Moskwa: między Wschodem a Zachodem

W Moskwie zakończyła się Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Prawosławne Bizancjum i Łaciński Zachód". Zorganizowano ją z okazji 950-lecia schizmy wschodniej i 800-lecia zdobycia Konstantynopola przez krzyżowców. W konferencji wzięli udział najwyżsi hierarchowie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, przedstawiciele Patriarchatu Konstantynopola. Kościół Rzymsko-Katolicki reprezentowali: nuncjusz apostolski w Rosji arcybiskup Antonio Mennini i przewodniczący Papieskiej Komisji do spraw archeologii chrześcijańskiej kardynał Francesco Marchisano.

Przedstawiciele strony prawosławnej wspominając bolesne wydarzenia sprzed blisko tysiąca lat, które wpłynęły nie tylko na rozdział Kościoła, ale i na podział Europy na dwie części kulturowe, nawiązywali do aktualnej sytuacji w Europie i w stosunkach między chrześcijaństwem Wschodu i Zachodu. Nie zabrakło głosów porównujących odebranie świątyń przez grekokatolikow na Zachodniej Ukrainie zagrabionych im wcześniej przez Stalina, do splądrowania Konstantynopola przez krzyżowców w 1204 roku. Zdarzały się również wypowiedzi nawołujące, do chociaż swoiście pojętego ale braterskiego współistnienia, tak jak to zrobił metropolita Ireneusz będący przed laty prawosławnym biskupem Lwowa. Kardynał Marchisano nawiązując do myśli Dostojewskiego o "Tajemnicy Piękna zawartego w Chrystusie" mogącej zbawić świat, przedstawił perspektywę wzajemnego ubogacania się Tradycji Wschodu i Zachodu. Abp. Mennini powiedział, że tylko przyznanie się do win i błędów może doprowadzić do pokuty i pojednania, czego wyrazem było 3 lata temu spotkanie Ojca Świętego z arcybiskupem Grecji Christodolusem, w trakcie którego papież prosił o wybaczenie za wyrządzone krzywdy przez krzyżowców w Konstantynopolu. "Grzech nie jest ostatnim słowem" -podkreślił abp. Mennini, ponieważ Miłosierdzie Boga jest większe i to napełnia nas nadzieją.

W. Raiter, Moskwa