Чарговыя старонкi з Кампендзiума Сацыяльнай дактрыны Царквы.
Зараз мы прапануем вашай увазе чарговую частку згаданага дакумента. 444. Загады
аб суботнiм i аб юбiлейным годзе з’яўляюцца сацыяльнай навукай “у сваёй аснове”. Яны
паказваюць, што прынцыпы сацыяльнай справядлiвасцi i салiдарнасцi натхнёныя не заслужанай
намi збаўчай падзеяй, якую здзейснiў Бог, i каштоўны не толькi як папраўка практыкi,
падпарадкаванай эгаiстычным iнтэрэсам i мэтам, але павiнны зрабоцца, хутчэй, - у якасцi
“прароцтва аб будучынi” - нарматыўным арыенцiрам, з якiм кожнае пакаленне
ў Iзраiлi павiнна атоесамлiваць сябе, калi хоча захаваць вернасць Богу. Гэтыя
прынцыпы робяцца асновай прароцкага казання, якое заахвочвае людзей прыняць iх. Божы
Дух, увайшоўшы ў чалавечае сэрца, абвяшчаюць Прарокi, надасць вам тыя самыя пачуццi
справядлiвасцi i мiласэрнасцi, што знаходзяцца ў сэрцы Пана (пар. Ерам 31,
33 i Iез 36, 26-27). Тады воля Божая, выяўленая ў Дэкалогу, падараваным
на Сынаi, здолее творча ўкаранiцца ва ўнутраным свеце чалавека. Гэты працэс iнтэрыярызацii
прыводзiць да большай глыбiнi i рэчаiснасцi ў сацыяльнай дзейнасцi i дазваляе паступова
унiверсалiзаваць настрой на справядлiвасць i салiдарнасць; гэты настрой народ
Запавета заклiканы прыняць у адносiнах да ўсiх людзей, якiя належаць да любога народу,
да любой нацыi. б) Прынцып стварэння i бескарыслiвае дзеянне Бога 444. Думка
Прарокаў i Мудрацоў, сфармуляваўшы прынцып, згодна якому ўсё створана Богам, падводзiць
да першага з’яўлення i да самой крынiцы плана Божага аб усiм чалавецтве. Сцвярджаць,
прамаўляючы Сымвал веры Iзраiля, што Бог ёсць Творцай, - значыць не толькi выказваць
тэарытычную ўпэўненасць, але i разумець пачатковы маштаб бескарыслiвага i мiласэрнага
дзеяння Пана, накiраванага на чалавека. Бо Бог свабодна дае быццё i жыццё ўсяму, што
iснуе. Мужчына i жанчына створаны па Ягонаму вобразу i падабенству (пар. Быц 1,
26-27) i менавiта таму заклiканы быць бачным знакам i дзейсным iнструментам божай
бескарыслiвасцi ў садзе, куды Бог iх змясцiў, каб яны ўзрошчвалi i захоўвалi даброты
створанага свету. 445. У бескарыслiвым дзеяннi Бога Творцы знаходзiць сваё
выяўленне сам сэнс стварэння, хаця ж ён заценены i перакручаны вопытам граха.
Бо ў аповедзе аб першародным грахе (пар. Быц 3, 1-24) апiсваецца сталая спакуса
i адначасова разлад – сiтуацыя, у якой чалавецтва апынулася пасля падзення прабацькоў.
Не паслухацца Бога – значыць ухiлiцца ад Яго любячага погляда i пажадаць самастойна
распараджацца ўласным iснаваннем i паводзiнамi ў свеце. Разрыў супольнасцi з Богам
вядзе да разрыву ўнутранай еднасцi чалавечай асобы, да разрыву агульнасцi памiж мужчынай
i жанчынай i гарманiчных адносiнаў памiж людзьмi i iншымi стварэннямi. Гэты першапачатковы
разрыў – самы глыбокi корань усяго зла, якое ёсць паразай грамадскiх зносiнаў памiж
людзьмi, i ўсiх сiтуацый, якiя ў эканамiчным i палiтычным жыццi пагражаюць годнасцi
асобы, справядлiвасцi i салiдарнасцi. II. Езус Хрыстус Выкананне Айцоўскай задумы
любовi а) У Езусе Хрысце здзяйсняецца вырашальная падзея ў гiсторыi Бога з людзьмi 446.
