Troska o życie w różnych jego wymiarach hasłem nowego roku duszpasterskiego
w Polsce
Wprowadzenie w parafiach celebracji Słowa Bożego, częstsze korzystanie z błogosławieństw
liturgicznych, ukazujących bogactwo odniesień do życia, a także tworzenie parafialnych
klubów krwiodawstwa, rozwijanie wolontariatu młodzieżowego i duchowa adopcja dziecka
poczętego – to niektóre z zagadnień, na podjęcie których wskazuje temat nowego roku
duszpasterskiego. Program „Otoczmy troską życie” będzie realizowany w Kościele od
pierwszej niedzieli Adwentu, przypadającej 30 listopada.
„Otoczmy troską
życie” – tak brzmi hasło pracy duszpasterskiej na rok 2008/2009. – Z pewnością nie
chodzi tu o wąsko rozumianą obronę życia nienarodzonych ani o zagrożenia życia ludzkiego,
chociaż nie można oczywiście tych problemów pominąć. Chodzi raczej o troskę o szeroko
rozumiane wszystkie formy życia, które wyszły z rąk Stwórcy. Obejmuje to troskę o
życie środowiska naturalnego i życie człowieka w wymiarze fizycznym, psychicznym i
duchowym – wyjaśnia abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa Konferencji
Episkopatu Polski. Do tego nawiązuje motto biblijne roku duszpasterskiego: „Ja przyszedłem
po to, aby [owce] miały życie i miały je w obfitości” (J 10,10). W tym biblijnym cytacie
ukazana jest troska Boga o to, by stworzony przez Niego człowiek odkrył, że życie
jest darem i potrafił się nim zachwycić, wyrażając przy tym wielki szacunek do własnego
życia, do życia innych ludzi oraz do stworzonego świata.
Hasło „Otoczmy troską
życie” to zadanie głoszenia Ewangelii życia. Jak wyjaśnia ks. Szymon Stułkowski, sekretarz
Komisji Duszpasterskiej, szczególnie ważnym wydaje się przypomnienie teologii ciała,
jaką zaproponował Jan Paweł II w cyklu słynnych katechez „Mężczyzną i niewiastą stworzył
ich” oraz w encyklice „Evangelium vitae”. – Troska o życie musi bazować na chrześcijańskiej
koncepcji osoby ludzkiej, stworzonej na obraz i podobieństwo Boga, w harmonii cielesno-duchowej,
którą objawia tajemnica Wcielenia – tłumaczy ks. Stułkowski.
Celebrowanie
podczas liturgii rocznic, np. roczku urodzin dziecka czy jubileuszy małżeńskich, to
doskonała okazja, by podziękować Bogu za dar życia, rodziny. Duchowni są zachęcani,
by w większym stopniu wykorzystywali rytuał błogosławieństw z ukazaniem bogactwa odniesień
do życia, a także, by częściej korzystali z zawartych w Mszale Rzymskim Mszy i modlitw
w różnych potrzebach. Podkreślając niezastąpioną rolę rodziny jako środowiska życia,
duszpasterze będą zaś zachęcać wiernych do korzystania z „Rytuału rodzinnego”, aby
poprzez domową liturgię wyrażać troskę o dar życia.
Postulatem nowego roku
duszpasterskiego jest także położenie większego akcentu na wspieranie ruchów religijnych
i grup, które wychowują do dojrzałej wiary, pobudzają do troski o życie duchowe. W
parafiach mają być także wprowadzone celebracje Słowa Bożego, a wierni będą zachęcani
do lektury Pisma Świętego, m.in. w grupach rozwijającego się w parafiach Dzieła Biblijnego.
Współczesne zagrożenia życia ludzkiego, zwłaszcza w jego pierwszej fazie
(aborcja, niszczenie zarodków przy zapłodnieniu in vitro) i u jego kresu (eutanazja),
powinny mobilizować ludzi dobrej woli, a chrześcijan w szczególności, do przeciwstawiania
się im. Stąd promocja Dnia Świętości Życia, obchodzonego przez Kościół w uroczystość
Zwiastowania Pańskiego (25 III), a także zachęta do modlitwy w ramach duchowej adopcji
za dzieci poczęte i obchody Dnia Młodzianków (28 XII), który nawiązując do biblijnej
rzezi niewiniątek, zwraca uwagę na problem zabijania dzieci w łonach matek.
Arcybiskup
Gądecki podkreśla, że hasło „otoczmy troską życie” należy rozumieć nie tylko jako
przeciwstawienie się „cywilizacji śmierci”, ale i konieczność pozytywnego działania.
Duszpasterze będą więc zachęcać do podejmowania wolontariatu, zwłaszcza w hospicjach
czy w parafialnych grupach Caritas, niosących pomoc najuboższym. Troska o życie innych
może się przejawiać także poprzez honorowe krwiodawstwo i włączenie w działalność
czy powoływanie klubów krwiodawstwa w parafiach. Ogólnopolski program wskazuje także
na konieczność podejmowania pomocy duszpasterskiej osobom w żałobie, w tym kobietom,
które w wyniku poronienia utraciły dziecko, osobom uzależnionym i tym, które straciły
sens życia i przeżywają depresje.
Poruszając zagadnienie troski o życie,
program odnosi się również do tematyki harmonii z dziełem stworzenia. Chrześcijańska
ekologia postrzegana jest bowiem jako istotna inspiracja dla rozwoju wiary. Arcybiskup
Gądecki przestrzega jednak, by nie pominąć różnicy ontologicznej pomiędzy życiem zwierzęcym
a życiem człowieka. – Należy to czynić w obliczu presji pewnych nurtów cywilizacji
zmierzających do „uczłowieczania zwierząt” i „zezwierzęcania ludzi”, jak i w obliczu
pojawiania się form miłości do zwierząt większych niż miłości do ludzi – zauważa hierarcha.
Patronami roku duszpasterskiego, przeżywanego pod hasłem „Otoczmy troską
życie” będą sylwetki dwóch świętych, będących przykładami dojrzałego świadectwa wiary:
św. Pawła, którego rok obchodzony jest w Kościele powszechnym, i św. Brunona z Kwerfurtu,
który ewangelizował na naszych ziemiach, a którego millennium śmierci przypada akurat
w 2009 r.
Pomocą dla duszpasterzy, katechetów i liderów wspólnot jest przygotowana
przez Komisję Duszpasterstwa publikacja „Program duszpasterski na rok 2008/2009 „Otoczmy
troską życie”. Zawiera ona schemat programu duszpasterskiego, czyli propozycję podziału
tematu stosownie do okresu roku liturgicznego, a także szereg materiałów pomocniczych,
w tym wykładów dotyczących różnych aspektów hasła roku duszpasterskiego i projektów
duszpasterskich z nimi związanych. Publikacja pod redakcją ks. Szymona Stułkowskiego
ukazała się staraniem Wydawnictwa Świętego Wojciecha z Poznania.
Komisję
Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski tworzy pięciu biskupów: abp Stanisław
Gądecki (przewodniczący), bp Edward Dajczak, abp Henryk Hoser SAC, abp Kazimierz Nycz
i bp Zbigniew Kiernikowski oraz sześciu konsultorów. W spotkaniach komisji uczestniczą
także eksperci i duszpasterze krajowi.