365 ditë me njerëz e ngjarje që ia ndryshuan faqen botës.
(17.03.2008 RV)17 mars: Bernoni
i Klynì (Cluny), themeluesi i një manastiri të famshëm Ka kaluar më se një
shekull që kur banorët e veriut, vikingët, nisin të sulen valë– valë mbi trojet e
frankëve, ku mbjellin dhunë e mort. Bernoni s’kërkon gjë tjetër, veç paqen: e di se
pa paqe nuk mund të jetohet. Prandaj bëhet murg. Për ta përhapur paqen kudo. Në fillim
shkon të jetojë në Otò (Autun), një qytet mrekullisht i bukur galo-romak. Por, me
që qyteti po shpopullohej e klima ishte tepër e acartë, vendosi të transferohej në
Zhinjì (Gigny) të Zhurà (Giura), ndërmjet pyjeve pa fund. Por edhe këtu bën tepër
ftohtë e qielli është gjithnjë ngjyrë hiri. .. Atëherë lëviz rishtas e vendoset në
zonën e Du (Doubs), të Boom (Bome). Së bashku me shokët e tij, njerëz jashtëzakonisht
të ditur, që u bënë më pas të njohur në mbarë botën, nis të ndjekë rregullën e Shën
Benediktit të Norçës, themeluesit të monakizmit të krishterë. E, si murgjërit benediktinë,
i kalon ditët duke u lutur, duke punuar e duke shkruar tekste të vjetra. Shpëton
kështu, së bashku me murgjërit e tjerë benediktinë, kulturën e lashtë në kuptimin
më gjërë të kësaj fjale: nga kultura indiane e vedave – tek ajo egjiptiane, izraelite,
greke e latine. Në vitin 910, kur Bernoni e Gulielmi, Duka i Akuitanisë, i njohur
me epitetin ‘i Përshpirtshmi’ takohen, e kuptojnë menjëherë se kanë shumë për t’i
dhënë njëri-tjetrit. Gulielmi e ndjen veten mëkatar në kërkim të Zotit. Lutet e kryen
vepra të përshpirtshme, që të meritojë faljen. Jo gjithnjë i ka respektuar parimet
themelore të fesë së krishterë: atë të dashurisë për të afërmin e sidomos, për të
varfërit. Tani përpiqet me gjithë shpirt të bëjë kthesë. Ka një vilë të lashtë romake
jo larg Mako (Mâcon), në Klyniakum (Cluniacum), mbi brigjet e lumit Grron (Grosse),
në një zonë tepër të njohur nga gjahtarët. Kjo pronë është vërtetë interesante, sepse
nuk varet nga mbretëria e frankëve, që ndodhet në veri, por as nga ajo e gjermanëve,
që ndodhet në lindje. Gulielmi ia fal Bernonit e, që të mos bjerë në duart e ipeshkvijve,
të cilët mund të jenë edhe të padenjë, të dy vendosin ta venë nën mbrojtjen e drejtpërdrejtë
të papës. Me dymbëdhejtë shokë, të ardhur nga Boom (Baume), Bernoni nis ta pastrojë
luginën. Nxjer blloqe gurësh nga malet gëlqerore për rreth e nis të ndërtojë kishën
e manastirin. Një natë shfryn një stuhi aq e tmerrshme, sa ka rrezik të marrë
me vete gjithçka është ndërtuar. Bernoni i zgjon murgjërit e të gjithë gjunjëzohen
në lutje. Shtrin krahët drejt qiellit e, papritmas, stuhia qetësohet. Por të nesërmen,
më 13 janar të vitit 927, gjindet i vdekur në qelinë e vet.Për dy shekuj fama e shenjtërisë
e Klynit përhapet kudo në botë. Nga Klyni varen njëmijë e dyqind kuvende e manastire
me dhjetëmijë murgjër, të përhapur në gjithë botën perëndimore. Kisha e Klynit, me
shtatëmbëdhjetë këmbanare (nga të cilat ka mbetur vetëm një) do të ishte më e madhja
e të gjithë krishterimit. Do t’ia kalonte vetëm bazilika e Shën Pjetrit, disa shekuj
më vonë.