Свяцейшы Айцец даў інтерв'ю нямецкамоўным журналістам з нагоды будучага падарожжа
ў Германію (I частка).
Як мы ўжо паведамлялі ў нашых папярэдніх праграмах, Свяцейшы Айцец Бенедыкт XVI°
5 жніўня даў інтэрв’ю, першую частку якога мы зараз прапануем вашай увазе ў нашым
перакладзе на беларускую мову. Пытанні Свяцейшаму Айцу задавалі карэспандэнты “Баварскага
Радыё”, “Паўднёва-нямецкага радыё”; “Нямецкай хвалі” і “Радыё Ватыкана”. Пытанне:
Свяцейшы Айцец, у верасні Вы маеце намер наведаць Германію, дакладней, Баварыю. “Папа
сумуе па Радзіме”, - паведамілі Вашы супрацоўнікі пад час падрыхтоўкі падарожжа. Якія
тэмы Вы збіраеціся закрануць асаблівым чынам? Ці ёсць паняцце “Бацькаўшчына” сярод
вартасцяў, якія Вы асаблівым чынам жадалі б данесці да людзей? Адказ Бенедыкта
XVI° - Безумоўна. Нагодай да гэтага падарожжа было менавіта маё жаданне яшчэ раз убачыць
мясціны, людзей, сярод якіх я вырас, якія пакінулі свой след у ва мне і сфарміравалі
маё жыццё, - жаданне падзякаваць гэтым людзям. I, напэўна ж, прынесці з сабой пасланне,
якое выходзіць за межы маёй Радзімы, як таго патрабуе маё служэнне. Я проста абраў
тэмы, абгрунтаваныя асаблівымі літургічнымі датамі. Асноўная тэма – мы павінны зноў
адкрыць Бога, і не нейкага неакрэсленага Бога, але Бога з чалавечым тварам: калі мы
бачым Езуса Хрыста, мы бачым Бога. Пачынаючы з гэтага, мы павінны знайсці шлях адзін
да іншага ў сямье, паміж пакаленнямі, а таксама паміж культурамі і народамі, шляхі
прымірэння і мірнага суіснавання ў гэтым свеце, шляхі, якія вядуць у будучыню. А гэтых
шляхоў у будучыню мы не знойдзем, калі не будзем мець святла з вышыні. Таму я не выбіраў
нейкія спецыфічныя тэмы, але сама Літургія вядзе мяне да выказу асноўнага паслання
веры, які, безумоўна, змешчаны ў сучасным кантэксце, у якім мы перад усім імкнемся
да супрацоўніцтва народаў, шукаем магчымых шляхоў прымірэння і міра. Наступнае
пытанне: Як Папа, Вы маеце адказнасць за Царкву ва ўсім свеце. Але Ваш візіт у Германію,
натуральна, дазваляе ўбачыць сітуацыю католікаў ў гэтай краіне. Аглядальнікі аднадушны
ў тым, што атмасфера нядрэнная, не ў апошнюю чаргу і дзякуючы Вашаму абранню. Але,
безумоўна, старыя праблемы засталіся, і вось толькі некаторыя прыклады: усё меней
лік практыкуючых католікаў; усё меней Хростаў, а, галоўнае, усё меней уплыву на грамадскае
жыццё. Якім ёсць, з Вашага пункту гледжання, сучасны стан Каталіцкай Царквы ў Германіі? Адказ
Бенедыкта XVI° - Перад усім я бы сказаў, што Германія – гэта частка Захада, хаця ж
і з ўласным каларытам і ўласнымі рысамі, а ў заходнім свеце мы сёння перажываем новую
і няўмольную хвалю асветніцтва – ці свецкасці, як вы гэта звычайна акрэсліваеце. Верыць
робіцца ўсё больш цяжка, бо свет, у якім мы жывем, складаецца цалкам з нас саміх,
а Бог у ім больш не з’яўляецца, гэтак кажучы, беспасрэдным чынам. Вы п’яце не з крыніцы,
але з посуда, які прапануецца ўжо поўным. Людзі самі сабе пабудавалі свет, і за гэтым
светам усё больш цяжка адшукаць Бога. Гэта – не асблівасць Германіі. Так адбываецца
ва ўсім свеце, перад усім на Захадзе. З іншага боку, Захад сёння адчувае вялікі ўплыў
іншых культур, у якіх базавы рэлігійны элемент мае значную ролю і якія шакіраваныя
абыякавасцю Захада ў адносінах да Бога. Прысутнасць святога ў нашых культурах, хаця
ж і схаванае розным чынам, зноў закранае заходні свет, закранае нас, што стаяць на
перакрыжаванні мноства культур. I з сэрца чалавека на Захадзе і ў Германіі зноў і
зноў паўстае пытанне аб чымсці “больш вялікім”. Мы бачым гэта ў моладзі, для якой
характэрны пошук “большага”, мы бачым, што паўсюль феномен рэлігіі зноў паўтараецца,
хаця ж гэты працэс, гэты пошук, хутчэй за ўсё, не акрэслены. Але разам з тым Царква
па-ранейшаму тут, а вера прапануецца, як адказ. I я думаю, што менавіта гэта падарожжа,
як і папярэдняя – у Кёльн – гэта шанс убачыць, што вера ёсць прыгожай, што радасць
вялікаў сусветнай грамады мае прыцягальную сілу, што за ёй стаіць нешта важнае і,
такім чынам, разам з новымі рухамі пошука адкрываюцца новыя выхады да веры, якія набліжаюць
нас і станоўча ўплываюць на грамадства ў вогуле. Наступнае пытанне: Свяцейшы Айцец,
дакладна год таму Вы былі ў Кёльне з моладдзю і, напэўна, адчулі, што моладзь надзвычайна
здольная да ўспрыняцця, і Вы асабіста былі прыняты вельмі добра. Ці прывязеце Вы з
сабой асаблівае пасланне для моладзі пад час будучага візіта? Адказ Бенедыкта
XVI° - Я б перад усім сказаў, што я шчаслівы, што маладыя людзі, якія імкнуцца быць
разам, быць разам у веры, і жадаюць зрабіць нешта добрае. Успрыймальнасць да дабра
вельмі моцная ў моладзі, дастаткова падумаць аб шматлікіх формах дарахвотніцкай дзейнасці.
