Kardinali Pupar kremton, në emër të Papës, salikimet e kardinalit Lystizher.
(10.08.2007 RV)Në një atmosferë
tepër emocionante u kremtuan sot paradite në katedralen e Shën Marisë së Parisit,
salikimet e kardinalit Zhan-Mari Lystizher, kryeipeshkëv nderi i qytetit, që vdiq
të dielën e kaluar në moshën 80 vjeçare, pas një sëmundjeje të gjatë e të rëndë. Kremtimin
e kryesoi, në emër të Papës, kardinali Pupar, kryetar i Këshillit Papnor të Kulturës.
Të pranishëm, shumë kardinaj e ipeshkvij. Në ritin e salikimit mori pjesë edhe presidenti
francez, Nikolas Sarkozi, që ndërpreu pushimet në SHBA si dhe kryeministri, Fransua
Fijò. Meshën e salikimeve e ndoqën edhe përfaqësues të kishave të tjera e të hebraizmit:
kujtojmë se kardinali i ndjerë, bir i një familjeje hebraike, u kthye në fenë katolike
në moshën 14 vjeçare. Në telegramin e ngushëllimit, Papa e quan kardinalin Lystizher:
“Figurë e madhe e Kishës në Francë, Bari plot pasion në kërkim të Zotit, i impenjuar
plotësisht për t’i kumtuar Ungjillin botës, njeri i fesë e i dialogut, posaçërisht
ndërmjet të krishterëve e hebrenjëve”.Ndërsa kryeministri Fijo, duke kujtuar kardinalin
Lystizher, theksoi se ai ka bërë shumë për dialogun ndërmjet feve, por edhe për dialogun
ndërmjet Kishës e Shtetit. Të dëgjojmë dëshminë e kardinalit Pol Pupar,
që na flet me telefon nga Parisi: Përgjigje: - Kardinali Lystizher ishte
burrë me karakter të fortë, të vendosur; edhe fizikisht të krijonte përshtypjen e
njeriut të fortë, me fytyrë të çiltër e sy depërtues. Kur e takoje, pa e hapur akoma
gojën, ndjehej se kishe të bëje me një njeri të fortë, që jetonte si Shën Pali, jeta
e të cilit mund të përmblidhej në shprehjen e njohur të Apostullit: “Jeta ime është
Krishti”. Me këtë moto jetoi gjithnjë: si meshtar, si ipeshkëv e si kryeipeshkëv
i Parisit. Pyetje: - Ç’rol luajti në dialogun me botën hebraike, duke
qenë bir i një familjeje hebrenjsh? Përgjigje: - Ishte një punë e pashembullt,
sepse duke qenë nga familje hebreje, e zbuloi vetë Ungjillin. Gjatë luftës ishte në
Orleans, pranë një familjeje katolike e, një të Premte të Madhe, ndoqi misterin në
katedrale. Ndikoi aq shumë kjo e Premte e Madhe mbi jetën e tij, sa që kur mbushi
moshën 14 vjeçare, kërkoi të pagëzohej, duke marrë emrin e ri Zhan, por duke ruajtur
edhe emrin e tij të parë: Aron: quhej pra Zhan Mari Aron Lystizher. Fillimi nuk qe
i lehtë e, kur u bë kryeipeshkëv i Parisit, pati shqetësime jo të pakta nga bota hebraike,
gjë që e bëri të vuante shumë. Por më pas hebrenjtë u bindën se ai po bënte çmos t’i
kishte gjithnjë pranë “vëllezërit e mëdhenj”, siç i quajti Gjon Pali II. E këtë e
tregojnë edhe dëshmitë e rabinëve në çastin e vdekjes së tij. Pyetje:
- Kardinali i ndjerë njihej sidomos për impenjimin e tij përkrah të rinjve… Përgjigje:
- Natyrisht, sepse ai mbeti gjithnjë i ri. Sapo kreu studimet në Institutin Katolik
të Parisit, u emërua kapelan i studentëve të Sorbonës, universitetit të famshëm të
Parisit e jetoi për një kohë të gjatë në gjirin e studentëve, me të cilët shtegtoi
disa herë në Tokën Shenjte. Të paharrueshme këto shtegtime. Ata që patën fatin të
marrin pjesë, i kujtojnë me emocion të thellë edhe sot e kësaj dite. Të gjithë e kujtojmë
akoma suksesin e jashtëzakonshëm të Ditës Botërore të Rinisë në Paris, kur miliona
të rinj u mblodhën në zemër të kryeqytetit francez, në Kampo di Marte, ku kaluan një
natë të tërë në pritje të kremtimit të Meshës Shenjte të së dielës. E kujtoj në kulmin
e gëzimit, të rrethuar nga të rinjtë e mbarë botës, e pranë Atit të Shenjtë. Pyetje:
- Njeri i dialogut e i së vërtetës, kardinali pati ndikim të fortë edhe mbi shoqërinë
franceze… Përgjigje: - Në shoqërinë franceze ishte njeri që fliste fjalë
të forta, të lira nga çdo ndikim politik. Mbajti gjithnjë qëndrim në diskutimet e
mëdha të shoqërisë, gjë qënganjëherë pati si pasojë edhe kundërshtime e armiqësi.
Po ai nuk ngurroi kurrë ta thoshte fjalën e vet, në emër të Krishtit, në emër të Ungjillit
e kështu u bë figurë mediatike, karizmatike, që të gjithë dëshironin ta shikonin e
ta dëgjonin.