Watykan-Słowacja: 5 lat po umowie

“Powołaniem Słowacji jest wniesienie do tożsamości europejskiej i zglobalizowanego świata bogatej tradycji chrześcijańskiej” – stwierdził abp Giovanni Lajolo. Szef watykańskiej dyplomacji zabrał głos podczas sympozjum zorganizowanego w Rzymie z okazji piątej rocznicy podpisania umowy podstawowej między Republiką Słowacką a Stolicą Apostolską. Sekretarz do spraw relacji z państwami przypomniał dzieje Słowacji, która już w IX wieku przyjęła chrzest. Wskazał na rolę duchowieństwa katolickiego w budowaniu tożsamości narodowej na początku XX stulecia. Nie pominął wydarzeń tragicznych, kiedy w latach 1938-1945 istniała tak zwana pierwsza Republika Słowacka, kierowana przez ks. Jozefa Tiso. Była ona uznawana przez Watykan, zaś obydwie strony posiadały relacje dyplomatyczne.

Mówiąc okresie po puczu komunistycznym w lutym 1948 roku arcybiskup Lajolo przypomniał bezwzględne prześladowania Kościoła oraz podjęte na początku lat sześćdziesiątych negocjacje z władzami w Pradze. Doprowadziły one do uwolnienia z więzień niektórych hierarchów. Jednak aż do „aksamitnej rewolucji” w 1989 roku działalność Kościoła napotykała na poważne przeszkody, szereg diecezji nie posiadało biskupa a zakony i wielu duchownych nie mogło działać oficjalnie. Niemal natychmiast po obaleniu reżimu komunistycznego Stolica Apostolska mianowała pięciu ordynariuszy, a w kwietniu 1990 roku przybył Jan Paweł II. Jeszcze w tym samym roku Watykan i Czechosłowacja nawiązały relacje dyplomatyczne. Po utworzeniu dwóch odrębnych państw w marcu 1994 roku mianowany został pierwszy nuncjusz w Bratysławie, abp Luigi Dossena.

Poruszając zagadnienie podpisanej przed pięciu laty umowy podstawowej Sekretarz do spraw stosunków Stolicy Apostolskiej z Państwami stwierdził, że dokument ten wyraża pragnienie utworzenia solidnych fundamentów współpracy Kościoła i Państwa. Każda ze stron szanuje w nich niezależność i autonomię drugiej strony. Dotychczas ratyfikowano dwie umowy szczegółowe: o posłudze duszpasterskiej w wojsku i policji oraz o edukacji i nauczaniu katolickim. Stolica Apostolska wyraża nadzieję, że niebawem zostaną przyjęte i ratyfikowane dwie pozostałe umowy szczegółowe: o prawie do wyrażania sprzeciwu sumienia oraz finansowaniu Kościoła Katolickiego. „Więzy przyjaźni i wierności łączące Słowację z Stolicą Piotrową zapewnią, że dziejowa misja tego kraju – wnoszenie w świat wartości chrześcijańskich – zakończy się sukcesem” – stwierdził abp Giovanni Lajolo.

st