O. Koprowski o synodzie (Magazyn w poniedziałek)

W programie:

- Relacja z XI kongregacji generalnej synodu biskupów.
- Próba podsumowania przez ks. Andrzeja Koprowskiego SJ pierwszego tygodnia obrad synodalnych;
- prezentacja jesiennego numeru kwartalnika „Pastores” – „Przemieniani przez Eucharystię”;
- rozmowa z fotografikiem Grzegorzem Gałązką o albumie „Najpiękniejsza encyklika Jana Pawła II”;

Posłuchaj:

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zakończył się pierwszy tydzień obrad Synodu Biskupów na temat Eucharystii. O poszczególnych dniach mówimy codziennie, lecz skoro jedna trzecia synodu już minęła czas na próbę pierwszego podsumowania. Z ojcem Andrzejem Koprowskim, wicedyrektorem programowym Radia Watykańskiego rozmawia ks. Józef Polak.

Proszę ojca, co uderza, tak na pierwszy rzut oka?

Z jednej strony przekonanie o fakcie, że Kościół żyje Eucharystią, a zarazem złożoność drogi Kościoła poprzez kultury i cywilizacje; przez różnorodne rytmy dojrzewania społeczeństw i paradoksy, które niosą w sobie kultury poszczególnych regionów świata....

Słowem jest to bogactwo Kościoła powszechnego...

Tak. Jeśli chodzi o świat zachodni biskupi podkreślają rozbieżność między tym, co w świetle wiary dostrzegamy jako sens życia, a tym, co narzuca kultura świecka. Zaspokajanie za wszelką cenę pragnienia posiadania i to już, zderza się z Eucharystią, u podstaw której jest darmowość ofiary Chrystusa, ukierunkowanej na wyzwolenie człowieka. Zachodni biskupi podkreślali też skutki powierzchowności wiary w życiu codziennym, osobistym, rodzinnym i społecznym. Bez dostrzegania znaczenia ofiary nie ma głębszych relacji międzyosobowych, wkrada się traktowanie drugiego człowieka jako przedmiotu i dehumanizują się relacje międzyludzkie. Tu biskupi podkreślali też skłonność Zachodu do indywidualizmu i pobożności prywatnej, która w nieświadomy sposób oddziela Chrystusa od Jego Ciała, jakim jest Kościół i utrudnia doświadczenie Eucharystii w całym bogactwie jej treści.

W tym kontekście problemy Kościoła żyjącego w społeczeństwach wielokulturowych, na przykład w Indiach, wydają się zupełnie odmienne...

Doświadczenia biskupów Indii pokazują jak Eucharystia formuje tożsamość chrześcijan i sprzyja procesowi wyzwolenia kulturowego i duchowego społeczeństw. Rzeczywista obecność Zmartwychwstałego Pana w Eucharystii ułatwia im doświadczenie wolności i wyzwolenia w złożonym kontekście społeczeństwa kastowego. Szczera pobożność eucharystyczna tworzy swoistą kulturę Eucharystii, która przekształca także styl życia i relacji międzyludzkich. Jeden z biskupów hinduskich wspomniał zwyczaj prostych rybaków, których niedzielne Eucharystie i adoracja przed wypłynięciem w morze i po powrocie nakłoniły do różnych form dzielenia się tym, co mają z innymi. Jest to zjawisko tak powszechne, że zostało wspomniane z wielkim uznaniem przez prezydenta Indii podczas jego spotkania z członkami parlamentu stanu Kerala.

Bogatą rzeczywistość prezentują również biskupi Afrykańscy....

Tak. Narody ubogie, żyjące niejednokrotnie w sytuacji wojny i zagrożenia życia odbierają Krzyż i Zmartwychwstania Chrystusa jako żywy znak Jego miłości, jako dar z siebie. Afrykańczycy wyjątkowo cenią wartość życia. Dostrzegają ją również w Eucharystii. Bardziej niż inne narody doceniają z trudem zdobywane produkty ziemi. Zauważają, że Eucharystia wyraża zarówno bogactwo, jak i ubóstwo świata. Ubóstwo zawarte także w prostocie postaci chleba i wina. Dla Afrykańczyków Eucharystia jest wydarzeniem radosnym, w czasie którego czasu się nie liczy. Jest zgromadzeniem wartym dobrego przygotowania liturgii, godnym prawdziwego świętowania.

Sytuacja w Afryce, jak i w krajach Azji często naznaczona jest pluralizmem religijnym. To są Kościoły żyjące na styku religii, z hinduizmem i islamem. To także ma wpływ na liturgię....

W auli synodalnej odczuwa się klimat współodpowiedzialności za cały Kościół, za sytuację w jakiej żyją chrześcijanie. Słyszy się o braku kapłanów do sprawowania Eucharystii. Padają poruszające świadectwa o sytuacji chrześcijan w krajach muzułmańskich, zmuszające do refleksji nad mechanizmami życia międzynarodowego i nad dialogiem międzyreligijnym. Na przykład sytuacja kobiet chrześcijańskich w Nigerii. Chrześcijanie stanowią tam tylko nieco ponad 1 procent populacji. Pozostali wyznają islam. Liczne są tam małżeństwa mieszane. Chrześcijanki, które wychodzą za muzułmanów często wykluczane są z obu społeczności. Kobieta chrześcijańska nie może otrzymać sakramentu małżeństwa. Muzułmaninowi trudno jest z kolei zaakceptować chrześcijański styl życia. Te kobiety są wykluczone z komunii sakramentalnej. Muzułmanie chcą by przechodziły na islam. Przynależność religijna jest bardzo mocnym elementem tożsamości. Komunia duchowa nie wystarcza tu by zintegrować te kobiety ze wspólnotą Kościoła. Trzeba więc konkretnej refleksji jak im pomóc.

W świecie Arabskim takich problemów kościoła jest zresztą dużo więcej...

Tak. Na Synodzie dyskutuje się jak pomóc chrześcijanom arabskim w umocnieniu ich obecności, która korzeniami sięga pierwszych wieków chrześcijaństwa. Jerozolima i Palestyna są duchową ojczyzną wszystkich chrześcijan, a pokój w Ziemi świętej coraz bardziej postrzegany jest jako klucz do pokoju na całym Bliskim Wschodzie.

Dotknęliśmy niektórych punktów z całego wachlarza tematów poruszanych na synodzie. Przed nami kolejne dwa tygodnie obrad. Serdecznie dziękuję.