(24.09.2008 RV)"Poeti Pol Verlen zbulon Zotin në burg"“Fatkeqësitë nuk vijnë
kurrë vetëm!”.Pol Verleni shikon trishtueshëm hekurat e burgut, në të cilin e kanë
mbyllur. Fatkeqësia e parë ishte gjesti i tij i çmendur, ndonjë muaj më parë, kur
qëlloi mikun e tij, poetin Artur Rembò. Fatkeqësia e dytë sapo iu komunikua me postë.
Jemi në prillin e vitit 1874, kur merr lajmin se e shoqja, Matilda, është ndarë prej
tij e se gjyqi ia ka besuar asaj të birin. E kupton fare mirë se fajin e ka vetë.
“Jam njeri i keq e jeta ime tashmë është e shkatërruar”. Mendon për të kaluarën
e tij, për gjithë ç’ka shkruar. Verleni është, pa dyshim, një nga poetët më të mëdhenj
të Francës. Kur i lexon me zë të lartë vargjet e tij, të krijohet përshtypja se je
duke dëgjuar një muzikë të këndshme, që të larton drejt qiellit, me ngjyrimet e saja
të lehta e me personazhet origjinale. Po tashmë në kokën e Verlenit tingujt kanë heshtur.
Janë shlyer ngjyrat. Kanë vdekur personazhet përrallore. Poeti është vetëm me kujtimet
e tij të hidhura. Mendon se do të jetë vetëm përgjithmonë, se askush nuk do ta dojë
më. Disa orë më vonë kërkon të takohet me kapelanin, një meshtar që i ndihmon të burgosurit,
kur këta dëshirojnë të flasin për jetën e tyre ose të bëjnë pyetje për Jezusin. Verleni
i kërkon një libër katekizmi e fillon ta lexojë për ditë. Është fillimi i një diskutimi
të gjatë me kapelanin, sepse shpesh here Verleni nuk është aspak dakord me atë, që
thotë katekizmi. Por Atë Deshamp nuk e humbet durimin e një ditë i bën një dhuratë:
i var në qelinë e burgut një figure të Krishtit. “E tmerrshme kjo figure” , thotë
Verleni duke qeshur. Por, një mëngjes qershori, i burgosuri kërcen papritmas nga
krevati e gjunjëzohet para fytyrës së Krishtit. Kupton se Jezusi e do e se libri i
katekizmit thotë të vërtetën. Nuk ndjehet më i vetëm në burg. Do t’i kërkojë falje
Jezusit për të keqen që ka bërë. Tani e ndjen se ka një zemër të re.1Pasi
del nga burgu, një vit më vonë, për ca kohë jeton në mënyrë shembullore. Por nuk shpëton
dot nga karakteri i tij i trazuar. Një takim i vetëm me Zotin, nuk mund t’i shlyejë
aq shpejt vuajtjet në jetën e njeriut. Dalngadalë i rikthehen dyshimet e rinis një
jetë plot trazira. Por askush nuk mund ta vërë në dyshim atë që ndodhi në zemrën e
tij, as nuk mund ta njohë luftën shpirtërore, që përballoi, kur brenda tij ndesheshin
dëshira për të jetuar si i krishterë, me gjithçka tjetër, që e pengonte ta ndiqte
Krishtin. Këtë vetëm Zoti mund ta dijë!
1 Kujtojmë se gjatë
qëndrimit në burg, Pol Verleni shkroi një mori poezish me temë fetare, të cilat i
përmblodhi në librin me titull ‘Liturgies intimes’ (Liturgji intime, 1892)
dhe ‘Elégies’ (Elegji, 1893). Po kujtojmë titujt e disave prej tyre:
‘Koha e Ardhjes’, ‘Krishtlindja’, ‘Fëmijët e pafaj’, ‘Kyrie eleison’, ‘Gloria in exelsis’,
‘Kredo’, ‘Të ngjiturit e Krishti në qiell’, ‘Agnus Dei’, ‘Uratët e mbrëmjes në fshat’
etj. etj.