Wiedza i mądrość

O głębokości bogactw, mądrości i wiedzy Boga! Jakże niezbadane są Jego wyroki i nie do wyśledzenia Jego drogi! Kto bowiem poznał myśl Pana albo kto był Jego doradcą? Lub kto Go pierwszy obdarował, aby nawzajem otrzymać odpłatę? (Rz 11, 33-35) – pisał św. Paweł do chrześcijan w Rzymie.

Jakże często nie umiemy respektować Bożej tajemnicy. Zdaje się nam, że o Bogu wiemy wszystko. Tak bywa w starszych podręcznikach teologii: pośród subtelnych rozróżnień, sylogizmów, terminów greckich i łacińskich, wyliczanych herezji i schizm ginie sam Bóg – Jego tajemnica, Jego głębia, Jego piękno.

Paweł był wielkim teologiem, ale teologia była dla niego nie spekulacją intelektualną ani luksusem intelektualnym – ona była częścią głoszonej przez niego Ewangelii i, co więcej, częścią jego życia. Tajemnica Boża wprawiała go w zdumienie i zachwyt, i to swoje zdumienie przekazywał innym.

Boga opisać nie można. Jest On nieskończoną głębiną mądrości i wiedzy, które stanowią niepojęte i nieogarnione bogactwo. Jego wyroki są dla nas, ludzi nieznane, Jego drogi nie do wyśledzenia. Jego tajemnica trwa od wieków. W tych Bożych tajemnicach jest Chrystus, a w Chrystusie w sposób przedziwny i my, wybawieni od wieków; zaś tajemnica Boga, Chrystusa i Ducha Pocieszyciela olśniewa Pawła i, gdy o niej mówi, brakuje mu słów.

Tak widzą Boga mistycy. Oni doświadczyli obecności Boga, który mieszka w nieosiągalnym świetle, tak ogromnym, że oślepia człowieka i staje się ciemnością, ale tak ciemną, że staje się jasnością oślepiającą człowieka. To światło widzieli męczennicy i ono dawało im siłę na stosie i na arenie wobec dzikich zwierząt; umierając, widzieli otwarte niebiosa; to światło wiodło wielkich misjonarzy po drogach dalekich światów i dodawało im nieludzkich wprost sił do przezwyciężenia przeszkód; to światło oświecało wielkich pisarzy Kościoła, zgłębiających Boże tajemnice i przekazujących swoją wiedzę i mądrość innym. Można by tak długo wyliczać.

Wiedza teologiczna prowadzi do mądrości, która sprawia, że wiadomości wchodzą w nasz krwioobieg duchowy i stają się motorem naszego postępowania. Potrzebna jest wiedza, teologia, potrzebne są formuły, i te teologiczne, i te modlitewne, ale są one tylko pewnym etapem na drodze do Boga, którego trzeba poznać i pokochać, i wcielić w nasze życie. Ono zaś, oby biegło dla Niego, z Nim i przez Niego, bo w Nim jest wszystko i Jemu chwała na wieki wieków.


ks. Marek Starowieyski