CÔNG BỐ TÔNG HUẤN ĐẦU TIÊN CỦA ĐỨC THÁNH CHA VỀ PHÉP THÁNH THỂ

VATICAN. Sáng 13-3-2007, Tông Huấn đầu tiên của ĐTC Biển Đức 16 về phép Thánh Thể, ”Sacramentum Caritatis” (Bí tích Tình Thương) đã được công bố trong cuộc họp báo tại Vatican.

Cuộc họp báo do ĐHY Angelo Scola, Thượng Phụ thành Venezia, bắc Italia, cũng là Tường Trình Viên Thượng HĐGM thế giới thứ 11, và Đức TGM Nikola Eterovic, người Croát, Tổng thư ký Thượng HĐGM thế giới, chủ tọa.
Tông huấn ”Bí tích Tình Thương” đúc kết thành quả Thượng HĐGM thế giới kỳ thứ 11 nhóm tại Roma từ ngày 2 đến 23 tháng 10 năm 2005, với chủ đề ”Thánh Thể: nguồn mạch và tột đỉnh đời sống và sứ mạng của Giáo Hội”. Văn kiện này được công bố bằng 7 ngôn ngữ là Latinh, Ý, Pháp, Anh, Đức, Tây Ban Nha và Bồ đào nha.

Mở đầu cuộc họp báo, Đức TGM Eterovic đã nhắc đến tiến trình Thượng HĐGM thế giới kỳ thứ 11, từ khi Đức Gioan Phaolô 2 cho loan báo đề tài ngày 13-2 năm 2004, và tiếp đó là việc công bố tài liệu Đề cương (Lineamenta) để tham khảo ý kiến trong Giáo Hội. Cuối năm 2004 đã có 95% các HĐGM và các cơ quan được hỏi ý kiến gửi bản trả lời về Roma, và dựa vào đó, Tài liệu làm việc đã được soạn thảo.

ĐTC Biển Đức 16 đã tái khẳng định việc triệu tập công nghị GM này và rút ngắn thời gian nhóm họp từ 4 xuống còn 3 tuần lễ hồi tháng 10 năm 2005. Trong khóa họp đó đã có 232 bài phát biểu tại Công nghị Thượng HĐGM và kết thúc với 50 đề nghị được các nghị phụ thông qua và đệ lên ĐTC. Trong thời gian qua, dựa trên đề nghị này, Tông Huấn ”Bí tích Tình Thương” đã được soạn thảo.

Tiếp lời Đức TGM Eterovic, ĐHY Scola đã trình bày những nét nổi bật trong Văn kiện mới của ĐTC.
Tông Huấn dài 140 trang, tổng cộng gồm 97 đoạn. Ngoài phần nhập đề và kết luận, Văn kiện được chia thành 3 phần rõ rệt:

- Phần I trình bày Thánh Thể như mầu nhiệm phải tin. Trong đó, ĐTC lần lượt bàn tới tương quan giữa Chúa Ba Ngôi và Thánh Thể; Thánh Thể: Chúa Giêsu thực sự là Chiên bị sát tế; Chúa Thánh Linh và Thánh Thể; Giáo Hội và Thánh Thể, sau cùng là Thánh Thể và các bí tích: đây là chương dài nhất trong phần thứ I, qua đó ĐTC nói đến tương quan giữa bí tích Thánh Thể với sự khai tâm Kitô giáo, với bí tích Hòa giải, Xức dầu bệnh nhân, truyền chức thánh, hôn phối. Sau cùng, ĐTC bàn tới Thánh Thể và cánh chung, Thánh Thể và Mẹ Maria.

- Phần II của Tông Huấn nói về Thánh Thể như Mầu Nhiệm phải cử hành: trong phần này, ĐTC bàn tới việc cử hành Thánh Lễ như công trình của toàn thể Chúa Kitô, nghệ thuật cử hành Thánh Lễ, cơ cấu cử hành, sự tham dự Thánh Lễ tích cực, sự tham dự trong nội tâm, việc chầu Thánh Thể và lòng sùng mộ Thánh Thể.

- Phần thứ III: ĐTC bàn tới Thánh Thể như mầu nhiệm cần phải sống thực, qua đó ngài nói đến quan hệ giữa Thánh Thể và đời sống thường nhật của các tín hữu, từ việc tham dự Thánh Lễ chúa nhật cho tới các buổi cử hành chúa nhật vắng bóng linh mục, linh đạo và văn hóa Thánh Thể, Thánh Thể và việc truyền giáo Tin Mừng cho văn hóa, Thánh Thể và giáo dân, Thánh Thể và linh đạo LM, đời thánh hiến, Thánh Thể và việc biến đổi luân lý.

ĐTC cũng nói tới Thánh Thể như một mầu nhiệm phải rao giảng qua hoạt động truyền giáo, làm chứng tá. Trong phần này, ngài dành một đoạn để nói về tự do tôn giáo. Sau cùng, ĐTC trình bày Thánh Thể như một mầu nhiệm cần trình bày cho thế giới. Thánh Thể là bánh được bẻ ra cho thế giới được sống, Thánh Thể và các hệ luận xã hội, lương thực chân lý và sự nghèo nàn của con người. Ngài nhắc đến đạo lý xã hội của Giáo Hội, việc thánh hóa thế giới và bảo toàn thiên nhiên, sau cùng ĐTC ủng hộ đề nghị của các Nghị Phụ soạn một cuốn Toát Yếu về bí tích Thánh Thể.

VÀI Ý TƯỞNG

 
Khi đề cập đến tương quan giữa Thánh Thể và bí tích Truyền Chức, ĐTC tái khẳng định chỉ có thừa tác viên có thánh chức mới có thể cử hành Thánh Lễ; đứng trước tình trạng thiếu linh mục, ĐTC không chấp nhận đề nghị truyền chức LM cho những người có gia đình đồng thời tái khẳng định luật độc thân giáo sĩ và cổ võ mục vụ ơn gọi linh mục. Ngoài ra, ngài tái nhấn mạnh giáo lý theo đó các tín hữu Công giáo ly dị và tái hôn không thể lãnh nhận các bí tích. Tuy nhiên, ngài cổ võ việc tăng cường hoạt động mau lẹ của các tòa án hôn phối để cứu xét những vụ nghi ngờ về tính chất thành sự của hôn phối.

ĐTC nhắc lại lập trường của Giáo Hội Công Giáo không chấp nhận việc rước lễ chung giữa Công Giáo và các tín hữu Kitô không Công Giáo bao lâu chưa có sự hiệp nhất trọn vẹn.

Trong số rất nhiều đề nghị khác của Thượng HĐGM được ĐTC hưởng ứng và trình bày trong Tông Huấn có việc khuyến khích cử hành thánh lễ và nhạc bình ca bằng tiếng latinh trong các buổi lễ quốc tế, cải tiến phẩm chất các bài giảng, tránh sự hỗn độn trong các thánh lễ đồng tế quá đông đảo, tìm mọi phương thế giúp các tín hữu tham dự thánh lễ một cách tích cực, nhắc nhở các GM duy trì sự hiệp nhất của các buổi cử hành thánh lễ trong giáo phận thuộc quyền, cổ võ việc tham dự thánh lễ Chúa nhật.

ĐTC cũng đề cập đến nhiều chi tiết khác như vị trí Nhà Tạm Mình Thánh Chúa trong thánh đường, tăng cường việc huấn giáo cho các tín hữu về các nghi lễ và cử chỉ phụng vụ, v.v..

G. Trần Đức Anh OP