Để hiệp nhất phải canh tân nội tâm và sống gắn bó với Chúa Kitô
”Để hiệp nhất mọi thành phần Dân Chúa phải canh tân nội tâm đích thật và sống gắn
bó với Chúa Kitô. Đó là điều kiện cần thiết cho phong trào đại kết”. Đức Thánh
Cha Biển Đức XVI đã khẳng định như trên trong buổi tiếp kiến chung khoảng 7000 tín
hữu sáng thứ tư 21-1-2009 trong đại thính đường Phaolô VI.
Vì Giáo Hội đang
ở trong tuần cầu nguyện cho hiệp nhất các tín hữu kitô nên trong bài huấn dụ Đức Thánh
Cha đã khai triển đề tài giáo lý về hiệp nhất. Mở đầu bài huấn dụ ngài nói:
Anh chị em thân mến, tuần cầu nguyện cho sự hiệp nhất các tín hữu kitô”, đã bắt đầu
ngày Chúa Nhật vừa qua và sẽ kết thúc vào Chúa Nhật 25 tháng giêng tới này là lễ thánh
Phaolô tông đồ trở lại. Đây là sáng kiến tinh thần qúy báu ngày càng lan rộng giữa
các tín hữu kitô, để đáp lại lời Chúa Giêsu cầu nguyện với Thiên Chúa Cha trong Nhà
Tiệc Ly, trước khi chịu khổ nạn: ”Xin cho chúng nên một, để thế gian tin rằng Cha
đã sai con” (Ga 17,21).
Trong lời cầu linh mục này 4 lần Chúa Giêsu đã xin
cho các môn đệ được hiệp nhất theo hình ảnh sự hiệp nhất giữa Chúa Cha và Chúa Con.
Đây là một sự hiệp nhất chỉ có thể lớn lên theo gương tự hiến của Chúa Con cho Chúa
Cha, nghĩa là ra phải khỏi chính mình và hiệp nhất với Chúa Kitô. Ngoài ra trong lời
cầu này hai lần Chúa Giêsu thêm mục đích của sự hiệp nhất: là để thế gian tin. Như
vậy sự hiệp nhất trọn vẹn gắn liền vời cuộc sống và sứ mệnh của chính Giáo Hội trong
thế giới này. Giáo Hội phải sống một sự hiệp nhất chỉ có thể phát xuất từ sự hiệp
nhất của Giáo Hội với Chúa Kitô, với sự siêu việt của Người như là dấu chỉ Chúa Kitô
là sự thật. Trách nhiệm của chúng ta là làm cho thế giới trông thấy ơn hiệp nhất khiến
cho lòng tin của chúng ta đáng tin cậy. Vì vậy thật là điều quan trọng khi mỗi cộng
đoàn kitô ý thức được sự cấp thiết phải cùng nhau hoạt động bằng mọi cách có thể để
đạt mục đích ấy.
Nhưng trước hết sự hiệp nhất là một ơn của Chúa, nên đồng
thời phải khẩn nài với lời cầu nguyện liên lỉ không mệt mỏi. Chỉ khi ra khỏi chính
mình và đến với Chúa Kitô, chỉ trong tương quan với Chúa chúng ta mới có thể thực
sự hiệp nhất với nhau. Đó là lời mời gọi được hướng tới tín hữu kitô trong tuần cầu
nguyện cho hiệp nhất này.
Tiếp đến Đức Thánh Cha cho biết đề tài của tuần
cầu nguyện cho hiệp nhất năm nay đã được một nhóm đại kết đại hàn chọn từ chương 37
sách ngôn sứ Edekiel, kể lại thị kiến, trong đó Thiên Chúa truyền cho ngôn sứ lấy
hai mảnh gỗ viết chữ lên trên và nhập chúng thành một. Bàn tay của ngôn sứ cầm hai
mảnh gỗ liền nhau biểu tượng cho bàn tay của Thiên Chúa, quy tụ và hiệp nhất dân Chúa
và toàn thể nhân loại. Chúng ta cũng có thể áp dụng lời của ngôn sứ cho các kitô hữu,
trong nghĩa nó là một sự khuyến khích cầu nguyện và làm tất cả những gì có thể để
hiện thực sự hiệp nhất của tất cả mọi môn đệ của Chúa Kitô, làm việc để bàn tay của
chúng ta trở thành dụng cụ bàn tay hiệp nhất của Thiên Chúa. Lại càng cảm động hơn
nữa, khi chúng ta để gần lời khuyến khích này với các lời Chúa Giêsu nói trong Bữa
Tiệc Ly. Chúa ước mong toàn Dân Người bước tới và trông thấy nơi đó Giáo Hội của các
thế kỷ tương lái, bước tới đích điểm hiệp nhất với sự nhẫn nại và lòng kiên trì. Dấn
thân này bao gồm sự gắn bó khiêm tốn và ngoan ngoãn vâng theo mệnh lệnh của Chúa.
