Bảo vệ môi sinh để tránh xung đột giữa các dân tộc
Một số nhận định của ông Nicola Cabibbo, giáo sư vật lý đại học La Sapienza Roma,
kiêm Chủ tịch Hàn Lâm Viện Khoa Học Tòa Thánh.
Ngày 12-10-2007 Ủy ban chấm
giải Oslo đã quyết định trao giải thưởng Nobel Hòa Bình cho ông Al Gore, nguyên Phó
tổng thống Hoa Kỳ và Ủy Ban nghiên cứu khí hậu của Liên Hiệp Quốc, vì các nỗ lực bảo
vệ môi sinh.
Trong thời gian qua ông Al Gore đã cho sản xuất một cuốn phim
tựa đề ”Một sự thật gây khó chịu”, trình bầy các lý do và hậu qủa do sự thay đổi khí
hậu gây ra trên thế giới.
Ngày mùng 7-7-2007 ông Al Gore đã tổ chức một cuộc
hòa nhạc khổng lồ để huy động duy luận quần chúng, nhất là giới trẻ trong nỗ lực bảo
vệ môi sinh. Buổi hòa nhạc có tên gọi là ”Live Earth” nhằm chống lại hiện tượng hâm
nóng trái đất, được tổ chức tại Sydney bên Australia đã kéo dài suốt 24 giờ đồng hồ
và gây tiếng vang trên thế giới.
Tuy nhiên sự kiện Ủy Ban chấm giải Nobel
Hòa Bình Oslo quyết định trao giải thưởng cho ông Al Gore và Ủy Ban nghiên cứu khí
hậu của Liên Hiệp Quốc đã khiến cho nhiều chuyên gia phân tích khí quyển phản đối.
Khoảng 30 chuyên viên khí hậu đã công bố một thông cáo chung khẳng định rằng vấn đề
khí hậu đang được nhiều chuyên gia nghiên cứu sâu rộng. Cuốn phim của ông Al Gore
có qúa nhiều sai lầm vật lý, và không thể là tài liệu khoa học nghiêm chỉnh để đáng
được phổ biến cho các thế hế đến sau.
Sir Michael Burton, thuộc Tòa Thượng
Thẩm Anh Quốc, đã đưa ra phán quyết rằng cuốn phim ”Một sự thật gây khó chịu” đã chỉ
là một công tác chính trị và đưa ra một quan điểm phiến diện của vấn đề”. Sở dĩ Tòa
Thượng Thẩm Anh Quốc đã phải can thiệp, vì có các phản đối của giới phụ huynh tố cáo
cuốn phim của ông Al Gore là có mục đích truyên truyền tẩy não người trẻ. Ông Burton
cho biết một Ủy Ban chuyên gia nghiên cứu cuốn phim nói rằng nó chỉ là một phim tưởng
tượng, chứ không phải là phim tài liệu khoa học nghiêm chỉnh. Và ông liệt kê ra 11
sai lầm nghiêm trọng trong cuốn phim của phó tổng thống Al Gore. Trong đó có khẳng
định khí hậu thế giới đã nóng hơn khiến cho tuyết băng trên núi Kalimangiaro trong
vùng Đại Hồ bị tan chảy, và hồ Ciad bị khô cạn, hay tệ hơn nữa là khẳng định cho rằng
nó là lý do gây ra bão lụt Katrina và sự kiện các dẫy núi san hô dưới lòng đại dương
từ từ biến mất. Cái sai lầm lớn của ông Al Gore là gượng ép gắn liền các hiện tượng
không dính dáng gì với nhau để biện minh cho giả thuyết của mình.
Tệ hại hơn
nữa là trong khi ông kêu gọi người dân Hoa Kỳ tiết kiệm năng lượng, thì trong năm
2006 chỉ nội biệt thự của ông đã tiêu thụ tới 221 ngàn kílo wat điện, tức gấp 20 lần
một gia đình Mỹ trung lưu.
Khi duyệt xét giáo huấn xã hội của Hội Thánh người
ta ngạc nhiên nhận ra sự kiện hai chương nói về việc cứu vãn môi sinh và hòa bình
đi liền nhau. Giáo huấn của Hội Thánh, đặc biệt là sứ điệp Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolo
II gửi Ngày Hòa Bình Thế Giới mùng 1 tháng giêng năm 1990, cũng được Đức Thánh Cha
Biển Đức XVI liên tục nhắc lại trong các tháng qua. Đức Thánh Cha Biển Đức XVI nhấn
mạnh trên vài điểm nền tảng xem ra đi ngược lại với các trào lưu tư tưởng hiện nay
gợi hứng cho các đường lối chính trị về môi sinh trên thế giới, và cũng là lập trường
của những người vừa trúng giải Nobel Hòa Bình.
