(15.05.2007 RV)Shën Sofia është martire e Kishës katolike. Ishte nënë e tri
vajzave, që quheshin Feja, Shpresa e Dashuria. Të trija u martirizuan para nënës së
tyre, e cila dha dëshminë e gjakut për Krishtin në Romë, rreth vitit 350. Ikona e
paraqet të veshur me të zeza, të rrethuar nga të bijat, edhe ata me rrobe zije. Shenjtorja,
Pajtore e intelektit, është shumë e nderuar si në Lindjen, ashtu edhe në Përendimin
e krishterë. Këtë e tregon fakti se Asaj iu kushtua njëra nga katedralet më të famshme
të botës, ajo e Hagia Sophi-së, apo e Shën Sofisë në Kostandinopojë, ngritur nga perandori
Kostandin, në qendër të vëmendjes së opininoit publik pak muaj më parë, e pikërisht
në nëntor të vitit të kaluar, kur këtu ishte për vizitë Papa Racinger. Gjatë vizitës
në Muzeun e Shën Sofisë, Kisha më e madhe e Lindjes, kthyer në xhami nga otomanët
e në muze nga Atatyrku, Papa pati rastin të sodiste mozaikun e famshëm të Zojës së
Bekuar me Krishtin Fëmijë, të Krishtit Pantokrator, ikonën e Shenjtes Pajtore, kupolën
51 metra të lartë e 31 të gjërë dhe shumë mrekulli të tjera arti. Në përfundim të
vizitës, Shenjtëria e Tij shkroi në librin eartë të Shën Sofisë shtatë radhë me shkrimin
e tij të imtë. Poshtë tyre, firma historike: Benedikti XVI. Pak më vonë
Benediktit XVI vizitoi edhe Xhaminë Blu të Stambollit, tempulli më i rëndësishëm islamik
i qytetit, ndërtuar ndërmjet viteve 1603-1613. Quhet me këtë emër, për shkak të mozaikëve
blu që veshin tavanin, muret e kupolat. Kur u ndodhën para mihrabit të Xhamisë
Blu, Papa dhe Kryemyftiu u zhytën në meditim të heshtur e sigurisht duhet t’i kenë
lartuar mendimet kah Zoti”. “Kjo vizitë do të na ndihmojë të gjejmë mënyrat e
rrugët e paqes, për të mirën e njerëzimit” – i tha Papa Myftiut të Stambollit, Mustafa
Kagriçit, që e priti në Xhaminë Blu. Shën Sofia duhet të ketë qenë një nga Shenjtoret
më të nderuara në Shqipërinë e Kastriotit. E dëshmon fakti se emri i saj ishte shumë
i pëhapur e se një nga grupet e të ikurve pas vdekjes së Gjergj Kastriotit, që nguli
në Kozencë të Kalabrisë, e pagëzoi fshatin ku u vendos me emrin domethënës, Shën Sofia
e Epirit. E ruan këtë emër edhe sot e kësaj dite fshati kalabrez, në të cilin sot
banojnë 3. 125 arbëreshë. Shenjtorja është edhe Pajtore e Sofies, kryeqytet i Bullgarisë.