Nota e Këshillit Papnor për Drejtësinë e Paqen: Një politikë e re globale për bujqësinë
(04.06.2008 RV)Është e nevojshme që bashkësia ndërkombëtare të ndërgjegjësohet
dhe ta konsiderojë ushqimin si një të drejtë universale të të gjithë njerëzve, pa
dallime e diskriminime. Kjo është thirrja e Këshillit Papnor për Drejtësinë e Paqen,
i cili sot ka publikuar një notë të gjatë mbi gjendjen e ushqimit në botë. Një dokument,
që ndalet mbi shkaqet dhe përgjigjet e mundshme për të zgjidhur problemin e emergjencës
ushqimore, botuar me rastin e Takimit të nivelit të lartë të FAO-s, i cili sot përfundoi
në Romë ditën e tij të dytë. “Kriza ushqimore botërore kërcënon respektimin e
së drejtës parësore të çdo personi, atë për të qenë i lirë nga uria” konstaton me
keqardhje dikasteri i kryesuar nga kardinali Renato Rafaele Martino. Pasi nënvizon
se t’u japë për të ngrënë të uriturve është detyrë etike për Kishën, nota e “Drejtësisë
e Paqes” numëron shkaqet që kanë sjellë rritjen e çmimeve të produkteve ushqimore. Nga
njëra anë, reduktimi i të korrave në vendet prodhuese të drithërave, si Kina, për
shkak të kushteve të klimës. Rritja e çmimit të energjisë ka sjellë rritjen e kostos
për prodhimin bujqësor. Është pikërisht rritja e çmimit të naftës, ajo që e ka bërë
më të leverdisshëm prodhimin e energjisë nga biokarburantet, “duke i marrë kështu
tokën prodhimit të drithërave për qëllime ushqimore”. Në notë, kritikohen më pas ata
investues ndërkombëtarë, që kanë spekulluar me rritjen e çmimit të ushqimeve. Jo
më pak të rëndësishëm për Këshillin Papnor janë faktorët strukturorë. Gjatë 30 vjetëve
të fundit, është rritur kërkesa për ushqime, por politika nuk i është përgjigjur ashtu
si duhet. Nota kujton këtu, politikat e zbatuara në vendet në zhvillim, të cilat janë
specializuar në prodhime për eksport, duke shkatërruar ekonominë tradicionale vendore,
duke varfëruar fshatarët e dobësuar autonominë ushqimore. Efektet, vë në dukje
dokumenti, janë dramatike. Sipas vlerësimit të OKB-së, sa herë që çmimi i ushqimeve
rritet me 1%, 16 milion njerëz nuk arrijnë ta ngopin barkun me bukë. E në vend që
të përgjysmojë varfërinë në vitin 2015, siç parashikon objektivi i Mijëvjeçarit, bota
do të gjendet me 1 miliard e 200 milionë të uritur kronikë. Këshilli “Drejtësi e Paqe”
nuk ndalet thjesht në një analizë të fenomenit, por përpiqet të japë edhe rrugëdalje.
Një politikë e re globale për bujqësinë, që dokumenti e quan me fjalën angleze “New
Deal” (Nju Diill), në gjendje të rrisë prodhimin. Së pari, fshatarët e vendeve
në zhvillim duhet të ndihmohen të prodhojnë më shumë e duhet t’u sigurohet tregu për
prodhimet e tyre. Për këtë, një mënyrë mund të jetë zbatimi korrekt i bioteknologjive.
Gjithashtu në vendet e Jugut të botës duhet të përfundojë reforma agrare. Përsa i
përket vendeve të industrializuara, në mbledhjen e ardhshme të G-8-ës, nënvizon dikasteri
i Vatikanit, duhet rishikuar prodhimi i biokarburanteve, duke pasur parasysh mungesën
e produkteve bujqësore. U bëhet thirrje SHBA-ve dhe Bashkimit Evropian të kultivojnë
terrenet e lëna djerrë gjatë viteve të fundit. Nuk lihet mënjanë edhe fakti se kriza
aktuale ushqimore është shkaktuar edhe nga spekullimi financiar mbi lëndët e para
dhe kërkohet të vendosen rregulla për ato veprime financiare, që ndikojnë në respektimin
e së drejtës parësore të ushqimit për të gjithë. Së fundi, nota kritikon këdo që përmend
sërish tezat maltusiane, sipas të cilave është rritja e popullsisë ajo që ka shkaktuar
emergjencën ushqimore, prandaj duhet të zvogëlohet numri i lindjeve në vendet e varfëra.