам. У гэты перыяд у парафіях праводзяцца
велікапосныя рэкалекцыі, прымаць удзел у якіх — абавязак кожнага верніка. Да набажэнстваў,
прадпісаных Апостальскай Сталіцай, адносяцца Крыжовы шлях і Песні жальбы.
Перыяд
Вялікага посту з’яўляецца часам аднаўлення і ўзрастання жыцця ў Духу Святым. Гэтае
аднаўленне дасягае сваёй кульмінацыі падчас Вялікай Ночы Уваскрасення. У гэты «благаслаўлёны
час» чалавек можа нанава сабе ўсвядоміць, куды ён пілігрымуе, і што канчатковаю мэтаю
з’яўляецца Бог.