Hôm qua là ngày 25 tháng giêng, lễ thánh Phaolô tông đồ trở lại.
Năm nay tuy trùng vào chúa nhựt, nhưng vẫn được
cử hành đặc biệt bởi vì chúng ta đang mừng kỷ niệm
hai ngàn năm sinh nhật của thánh Phaolô. Cũng như những
năm trước, đức thánh cha đã ra đền
thờ thánh Phaolô ngoại thành để chủ toạ phụng vụ Kinh chiều, bế mạc
tuần lễ cầu nguyện cho các Kitô hữu được hợp nhất. Những chủ
đề chính của bài giảng được tóm lại trong bài huấn dụ
trước khi đọc kinh Truyền tin. Ngoài ra, hôm qua cũng trùng với
vài cơ hội đáng nhớ khác, chẳng hạn như ngày quốc
tế dành cho các bệnh nhân phong cùi, và tại Italia là ngày kết thúc tháng học tập
dành cho các thiếu nhi thuộc phong trào Công giáo tiến hành. Nhất là hôm qua là ngày
áp Tết, và đức Bênêđictô XVI đã gửi lời chúc mừng
đến nhân dân các nước Á Đông như sau:
Nhân
dân tại nhiều quốc gia Á đông chuẩn bị mừng năm mới âm lịch. Tôi cầu chúc họ được
sống những lễ này trong niềm hoan hỉ. Sự hoan hỉ bộc lộ tình trạng của con người sống
hoà hợp với bản thân, và điều này chỉ có thể có được khi con người sống hoà hợp với
Thiên Chúa và với vạn vật. Nguyện cầu cho niềm hoan hỉ luôn được sống động trong
tâm hồn của hết mọi người trong các quốc gia mà tôi rất quý mến, và lan toả ra khắp
thế giới.
Đề tài chính của bài huấn dụ nhằm giải thích ý nghĩa của
lễ thánh Phaolô trở lại, trong tiếng latinh là “conversio”, quen dịch là “hoán cải”.
Đây cũng là chủ đề của bài Tin mừng chúa nhựt thứ ba mùa
thường niên, thuật lại những lời kêu gọi của Chúa Giêsu vào lúc khai mạc sú
vụ ở Galilê. Việc trở lại (hoán cải) không chỉ giới hạn vào sự từ bỏ con đường
tội lỗi, nhưng cốt yếu là tin vào Chúa Giêsu Kitô, phó thác tất cả cuộc
đời cho Chúa dẫn dắt. Sau đây là nguyên văn bài huấn dụ.
Anh
chị em thân mến,
Trong bài Tin mừng chúa nhựt hôm nay vang lên những lời
giảng đầu tiên của Đức Giêsu ở miền Galilê: “Thời gian đã hoàn tất, vương triều Thiên
Chúa đã gần kề: hãy hoán cải và tin vào Tin mừng” (Mc 1,15). Và đúng vào ngày hôm
nay 25 tháng giêng là lễ kính việc hoán cải của thánh Phaolô. Thật là một cuộc trùng
hợp may mắn, đặc biệt trong năm thánh Phaolô, nhờ thế chúng ta có thể hiểu rõ ý nghĩa
của từ “hoán cải” – metanoia – khi nhìn vào kinh nghiệm của thánh tông đồ. Nói đúng
ra, trong trường hợp của ông Phaolô, có vài người muốn tránh danh từ này, bởi vì theo
họ, ông đã là một tín đồ rồi, thậm chí một tín đồ Do thái nhiệt thành, vì thế không
phải là ông chuyển hoán từ chỗ vô đạo đến chỗ theo đạo, từ chỗ thờ tà thần đến chỗ
tin nhận Thiên Chúa thật, và ông cũng không từ bỏ tín ngưỡng Do thái để tin theo Chúa
Kitô. Thực ra, kinh nghiệm của ông Phaolô có thể trở thành khuôn mẫu cho mọi thứ hoán
cải Kitô giáo.
Cuộc hoán cải của ông Phaolô đã chín mùi trong cuộc gặp gỡ với
Chúa Kitô Phục sinh; chính cuộc gặp gỡ này đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc đời của
ông. Trên đường đi Đamascô đã xảy ra cho ông điều mà Chúa Giêsu đòi hỏi trong bài
Tin mừng hôm nay: ông Saulô đã hoán cải, bởi vì nhờ ánh sáng của Chúa, ông đã “tin
vào Tin mừng”. Đây là cốt yếu của việc hoán cải của ông Phaolô và của chúng ta, đó
là tin vào Chúa Giêsu đã chết và sống lại, và mở lòng để cho ân sủng Chúa chiếu soi.
