365 ditë me njerëz e ngjarje që ia ndryshuan faqen botës.
(21.03.2008 RV)21 mars: Paqja e Hyjit e betimi i zotërinjve Fshatarët
kishin frikë se Enguerrandi, zotëria i kështjellës së afërme, ishte duke sajuar ndonjë
plan të ri, të rrezikshëm. U tmerruan atë ditë të paharrueshme të vitit 990, kur në
mes të arave ia behu, si reja me breshër, një grup burrash hipur mbi kuaj. Zgjidhën
një nga një të gjitha lopët e fshatarëve dhe i morën me vete. Enguerrandi ua kishte
vënë syrin prej kohe… ‘S’kam gjë mbas shpirtit, veç këtyre lopëve’ - i lutet një fshatar,
i mbytur në lot. “Krimb i ndyrë, a e di me kë po flet? Vijo, vijo, në se dëshiron
t’i shikosh gjithë këto shtëpi të bëra hi e pluhur!”. Aty nga fundi i shekullit
X shumë kalorës sillen si Enguerrandi, dmth jo si fisnikë, por si cuba. Në Francë
mbretëron çrregullimi. Dinastia e karolingëve, pasardhësit e Karlit të Madh, e kanë
humbur fronin. Në vitin 987 kurorëzohet mbreti i ri, Ugo Kapeti, por askush nuk i
nënshtrohet autoritetit të tij. Zotërinjtë sundojnë mbi trojet e tyre pa njohur asnjë
lloj pushteti mbi krye. Fshatarët, njerëzit pa mbrojtje e deri meshtarët, bien gjithnjë
më shpesh pre e dhunës së tyre. Pikërisht në një kohë të tillë, ipeshkvijtë e
Francës themelojnë një lëvizje, të cilën e quajnë ‘Paqja e Hyjit’, në përpjekjen për
të vendosur atë paqe, pa të cilën askush nuk mund ta shohë Zotin. Ipeshkvijtë shfrytëzojnë
ndikimin e tyre mbi fisnikët dhe i bëjnë të betohen për paqen e Hyjit, betim përmes
të cilit zotërinjtë premtojnë se nuk do t’i sulmojnë njerëzit e pambrojtur, nuk do
të plaçkisin gjënë e fshatarëve, do të respektojnë kishat, që janë vende të shentja….
Me një fjalë, do të sillen si kalorës e jo si kusarë. Për ta përforcuar betimin,
zotërinjtë duhet ta shqiptojnë atë duke vënë dorën mbi një relike me eshtra shenjtorësh.
Më pas, me propozimin e Shën Bernardit, nisën të betohen me dorë mbi Bibël.Sa herë
që një nga zotërinjtë shqipton betimin, njerëzit vrapojnë për ta dëgjuar. Të betohesh
do të thotë të japësh fjalën e nderit, në të cilën të gjithë duhet të besojnë. Kush
nuk e mban fjalën, shkishërohet dmth, dëbohet nga bashkësia e krishterë. E ky dënim
është më i rëndë se vetë vdekja. Prandaj zotërinjtë që betohen, duhet të mendohen
mirë, para se ta hanë fjalën e dhënë. E, me kalimin e viteve, në Francë rritet shumë
numri i zotërinjve që betohen, sepse lëvizja e paqes së Hyjit bëhet aq popullore,
sa është vështirë të mos bashkohesh me të.