Đức Thánh Cha chủ sự Thánh Lễ kính Đức Maria Mẹ Thiên Chúa
VATICAN. Sáng ngày Tết dương lịch 1-1-2008, ĐTC Biển Đức 16 đã chủ sự thánh lễ trọng
thể tại Đền thờ thánh Phêrô để kính Đức Maria Mẹ Thiên Chúa và cũng là dịp cử hành
Ngày Hòa Bình quốc tế lần thứ 41.
Đồng tế với ĐTC trong thánh lễ lúc 10 giờ
sáng, có 5 vị là ĐHY Tarcisio Bertone, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, ĐHY Renato Martino,
Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh Công lý và Hòa bình, Đức TGM Fernando Filoni, Phụ tá quốc
vụ khanh, Đức TGM ngoại trưởng Dominique Mamberti, và sau cùng là Đức Cha Giampaolo
Crepaldi, Tổng thư ký Hội đồng Tòa Thánh Công lý và Hòa bình. Ngoài ra có 2 Hồng y
đẳng phó tế tháp tùng ĐTC là ĐHY Lajolo, Chủ tịch Ủy ban Tòa Thánh đặc trách Quốc
gia thanh Vatican, và ĐHY Rylko Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh về giáo dân.
Trong
số 8 ngàn tín hữu tham dự thánh lễ, cũng có đông đảo các vị thuộc ngoại giao đoàn
cạnh Tòa Thánh, 22 HY và hàng chục GM. Phần thánh ca, ngoài ca đoàn Sistina của Tòa
Thánh, còn có 5 ca đoàn khác, gồm ca đoàn Mẹ Giáo Hội ở Roma, Ca đoàn các bạn trẻ
Ca Viên Ngôi Sao từ Đức, và 4 ca đoàn khác từ Hoa Kỳ. 70 LM thuộc dòng Đạo Binh Chúa
Kitô phụ trách việc cho rước lễ được ngồi phía sau bàn thờ chính.
Bài Giảng
Trong
bài giảng, ĐTC đặc biệt nói đến khát vọng hòa bình của nhân loại và nhắc đến sứ điệp
nhân ngày Hòa bình thế giới năm nay với chủ đề ”Gia đình nhân loại, cộng đồng hòa
bình”. Ngài nói:
”Tất cả chúng ta đều khao khát sống trong hòa bình, nhưng
hòa bình chân thực, như được các thiên thần loan báo trong đêm Giáng Sinh, không phải
chỉ là một sự chinh phục của con người hoặc là thành quả của những thỏa hiệp chính
trị; hòa bình trước tiên là hồng ân của Chúa mà chúng ta phải không ngừng cầu khẩn,
và đồng thời phải dấn thân kiên nhẫn thực hiện, trong tinh thần ngoan ngoãn tuân theo
các giới răn của Chúa. Trong sứ điệp nhân ngày hòa bình thế giới hôm nay, tôi đã muốn
làm nổi bật quan hệ chặt chẽ giữa gia đình và việc xây dựng hòa bình trên thế giới.
Gia đình tự nhiên, dựa trên hôn nhân giữa một người nam và một người nữ, là ”chiếc
nôi của sự sống và tình thương” và là ”người giáo dục đầu tiên và không thể thay thế
được về hòa bình”. Chính vì thế, gia đình là tác nhân chính yếu của hòa bình, và mọi
sự phủ nhận hoặc thu hẹp các quyền của gia đình, làm lu mờ sự thật về con người, sẽ
đe dọa chính nền tảng của hòa bình” (nn.1-5). ”Tiếp đến, vì nhân loại là một ”đại
gia đình”, nên nếu ta muốn sống trong hòa bình thì không thể không lấy hứng từ các
giá trị làm nền tảng và điều hành cộng đoàn gia đình”.
ĐTC nhắc đến những
dịp kỷ niệm trong năm nay, 60 năm công bố Tuyên ngôn nhân quyền của LHQ, 40 năm Đức
Phaolô 6 thành lập Ngày Hòa bình thế giới và 25 năm Tòa Thánh chấp nhận Hiến chương
về các quyền của gia đình. Ngài nói: ”Dưới ánh sáng các dịp kỷ niệm ấy, tôi mời gọi
mọi người nam nữ hãy ý thức hơn nữa về sự kiện mình cùng thuộc về một gia đình nhân
loại và dấn thân để sự sống chung trên mặt đất này ngày càng phản ánh xác tín vừa
nói, vì sự thiết lập một nền hòa bình chân thực và lâu bền tùy thuộc xác tín chúng
ta cùng thuộc về một gia đình nhân loại”.