Từ lúc đó, ông Saulô hiểu rằng sự cứu rỗi không tuỳ thuộc vào những việc thiện mà
ông đã thi hành theo Lề luật Moisen, nhưng tuỳ thuộc vào việc Chúa Kitô đã chịu chết
cho mình là một kẻ bách hại ngài, và đã sống lại. Chân lý này, chiếu soi cuộc đời
của mọi Kitô hữu nhờ bí tích thánh tẩy, đã lật ngược nếp sống của chúng ta. Hoán cải,
kể cả đối với chúng ta, có nghĩa là tin rằng Chúa Giêsu “đã trao hiến mình vì tôi”
qua việc chết trên thập giá (xc Gl 2,20), và sống lại, Người sống với tôi và trong
tôi. Nhờ việc tín thác vào quyền năng tha thứ của Người, để cho Người cầm tay dẫn
dắt, tôi có thể ra khỏi bãi cát lún của tính kiêu ngạo và tội lỗi, của tật gian dối
và buồn phiền, của tính ích kỷ và an toàn giả tạo, để nhận biết và sống tình thương
phong phú của Người.
Các bạn thân mến, lời kêu gọi hoán cải, được củng cố nhờ
chứng từ của thánh Phaolô, vang lên ngày hôm nay, mang tính cách quan trọng cho cả
lãnh vực đại kết, vào lúc kết thúc Tuần lễ cầu nguyện cho các Kitô hữu được hợp nhất.
Thánh Tông đồ đã chỉ dạy chúng ta thái độ tinh thần cần thiết để có thể tiến tới trên
con đường hiệp thông. Người viết trong thư gửi các tín hữu Philippê (3,12): “tôi chưa
đạt tới đich, tôi chưa đạt sự hoàn thiện, nhưng tôi cố gắng để chiếm đoạt nó, bởi
vì chính tôi đã được Chúa Kitô Giêsu chinh phục”. Các Kitô hữu chúng ta chưa đạt được
đích điểm của sự hợp nhất toàn diện, nhưng nếu chúng ta để Chúa Giêsu cải hoán chúng
ta liên lỉ, thì chắc chắn chúng ta sẽ đến. Xin Đức trinh nữ Maria là Mẹ của Hội thánh
duy nhất và thánh thiện, cầu cho chúng ta được ơn hoán cải chân thành, ngõ hầu sớm
thể hiện niềm mong đợi của Chúa Kitô: Ut unum sint (Xin cho tất cả nên một), Chúng
ta hãy ký thác cho Mẹ buổi nguyện kinh chiều nay mà tôi sẽ chủ toạ ở đền thánh Phaolô
ngoại thành, và cũng như mọi năm, sẽ có sự tham dự của các đại diện của các giáo hội
và giáo đoàn hiện diện tại Rôma
Sau khi ban phép lành Toà thánh, đức thánh
cha còn nhắc tới ngày dành cho các bệnh nhân phong cùi, được thiết lập cách đây 55
năm do sáng kiến của ông Raoul Follereau. Giáo hội luôn bày tỏ lòng quan tâm đối với
các bệnh nhân, và hỗ trợ tất cả những dự án nhằm giúp cho các bệnh nhân được lành
bệnh và hội nhập vào xã hội. Chính vì thế mà Giáo hội hoan nghênh phủ Cao Uỷ Liên
hợp quốc phụ trách nhân quyền, vì tuyên ngôn mới đây thúc đẩy các quốc gia hãy tìm
cách vượt qua sự kỳ thị các bệnh nhân và thân nhân của họ.
Kế đó, các em thiếu
nhi thuộc phong trào Công giáo tiến hành đã đến trình bày kết quả của cuộc học tập
trong tháng giêng vừa qua, nhằm cổ võ hoà bình qua tình liên đới đối với người nghèo.
Từ cửa sổ văn phòng đức thánh cha, các em đã tung lên không trung 2 chim bồ câu như
dấu hiệu của ý chí xây dựng hoà bình.