Điểm đầu tiên giáo huấn xã
hội của Hội Thánh nhấn mạnh đó là ”Nếu con người không sống trong hòa bình với Thiên
Chúa, thì chính trái đất cũng sẽ không có hòa bình”. Trong sứ điệp cho Ngày Hòa Bình
Thế Giới 1990, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolo II nhắc cho mọi người biết rằng ”Khi xa
rời chương trình của Thiên Chúa tạo hóa, con người gây ra một sự hỗn loạn không thể
tránh được và nó sẽ ảnh hưởng trên mọi loài thụ tạo”. Nguyên tắc thứ hai đó là ”Việc
tôn trọng sự sống con người, trước tiên là phẩm giá con người, là tiêu chuẩn nền tảng
gợi hứng cho sự tiến bộ lành mạnh”. Trong rất nhiều cung cách hành xử của mình con
người thiếu tôn trọng đối với sự sống. Điển hình như việc thải các chất độc hại bừa
bãi, khai thác tài nguyên vô chừng mực, kiểu sống duy hưởng lạc và duy tiêu thụ, chiến
tranh liên miên với biết bao nhiêu chất độc của bom đạn đủ loại kể cả các vũ khí hạt
nhân nhẹ, thái độ thiếu tinh thần liên đới tương trợ lẫn nhau giữa các nước giầu và
các nước nghèo... tất cả chứng minh cho thấy cuộc khủng hoảng luân lý của con người
ngày này.
Cũng chính vì thế Đức Gioan Phaolo II đã mạnh mẽ khẳng định rằng:
”Nếu thiếu ý thức về gía trị bản vị và sự sống con người, thì con người cũng không
chú ý gì đến trái đất... Khi đặt vấn đề vào trong bối cảnh của hòa bình trong xã hội
loài người, người ta nhận thấy việc chú ý đến những gì mà trái đất và khí quyển vén
mở cho chúng ta, quan trọng dường nào: đó là trong vũ trụ có một trật tự phải được
tôn trọng”. Loài người có bổn phận duy trì trật tự đó. Trong thông điệp ”Năm thứ một
trăm” lần đầu tiên Đức Gioan Phaolo II đã dùng kiểu nói ”môi sinh nhân bản”, và ngài
nêu bật rằng: một đàng không được giản lược thiên nhiên vào sự vật để lèo lái và khai
thác theo tâm thức duy lợi ích, đàng khác cũng không được tuyệt đối hóa thiên nhiên
và đánh gía nó cao hơn con người. Trong cuộc gặp gỡ với 400 ngàn người trẻ tại Loreto
mới đây, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã kêu gọi có các lựa chọn can đảm để tái tạo
liên minh mạnh mẽ giữa con người và trái đất trước khi qúa trễ tràng. Cần phải bảo
vệ thiên nhiên và dấn thân sửa chữa lại các khuynh hướng dẫn đưa tới các tồi tệ không
thể đảo ngược được nữa.
Sau đây chúng tôi xin gửi tới qúy vị và các bạn một
số nhận định của ông Nicola Cabibbo, giáo sư vật lý tại đại học La Sapienza ở Roma,
kiêm Chủ tịch Hàn Lâm Viện Tòa Thánh về Khoa Học từ năm 1993, về vấn đề bảo vệ môi
sinh và hòa bình.
Hỏi: Thưa giáo sư Cabibbo, ngày 12 tháng 10 vừa
qua giải Nobel Hòa Bình 2007 đã được trao cho ông Al Gore,
nguyên Phó Tổng Thống Hoa Kỳ và Ủy Ban nghiên cứu thay đổi khí hậu của
Liên Hiệp Quốc. Nó có ý nghĩa gì thưa giáo sư?
Đáp: Nó là
giải thưởng Hòa Bình có ý nghĩa ”phòng ngừa”. Thật thế, vì vấn đề khí hậu thay đổi
gắn liền với nền hòa bình trên thế giới, trong nghĩa các thay đổi khí hậu gây ra nạn
hạn hán, lụt lội, mất mùa đói kém, có thể châm ngòi cho các xung khắc để chiếm lấy
nước và thực phẩm. Và chiến tranh sẽ tạo ra các cuộc di cư, các cuộc xuất hành, đe
dọa thế quân bình xã hội.
Như thế vấn đề chính là nước, vì nó liên quan tới
các phương tiện giúp sống còn. Các vùng tuyết băng đang từ từ biến mất khỏi các ngọn
núi cao trên toàn thế giới: tại Hy Mã Lạp Sơn cũng như trên dẫy Alpes của Âu châu.