Iмкненне ўнесці свой ўклад у рашэнне праблем усяго свету – гэта нешта велькае. Першы
імпульс – гэта заахвоціць іх на гэтым шляху: “Крочце наперад! Шукайце магчымасці рабіць
добрыя справы! Мір мае патрэбу ў вашай волі, у вашым удзеле! I потым, я бы ім, напэўна,
звярнуў увагу на мужнасць канчатковага выбара!” Моладзі адпавядае вялікая шчодрасць,
але перад рызыкай пажыццёвага абавязку – як у шлюбе, так і ў святарстве, - яна адчувае
боязь. Свет знаходзіцца ў драматычным руху: цяпер я магу стала распараджацца сваім
жыццём разам з яго непрадбачлівай будучыняй. Ці ж не абмяжоўваю я ўласную свабоду
канчатковым выбарам, ці ж не пазбаўляю сябе свабоды руху? Абудзіць мужнасць смелых
канчатковых рашэнняў: толькі яны на самой справе дазваляюць расці, крочыць наперад
і асягаць чагосці вялікага ў жыцці, толькі яны не руйнуюць свабоду, але даюць ёй верны
арыенцір ў прасторы. Рызыковы скачок у канчатковае, і разам з ім, поўнае прыняцце
жыцця – вось што я з задавальненнем перадаў бы ім. Наступнае пытанне: Як біскуп
Рыма, Вы з’яўляецеся наступнікам Святога Апостала Пятра. Якім чынам Пятрова служэнне
можа лепей усяго адпавядаць нашым часам? Ці заўважваеце Вы “зносіны напружанасці”
паміж першынствам Пятра з аднаго боку і калегіальнасцю біскупаў – з іншага? Адказ
Бенедыкта XVI° - Зносіны напружання, безумоўна, ёсць і павінны быць. Разнабаковасць
і еднасць павінны заўсёды нанова знаходзіць узаемную сувязь, якая заўсёды па-новаму
ўпісваецца ў зменлівыя сітуацыі ў свеце. Сёння мы перажываем новую культурную поліфанію,
у якоў Еўропа больш не адыгрывае галоўнай ролі, у той час як хрысціянскія грамады
розных кантынентаў набываюць сваю ўласную вагу, сваё асаблівае адценне. Мы павіннытрывала
вучыцца гэтаму гарманічнаму злучэнню розных кампанентаў. Мы прадугледзілі для гэтага
розныя сродкі: так званыя візіты біскупаў “ad limina”, якія існуюць даўно, сёння адбываюцца
намнога часцей, для абмену меркаваннямі з рознымі ўстановамі Святога Пасада і са мной.
Я асабіста размаўляю з кожным біскупам. Я ўжо меў размовы амаль з усімі біскупамі
з Афрыкі і з многімі біскупамі з Азіі. Цяпер – надыйшла чарга Цантральнай Еўропы,
Германіі, Швейцарыі, і пад час гэтых візітаў, дзе менавіта цэнтр і перыфірыя сустракаюцца
ў шчырым абмене вопытам, думаю, развіваюцца правільныя ўзаемаадносіны у гэтых “зносінах
напружанасці”. У нас ёсць і іншыя сродкі – Сынод, кансісторыя, якія я цяпер склікаю
рэгулярна і якія маю намер развіваць: на іх магчыма супольна абмяркоўваць актуальныя
праблемы, шукаць рашэнні нават па-за асаблівым парадкам дня. З іншага боку, мы ведаем,
што Папа – зусім не абсалютны манарх, але ён павінен, калі так магчыма сказаць, адлюстроўваць
супольнасць тых, хто чуе Хрыста. Але зразуменне неабходнасці нейкай аб’ядноўваючай
інстанцыі, якая гарантуе таксама незалежнасць аб палітычных сілаў і злапоціцца аб
тым, каб “хрысціянства” не атоесамлівалася занадта з нацыянальнасцю, - разуменне неабходнасці
нейкай агульнай інстанцыі, якая стварае еднасць у супольным дзеянні ўсяго і, з іншага
боку, прыймае, дапускае і спрыяе разнастайнасці, - разуменне гэтага вельмі моцнае.
Таму я лічу, што Пятрова служэнне шчыра прыймаецца, аб чым сведчыць жаданне яго далейшага
развіцця такім чынам, каб яно адпавядала як воле Пана, так і патрабаванням часу.