Tiếp tục bài giảng, ĐTC quảng diễn
ý nghĩa của lễ Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa và ngài đề cao mẫu gương của Mẹ Maria trong
việc con người kiến tạo hòa bình. Ngài nói:
”Tước hiệu Mẹ Thiên Chúa, cùng
với tước hiệu Đức Trinh Nữ, là những tước hiệu cổ kính nhất và là nền tảng của mọi
tước hiệu khác mà chúng ta tôn kính và tiếp tục cầu khẩn Đức Mẹ từ thế hệ này sang
thế hệ khác ở Đông và Tây phương... Anh chị em thân mến, hôm nay chúng ta chiêm ngưỡng
Đức Maria, Mẹ trọn đời đồng trinh Con Duy Nhất của Chúa Cha, chúng ta hãy học từ Mẹ
cách thức đón nhận Chúa Hài Đồng đã sinh ra cho chúng ta tại Bethlehem. Nếu chúng
ta nhận ra nơi Hài Nhi do Mẹ sinh ra là Con đời đời của Thiên Chúa và đón nhận Người
như Đấng Cứu Độ duy nhất của chúng ta, thì chúng ta có thể được gọi và thực sự là
con Thiên Chúa. Thánh Tông Đồ đã viết: ”Thiên Chúa sai Con Ngài đến, sinh bởi người
nữ, sinh dưới Lề Luật, để cứu chuộc những người ở dưới lề luật, để họ được nhận làm
con” (Gal 4,4).
”Thánh Sử Tin Mừng Luca nhiều lần lập lại rằng Đức Mẹ suy
niệm thinh lặng về những biến cố ngoại thường mà Thiên Chúa đưa dẫn Mẹ vào. ”Mẹ Maria
cũng giữ những điều ấy và suy niệm trong lòng” (Lc 2,19).. Hài Nhi khóc oe oe trong
máng cỏ, tuy bề ngoài giống như mọi hài nhi trên thế giới, nhưng đồng thời cũng rất
khác biệt: Người là Con Thiên Chúa, là Thiên Chúa, là Chúa thật và là người thật.
Mầu nhiệm nhập thể này của Ngôi Lời và thiên chức làm Mẹ Thiên Chúa của Đức Maria
thật là cao cả và không dễ hiểu đối với trí tuệ loài người. Nhưng nơi trường của Mẹ
Maria chúng ta có thể đón nhận trong tâm hồn điều mà con mắt và trí tuệ tự mình không
thể hiểu và cũng không chứa đựng nổi. Thực vậy, đây là một hồng ân cao cả đến độ chúng
ta chỉ có thể đón nhận trong đức tin, tuy không thể thấu hiểu hết. Và chính trên con
đường đức tin ấy, mà Mẹ Maria đến gặp chúng ta, nâng đỡ và hướng dẫn chúng ta. Người
là Mẹ vì đã sinh ra Chúa Giêsu trong thể xác, Người là Mẹ vì đã hoàn toàn tuân theo
thánh ý Chúa Cha. Thánh Augustino đã viết: ”Chính chức vị làm Mẹ Thiên Chúa sẽ không
có giá trị gì đối với Mẹ, nếu Mẹ không mang Chúa Kitô trong tâm hồn, với một số phận
may mắn hơn là việc Mẹ chịu thai Chúa trong thân xác” (De Sancta Virginitate, 3,3).
Và Mẹ Maria tiếp tục gìn giữ trong tâm hồn Mẹ tất cả những biến cố kế tiếp mà Mẹ chứng
kiến và giữ vai trò chính về sau này, cho đến cái chết trên thập giá và sự sống lại
của Chúa Giêsu Con của Mẹ”.