Thế giới đang mất đi các nguồn nước ngọt. Các dân tộc lâm vào cảnh thiếu nước sẽ bị
bắt buộc phải đi tìm các nguồn nước để sống còn và sẽ xảy ra xung khắc và chiến tranh
để chiếm được các nguồn nước.
Hỏi: Các thay đổi khí hậu
cũng đã gây ra tai ương lụt lội khắp nơi khiến
cho các dân tộc bị nạn cũng tìm cách trốn chạy và phải di cư, có đúng thế
không thưa giáo sư?
Đáp: Vâng, đúng thế. Tất cả gắn liền với nhau.
Hiện tượng trái đất bị hâm nóng là do lượng ”anidrit carbonit” bị thải vào khí quyền
qúa nhiều. Nhiệt độ trái đất lên cao khiến cho đá băng và tuyết tan chảy. Chính hiện
tượng các vùng băng tuyết tan chảy khiến cho mưa nhiều hơn. Nghĩa là càng ít tuyết
băng bao nhiêu, thì lại càng mưa nhiều và càng xảy ra lụt lội bấy nhiêu. Chúng ta
đang đứng trước các thách đố lớn lao của thời đại. Giải Nobel Hòa Bình nói trên cũng
nhắc nhớ cho chúng ta biết rằng dân nghèo trên thế giới là những người chịu thiệt
thòi nhất vì các thay đổi của khí hậu. Nó cũng là giải Nobel Hòa Bình thôi thúc trái
đất biết lo lắng cho những người sống gần các nguồn nước và đưa ra các chương trình
tích chứa nước. Cần phải can thiệp ngay tức khắc để tránh các xung đột trong tương
lai.
Hỏi: Thưa giáo sư, khoa học có thể làm gì để
tránh các tai ương như thế?
Đáp: Hiện nay là nêu lên vấn
đề, như chúng tôi đã làm từ nhiều thập niên qua, nhưng lại gặp chống đối và ngăn cản
từ nhiều nước như Hoa Kỳ. Nguyên phó tổng thống Al Gore đã phát động một chiến dịch
hữu hiệu liên quan tới khí hậu, đến độ ông đã được giải thưởng Nobel Hòa Bình 2007,
nhưng lập trường chính thức của chính quyền Washington liên quan tới vấn đề này vẫn
rất là giảm thiểu. Dĩ nhiên là tổng thống Bush có tuyên bố đây là vấn đề quan trọng,
nhưng ông không muốn quấy rầy các người lái xe chạy bằng xăng nhớt. Việc chuyển tiếp
định đoạt là gây ý thức cho dư luận quần chúng trên thế giới.
Hỏi:
Giáo sư có nghĩ rằng công việc của Ủy ban nghiên cứu khí hậu của Liên Hiệp
Quốc, đáng tin cậy trên bình diện khoa học không, xét vì nó là quyền
bính khoa học cao nhất liên quan tới hiện tượng hâm nóng trái
đất và hậu qủa của nó trên môi sinh?
Đáp: Vâng, công việc
của Ủy ban của Liên Hiệp Quốc đáng tin cậy, vì nó đã rất là liêm chính. Dĩ nhiên là
nó cũng có các sai sót, nhưng phải nói rằng rất nhiều nghi ngờ liên quan tới nạn ô
nhiễm môi sinh như là lý do của hiện tượng trái đất bị hâm nóng là do ước mong của
giới sản xuất dầu hỏa không làm gì cả vì sự thuận lợi của họ mà thôi.
Hỏi:
Đây là lần đầu tiên giải Nobel Hòa Bình được phát
cho một nhóm các khoa học gia như Ủy ban nghiên cứu về khí hậu của Liên
Hiệp Quốc, có đúng vậy không thưa giáo sư?
Đáp:
Không. Tôi nhớ là đã có lần giải Nobel Hòa Bình được trao cho một nhóm các nhà nghiên
cứu hồi năm 1995. Đó là nhóm ”Pugwash” là nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế nghiên cứu
về giải pháp cho các vấn đề theo sau việc khám phá và sản xuất vũ khí nguyên tử.
Hỏi: Giải thưởng Nobel Hòa Bình mới cấp phát có âm hưởng
gì trên dư luận công cộng không thưa giáo sư?
Đáp: Nói chung thì đó là một giải Nobel rất tốt, vì nhờ nguyên phó tổng thống
Al Gore, người ta lôi kéo được sự chú ý cả trên bình diện chính trị liên quan tới
vấn đề chìa khóa của thời đại chúng ta, và ghi dấu phẩm chất công việc khoa học, theo
tôi đã bị chỉ trích một cách bất công.