BÀ MẸ GIÁO HỘI CÔNG GIÁO TRUNG HOA

Vào đầu thế kỷ 17, Giáo Hội Công Giáo Trung Hoa hân hạnh có được một phụ nữ vừa tài ba vừa đạo đức, dâng hiến tất cả để phục vụ Giáo Hội. Phụ nữ đó là bà Candida Từ, mà nhiều sử gia Công Giáo chuyên về Trung Hoa không ngần ngại tặng bà danh hiệu ”người nữ tông đồ và bà mẹ Giáo Hội Trung quốc”.

Candida Từ là cháu nội ông Phaolo Từ, nhà trí thức Trung Hoa nổi tiếng theo đạo Công Giáo, sống lại Thượng Hải. Cô bé chào đời năm 1602, tức là 4 năm sau ngày ông nội lãnh nhận bí tích Rửa Tội. Cô bé sinh ngày 3-10, nhằm lễ kính thánh nữ Candida, nên được cha mẹ chọn tên Candida làm tên thánh rửa tội cho cô bé.

Thân mẫu Candida là phụ nữ Công Giáo rất đạo đức. Bà dạy con biết làm dấu Thánh Giá và chấp tay cầu nguyện ngay từ khi còn nhỏ tuổi. Năm lên 10, Candida đã biết yêu mến lần hạt Mân Côi mỗi ngày.

Candida là bé gái thông minh và tinh nghịch nên được ông nội cưng chìu. Là nhà trí thức Trung Hoa nổi tiếng, nên khi theo Đạo Công Giáo, ông Phaolo

Từ quen biết các thừa sai dòng Tên đến giảng đạo. Ông cũng được các nhà truyền giáo kính mến và trao tặng nhiều món quà quý hiếm mang đến từ Âu Châu. Cô bé Candida được ông nội cho xem tất cả các món quà đó. Sau này, khi ông nội qua đời, bà Candida trao các món quà lại cho các thừa sai và xin các ngài dùng để tặng vua quan Trung Quốc hầu được họ cho dễ dàng làm việc truyền giáo.

Năm 14 tuổi, Candida mồ côi mẹ. Hai năm sau, cha cô gả cô cho người đàn ông không Công Giáo. Từ tổ uyên ương này chào đời 8 người con, 3 trai và 5 gái. Cảm động trước tấm lòng nhân hậu và đạo đức của vợ hiền, chồng bà Candida xin gia nhập Giáo Hội Công Giáo, hai năm trước khi qua đời, hưởng dương 46 tuổi.

Còn lại một mình với đàn con 8 đứa, bà Candida hoàn toàn chú tâm vào việc giáo dục con cái sống đúng theo tinh thần đạo Công Giáo. Bà nghe các Linh Mục thừa sai nói rằng, bên trời Âu, các gia đình Công Giáo có thói quen mỗi buổi tối, cùng nhau đọc kinh, trước khi lên giường ngủ. Bà liền bắt chước thói quen lành thánh này. Mỗi tối, bà tập họp con cái cùng tất cả người giúp việc lại để đọc kinh và nghe đọc sách thánh.

Bà Candida còn quy tụ nơi nhà mình các phụ nữ Công Giáo đạo đức và sẵn sàng làm việc thiện. Bà phân chia các bà đi thăm viếng người đau ốm, nói về Chúa cho họ nghe và nếu họ bị bệnh nặng gần chết thì mời Linh Mục đến ban các phép Bí Tích sau hết cho họ. Bà biến tư thất thành xưởng dệt vải. Con cái, đầy tớ và bạn bè trở thành thợ làm việc cho xưởng dệt. Nhờ thế mà bà Candida có nguồn tài chánh dồi dào, có thể nuôi sống 25 Linh Mục đang làm việc mục vụ rải rác trong toàn tỉnh Thượng Hải. Bà cũng dâng cúng tiền hầu các vị có thể xây thêm nhiều thánh đường mới trong các vùng lân cận.