Ngôn sứ Edekiel xác quyết với chúng ta rằng chính Chúa là Thiên Chúa duy nhất sẽ quy
tụ chúng ta trong ”tay của Người”.
Phần hai thị kiến của ngôn sứ Edekiel đào
sâu ý nghĩa và các điều kiện của sự hiệp nhất các chi tộc khác nhau. Bị phân tán giữa
các dân ngoại, người Israel đã biết các việc tôn thờ sai trái và đã có các quan niệm
sống lầm lạc cũng như bắt chước các thói tục xa lạ với Luật Chúa. Giờ đây Thiên Chúa
tuyên bố rằng họ sẽ không còn ra ô uế vì những ngẫu tượng, những đồ gớm ghiếc và mọi
tội ác của các dân ngoại nữa (Ed 37,23). Ngài nhắc lại sự cần thiết giải thoát họ
khỏi tội lỗi, và thanh tẩy con tim của họ: ”Ta sẽ cứu chúng thoát khỏi mợi nơi chúng
đã ở và đã phạm tội; Ta sẽ thanh tẩy chúng. Và như thế chúng sẽ là dân của Ta, và
Ta sẽ là Thiên Chúa của chúng” (Ed 37,23). Trong điều kiện canh tân nội tâm đó, chúng
”sẽ theo các giới răn của Ta, sẽ tuân giữ các luật lệ của Ta và sẽ đem chúng ta thực
hành” (Ed 37,24). Và văn bản kết luận với lời hứa cứu độ vĩnh viễn: ”Ta sẽ lập với
chúng một giao ước bình an... Ta sẽ đặt thánh điện của Ta, nghĩa là sự hiện diện của
ta, ở giữa chúng” (Ed 37,26). Áp dụng ý nghĩa các lời này vào phong trào đại kết Đức
Thánh Cha nói:
Thị kiến của ngôn sứ Edekiel trở thành hùng hồn, một cách đặc
biệt đối với phong trào đại kết, vì nó nêu bật sự cần thiết không thể bỏ qua được
của việc canh tân nội tâm đích thật nơi tất cả mọi thành phần Dân Chúa, việc canh
tân mà chỉ có Chúa mới làm được thôi. Chúng ta cũng phải rộng mở cho sự canh tận đó,
vì chúng ta cũng tản mác giữa các dân tộc trên thế giới và đã học các thói quen rất
xa cách với Lời Chúa. Tài liệu Công Đồng Chung Vaticăng II về sự hiệp nhất cũng nhấn
mạnh trên sự cần thiết của việc hoán cải nội tâm, vì ”ước mong hiệp nất nảy sinh và
trưởng thành từ việc canh tân tâm trí, từ bỏ chính mình và thực thi tình bác ái trọn
vẹn” (UR, 7). Như thế tuần cầu nguyện cho sự hiệp nhất trở thành việc kích thích tất
cả chúng ta hoán cải chân thành, ngày càng ngoan ngoãn lắng nghe Lời Chúa, và có lòng
tin ngày càng sâu xa hơn.