Дабразычлiвасць i мiласэрнасць, якiя натхняюць дзеянне Божае i даюць ключы да яго
тлумачэння, так наблiжаюцца да чалавека, што набываюць рысы Чалавека Езуса – Слова,
якое сталася плоццю. Па словах Лукi Езус апiсвае Сваё мессыянскае служэнне словамi
Iсаii, што нагадваюць аб прарочым значэннi юбiлея: “Дух Панскi на Мне; бо Ён памазаў
Мяне дабравесцiць галечным i паслаў Мяне аздараўляць скрушаных сэрцам, прапаведваць
палонным вызваленне, сляпым прасвятленне, адпусцiць змучаных на волю, прапаведваць
лета Панскае спрыяльнае. (4, 18-19; пар. Iс 61, 1-2). Такiм чынам, Езус
гаворыць аб выкананнi прароцтва не толькi таму выконвае тое, што было абяцана i чаго
чакаў Iзраiль, але i ў тым больш глыбокiм сэнсе, што ў Iм здзяйсняецца вырашальная
падзея ў гiсторыi Бога з людзьмi. Бо Ён абвяшчае: “Той хто бачыў мяне – бачыў
Айца” (Ян 14, 9). Iншымi словамi, Езус яўна i дакладна дэманструе, хто такi
Бог i як Ён паводзiць Сябе з людзьмi. 447. Любоў, ажыццяўляючая служэнне Езуса
сярод людзей, ёсць тою, якую адчувае Сын ў цеснай лучнасцi з Айцом. Новы Запавет
дазваляе нам пазнаёмiцца з вопытам, якi перажывае i паведамляе нам Сам Езус, вопыт
любовi Бога, Ягонага Айца – Абба, - i, такiм чынам, дазваляе нам асягнуць самога засяроджання
боскага жыцця. Езус абвяшчае вызваленчую мiласэрнасць Бога тым, якiх сустракае на
Сваiм шляху, пачынаючы з бедных, маргiналаў, грэшнiкаў, i запрашае iх крочыць за Iм,
бо Ён першым падпарадкоўваецца Божай задуме любовi як Ягоны пасланец у свеце, i робiць
гэта абсалютна выключным чынам. Езус адчувае Сябе Сынам – менавiта так выяўляецца
гэты першапачатковы вопыт. Сын атрымаў усё, i i задарма, ад Айца: “Усё, што мае Айцец,
ёсць Маiм” (Ян 16, 15). Ягоная ж мiссыя складаецца ў тым, каб далучыць да гэтага
дару i да гэтых сыноўскiх адносiнаў усiх людзей: “Я ўжо не клiчу вас рабамi, бо раб
не ведае, што робiць гаспадар яго; але Я назваў вас сябрамi, бо сказаў вам усё, што
чуў ад Айца Майго” (Ян 15, 15). Прызнаць любоў Айца – для Езуса значыць:
натхняцца ў Сваiх дзеяннях той жа Божай бескарыслiвасцю i мiласэрнасцю, якiя нараджаюць
новае жыццё, i такiм чынам зрабiцца, у самiм Сваiм iснаваннi, прыкладам i ўзорам для
вучняў. Яны заклiканы жыць, як Ён, а пасля Ягонай Пасхi, значыць смерцi i ўваскрасення,
жыць у Iм i Iм, дзякуючы багатаму дару Святога Духа, Пацяшыцеля, якi ўкарэньвае ў
сэрцах вобраз Самаго Хрыста.