Vào thời kỳ đó, các Linh Mục thừa sai thành lập 3 Hội đạo đức: Hội Con Cái Đức Mẹ dành cho thanh thiếu nữ; Hội các Thánh Thiên Thần chuyên chăm sóc các trẻ em và Hội Thương Khó. Ngoài ra còn có Hội thánh Inhaxiô, chuyên việc học hỏi đào sâu văn chương, tín lý và Hội thánh Phanxicô Xavie, chuyên lo việc dạy giáo lý. Bà Candida hết lòng trợ giúp các Hội này. Bà dâng cúng: Thánh Giá, ảnh thánh, chuỗi Mân Côi, nến và sách kinh cho các Hội để các Hội phân phát cho những ai cần.

Tất cả những hoạt động tông đồ nói trên chưa đủ, bà Candida còn chú ý đến người nghèo, người ăn xin và những bé gái bị cha mẹ bỏ rơi. Bà mở rộng cửa đón nhận tất cả ai đến nhà xin ăn. Cùng với sự trợ giúp của nhiều gia đình giàu có trong vùng, bà Candida mở một nhà thâu lượm trẻ gái bị bỏ rơi, đem về nuôi và rửa tội cho chúng.

Đối với người mù lòa nghèo khổ sống bằng nghề thầy bói, bà Candida cho họ tiền, rồi dạy họ thay vì nói chuyện tương lai nhảm nhí, bịa đặt thì hãy kể cho người ta nghe chuyện hay của Kinh Thánh Cựu Ước và cuộc đời Đức Chúa GIÊSU KITÔ, Đấng Cứu Độ con người.

Có thể nói, công việc tông đồ bác ái bà Candida Từ làm thì nhiều vô kể.. Bà êm ái tắt hơi thở ngày 24-7-1680, hưởng thọ 73 tuổi. Trên mộ bà, người ta cắm một cây Thánh Gia thật lớn. Bên dưới hàng chữ INRI đặt trên đầu Thánh Giá, người ta khắc thêm ba chữ: TIN-CẬY-MẾN bằng tiếng Trung Hoa, như lời tán dương và ghi ơn người nữ tông đồ, tôi tớ Chúa, dâng hiến tất cả để phụng sự THIÊN CHÚA và phục vụ Giáo Hội Công Giáo Trung Hoa.

... ”Tìm đâu ra một người vợ đảm đang? Nàng quý giá vượt xa châu ngọc. Chồng nàng hết dạ tin tưởng nàng, chàng sẽ chẳng thiếu chi lợi lộc. Suốt đời, nàng đem lại hạnh phúc, chứ không gây tai họa cho chồng .. Nàng thức dậy khi trời còn tối, cung cấp phần ăn cho cả nhà, và sai bảo con ăn đứa ở .. Nàng rộng tay giúp người nghèo khổ và đưa tay cứu kẻ khốn cùng .. Chồng nàng được tiếng thơm nơi cổng thành, khi ngồi chung với hàng kỳ mục trong dân .. Trang phục của nàng là quyền uy danh giá. Nàng mĩm cười khi nghĩ đến tương lai. Nàng khôn ngoan trong lời ăn tiếng nói và dịu hiền khi dạy dỗ bảo ban. Nàng để mắt trông nom mọi việc trong nhà. Bánh nàng ăn là do mồ hôi nước mắt nàng làm ra. Con nàng đứng lên ca tụng nàng có phúc. Chồng nàng cũng tấm tắc ngợi khen: ”Có nhiều thiếu nữ đảm đang, nhưng em còn trổi trang gấp bội”. Duyên dáng là giả trá, sắc đẹp là phù vân. Người phụ nữ kính sợ THIÊN CHÚA mới đáng cho người đời ca tụng. Hãy để cho nàng hưởng những thành quả tay nàng làm ra. Ước chi nơi cổng thành, nàng luôn được tán dương ca tụng do những việc nàng làm” (Châm Ngôn 31,10-31).

(”Le Christ au Monde”, Mai+Juin/1993, trang 216-221).

Sr. Jean Berchmans Minh Nguyệt