Tuần cầu nguyện cho sự hiệp nhất cũng là dịp thuận
tiện để cám ơn Chúa về những gì đã làm được cho đến nay, để các kitô hữu bị chia rẽ,
các Giáo Hội và cộng đoàn giáo hội xích lại gần nhau hơn. Chính với tinh thần này
mà trong năm qua, với sự xác tín và niềm hy vọng, Giáo Hội Công Giáo đã tiếp tục các
tương quan chặt chẽ với tất cả mọi Giáo Hội và cộng đoàn giáo hội Đông Tây. Trong
các hoàn cảnh khác nhau, đôi khi tích cực hơn, và nhiều khi với các kho khăn lớn hơn,
Giáo Hội Công Giáo đã không bao giờ thiếu sót trong dấn thân hướng tới việc tại tạo
sự hiệp nhất trọn vẹn. Các tương quan và các cuộc đối thoại thần học cũng tiếp tục
cho thấy có các dấu chỉ đồng quy tinh thần đáng khích lệ. Tại Vaticăng này hay trong
các cuộc tông du tôi đã có được niềm vui gặp gỡ các kitô hữu đến từ nhiều chân trời
khác nhau. Tôi đã vui sướng tiếp đón 3 lần Đức Thượng Phụ Bartolomaios I, và chúng
ta đã nghe lắng tiếng người trong Thượng Hội Đồng Giám Mục thế giới vừa qua, với tình
huynh đệ nồng nhiệt và xác tín cậy trông nơi tương lai.
Đức Thánh Cha cũng
nhắc đến việc tiếp đón hai Thượng Phu Catholicos của Giáo Hội Tông Truyền Armeni,
là Đức Karekin II Thượng Phụ Etchmiazin, và Đức Aram I Thượng Phụ Antelias. Sau cùng
ngài cũng chia sẻ sự mất mát đớn đau về cái chết của Đức Thượng Phụ Alexis II Giáo
Chủ Giáo Hội Chính Thống Nga. Đức Thánh Cha nói ngài tiếp tục hiệp thông với các anh
em chính thống đang chuẩn bị lựa chọn Đức Tân Thượng Phụ kế vị. Trong các cuộc hội
kiến với các anh em kitô thuộc các Giáo Hội Tây phương Đức Thánh Cha tái khẳng định
tầm quan trọng của chứng ta chung đối với thế giới ngày càng bị chia rẽ và đang phải
đương đầu với nhiều thách đố văn hóa, xã hội kinh tế và luân lý đạo đức.
Đức
Thánh Cha kêu gọi mọi người hiệp ý cầu xin Chúa cho các dấn thân đại kết tiếp tục
tiến triển. Đặc biệt trong Năm Thánh Phaolô kỷ niệm 2000 năm thánh nhân sinh ra, cần
phải suy niệm những gì thánh nhân viết về sự hiệp nhất, đặc biệt lời người khẳng định
trong thư gửi tín hữu Êphêxô: ”Chỉ có một thân thể, một Thần Khí, cũng như anh em
đã được kêu gọi để chia sẻ cùng một niềm hy vọng. Chỉ có một Chúa, một niềm tin, một
phép rửa. Chỉ có một Thiên Chúa, Cha của mọi người, Đấng ngự trên mọi người, qua mọi
người và trong mọi người” (Ep 4,4-5). Ước chi mỗi cộng đoàn biết noi gương thánh nhân
dấn thân tạo dựng hiệp nhất nhờ các sáng kiến tinh thần và mục vụ khác nhau, và nhờ
các buổi cầu nguyện mà các cộng đoàn ngày càng tổ chức nhiều hơn, đặc biệt trong tuần
cầu cho hiệp nhất này. Chúng ta cũng hãy cầu nguyện để cho cuộc đối thoại tiếp tục
giữa các Giáo Hội và cộng đoàn giáo hội, vì nó cần thiết cho việc chấm dứt các khác
biệt, và để cho cuộc đối thoại của tình bác ái cũng như thần học giúp kitô hữu sống
chứng tá chung. Ước mong trong con tim của chúng ta đó là ngày hiệp thông trọn vẹn
mau đến, để mọi môn đệ Chúa có thể cùng cử hành bí tích Thánh Thể, là hiến tế thiên
linh cho cuộc sống và ơn cứu độ của toàn thế giới.
Sau khi chào tín hữu bằng
nhiều thứ tiếng khác nhau Đức Thánh Cha đã cất kinh Lậy Cha và ban phép lành tòa thánh
cho mọi người.