Besimi në Zotin dhe dashuria për të afërmin janë bazat e dialogut ndërfetar: flet
kardinali Toran.
(29.02.2008 RV)Besimi në Zotin
dhe dashuria për të afërmin janë bazat e dialogut ndërfetar: këtë pohon deklarata
e Komitetit të përbashkët të Këshillit Papnor për Dialogun Ndërfetar dhe e Universitetit
të njohur islamik Al-Azhar, në përfundim të takimit vjetor, mbajtur në Kairo më 25
e 26 shkurtin e kaluar. Dokumenti inkurajon njohjen reciproke ndërmjet islamit e krishterimit,
duke vënë theksin mbi impenjimin e feve monoteiste për paqen, drejtësinë e të vërtetën:
rol gjithnjë më i rëndësishëm, në një epokë në të cilën shikojmë përhapjen e dhunës
e të terrorizmit, njëherësh me përbuzjen për vlerat fetare e për gjithçka që konsiderohet
si e shenjtë.
Por, për një bilanc të këtij takimi, të dëgjojmë vetë kardinali
Zhan-Lyi Toran, kryetar i dikasterit vatikanas për dialogun ndërfetar, në mikrofonin
e Radios sonë:
Përgjigje: - Është bilanc plotësisht pozitiv. Ishte hera
e parë që merrja pjesë në këtë takim vjetor. Më preku posaçërisht atmosfera e përzemërsisë
së madhe, mund ta quaj vëllazërore, gjatë shkëmbimit të mendimeve tona. Tema e sivjetme
ishte: “Dashuria për Hyjin e dashuria për të afërmin”. Zbuluam se të dyja palët mendojmë
se feja të shtyn drejt dashurisë e bamirësisë. Feja të nxit ta duash të afërmin. Pala
myslimane nguli këmbë mbi faktin se, sipas Kuranit, në çështje feje, nuk duhet të
ketë detyrime. Atëherë unë përfitova për të theksuar se ky është parim shumë i bukur,
por për fat të keq, në shumë vende nuk zbatohet. Krijohen kështu situata, në të cilat
të krishterët nuk lejohen të kenë as një kishë, ku ta praktikojnë kultin e tyre. Ata
pranuan se ky është vërtetë problem, e pastaj theksuan me forcë se i duhet prerë
rruga çdo prirjeje të disa mjeteve të komunikimit, për të vënë në lojë fetë, simbolet
e tyre e librat e tyre të shenjtë. Edhe ne jemi një mendje në këtë pikë e, në komunikatën
e përbashkët përfundimtare, cituam fjalët e Benediktit XVI shqiptuar në audiencën
me ambasadorin e Marokut pranë Selisë së Shenjtë për paraqitjen e letrave kredenciale
më 2006. Papa e thotë qartë se tallja me simbolet fetare nuk mund të përligjet në
asnjë mënyrë. Këto janë pikat kryesore rreth të cilave u shkëmbyen mendime gjatë mbledhjes
sonë. Do të ritakohemi vitin e ardhshëm, në shkurt, këtu në Romë.
Pyetje:
- Ju, Hirësi, përmendët Komunikatën e përbashkët: mund të na thoni, me dy fjalë,
cilat janë pikat kryesore?
Përgjigje: - Në pikat kryesore ceken dy konferencat,
mbajtur nga një atë domenikan francez e një profesor universiteti, mbi besimin në
Hyjin dhe dashurinë për të afërmin, si bazë për dialogun ndërfetar. Pastaj, aty nga
fundi, theksohet një gjë tepër e rëndësishme: këto parime u përkasin të gjithë njerëzve,
duke nisur nga më të thjeshtët: nuk janë, pra vetëm për një elitë, por për të gjithë
njerëzit, që duhet të edukohen me këtë frymë në bankat e shkollës. Unë ngula këmbë,
sepse nga njëra anë kemi xhaminë e, nga ana tjetër, Kishat e njerëzit takohen në shkollë.
Ne kemi një rrjet shkollash katolike me cilësi të lartë në vendet arabe e mendoj se
duhet ta fuqizojmë këtë prani, e cila i bën shkollat tona mjet të dialogut konkret,
të dialogut fetar konkret.
Pyetje: - Hirësi, gjatë qëndrimit në Kairo,
ju patët edhe takime me bashkësitë e krishtera vendase. E kemi fjalën kryesisht për
takimet me Kishën katolike…
Përgjigje: - Kryesova Meshën e së dielës
së kaluar në Kishën e Shën Jozefit, për një asamble shumë të larmishme. Shprehem kështu,
sepse ishin të pranishëm besimtarë të 52 kombësive të ndryshme. Ishte një Meshë e
bukur, me këngë shumë melodioze, me Ungjillin e Samaritanes e me një atmosferë shumë
familiare. Më pas vizitova qendrën e etërve domenikanë, qendër dialogu ndërfetar islamo-kristian,
me një bibliotekë të njohur botërisht mbi Islamin, një lloj Pisai (Instituti Papnor
për studimet arabe e të Islamistikës). Vizitova edhe qendrën e etërve kombonianë,
ku shumë të huaj mësojnë gjuhën arabe. Mbajta edhe një konferencë mbi rolin e besimtarëve
në shoqërinë e sotme në sallën e një famullie, në praninë e 330 vetëve, ndërmjet të
cilëve, shumë myslimanë. E pastaj, përsa i përket Kishës ortodokse, nuk mungoi edhe
përmasa ekumenike: i bëra një vizitë patrikut kopt ortodoks të Aleksandrisë së Egjiptit
dhe gjithë Afrikës, Papës Shenuda III, që më priti plot mirësjellje.