Và ĐTC kết luận rằng: ”Anh chị em thân mến, chỉ
khi nào gìn giữ trong tâm hồn, nghĩa là đặt chung tất cả và tìm được sự hiệp nhất
của tất cả những gì chúng ta đang sống, chúng ta mới có thể noi gương Mẹ Maria đi
vào trong một nhiệm một vị Thiên Chúa, vì yêu thương, đã làm người và kêu gọi chúng
ta theo Ngài trên con đường yêu thương; một tình yêu phải được diễn tả hằng ngày qua
việc quảng đại phục vụ anh chị em. Ước gì năm mới mà chúng ta tín thác khởi sự hôm
nay, trở thành một thời gian trong đó chúng ta được tiến triển trong tri thức của
tâm hồn, là sự khôn ngoan của các thánh. Chúng ta hãy cầu xin Chúa làm cho tôn nhan
Ngài chiếu sáng rạng ngời trên chúng ta, thuận lợi và chúc lành cho chúng ta, như
chúng ta đã nghe trong bài đọc thứ I (cf Nm 6,24-7). Trong phần lời nguyện phổ
quát, có 5 ý nguyện bằng 6 thứ tiếng: Bồ đào nha, Nga, Đức, Arập, và Tây Ban Nha,
được xướng lên, lần lượt cầu nguyện cho Giáo Hội luôn là một cộng đồng hiệp thông
trong tình yêu thương và liên đới, cầu cho ĐTC và các vị chủ chăn của Giáo Hội luôn
là những sứ giả không biết mệt mỏi của chân lý và chứng nhân hòa bình; cầu cho các
gia đình, Giáo Hội tại gia, luôn thể hiện nơi mình mẫu mực nhân loại được hòa giải
trong yêu thương và chiếu tỏa Tin Mừng hòa bình; cầu cho mọi dân tộc trên trái đất
biết chiến thắng những xúi giục của bảo lực và chiến tranh, đồng thời dồn toàn năng
lực vào việc kiến tạo hòa bình vững bền; sau cùng là cầu cho mọi người hiện diện biết
cảm nghiệm an bình trong gia đình, trường học, nơi làm việc và trong mọi lãnh vực
của đời sống dân sự.
Kinh Truyền Tin
Thánh
lễ kết thúc lúc quá 11 giờ rưỡi và đúng 12 giờ trưa, ĐTC đã xuất hiện tại cửa sổ phòng
làm việc của ngài để cùng với 60 ngàn tín hữu tụ tập ở Quảng trường Thành Phêrô dưới
bầu trời nắng đẹp để đọc kinh Truyền Tin. Trong bài huấn dụ ngắn, ĐTC quảng diễn
ý nghĩa mầu nhiệm giáng sinh và chức vị làm Mẹ Thiên Chúa của Đức Maria. Ngài nói:
”Mẹ Maria, sau khi mang lại một thân xác cho Con Duy Nhất của Thiên CHúa, đã trở thành
mẹ của các tín hữu và toàn nhân loại.. Và nhân danh Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa và loài
người, từ 40 năm nay, trong ngày đầu năm, Ngày Hòa Bình thế giới được cử hành. Đề
tài tôi chọn cho ngày hôm nay là ”Gia đình nhân loại, cộng đồng hòa bình”. Chính tình
yêu kiến tạo và giữ cho gia đình được hiệp nhất, gia đình là tế bào sinh tử của Giáo
Hội, tạo điều kiện cho sự thiết lập nơi các dân tộc trên thế giới các mối quan hệ
liên đới và cộng tác của các phần tử cùng một gia đình nhân loại duy nhất... Vì thế
có một quan hệ mật thiết giữa gia đình, xã hội và hòa bình. Bởi vậy ”người nào, dù
vô tình, cản trở định chế gia đình, thì cũng làm cho hòa bình trong toàn thể cộng
đồng, quốc gia và quốc tế, trở nên mong manh, vì làm suy yếu ”tác nhân chính yếu của
hòa bình” (n.5). Ngoài ra, ”Chúng ta không sống cạnh nhau một cách tình cờ; tất cả
chúng ta đang tiến bước trên cùng một con đường như con người và vì thế như anh chị
em với nhau (n.6). Vì thế, điều thực sự quan trọng là mỗi người đảm nhận trách nhiệm
của mình trước mặt Chúa và nhìn nhận Chúa là nguồn mạch nguyên thủy cuộc sống của
mình và của tha nhân.”
Sau khi ban phép lành cho các tín hữu, ĐTC đặc biệt
gửi lời chúc mừng Tổng thống và toàn dân Italia trong năm mới. Ngài cũng ca ngợi,
khuyến khích và liên đới với các sáng kiến của các cộng đoàn Giáo Hội ở mọi đại lục
nhân Ngày Hòa Bình Thế giới. Ngài chào thăm các tham dự viên tham gia cuộc tuần hành
”Hòa bình ở các nơi trên mặt đất” do Cộng đồng thánh Egidio khởi xướng ở Roma và nhiều
thành phố trên thế giới. ĐTC cũng nhắc đến các thành viên Phong trào tình yêu gia
đình đã canh thức đêm giao thừa vừa qua tại Quảng trường Thánh Phêrô để cầu nguyện
cho các gia đình cũng như cho Đại gia đình Giáo Hội. Với tất cả mọi người, ngài cầu
chúc dồi dào an bình và những điều thiện hảo trong năm mới.