2017-08-09 10:44:00

Edith Stein : “A është e mundur të lutesh akoma, pas Auschwitz?”


E kujtojmë çdo vit, më 8 gusht, në festën e saj liturgjike, filozofen  e mistiken gjermane të Urdhërit të Karmelitaneve të Zbathuara, Edith Stein: vajzën hebreje, që rroku kryqin e Krishtit; murgeshën, që mbeti në kujtesën e njerëzimit me emrin rregulltar Shën Tereza Bendikta e Kryqit, e në kujtesën e Evropës, si njëra nga pajtoret e Kontinentit të Vjetër  

E lindur në një familje hebreje më 12 tetor të vitit 1891, Edith Stein hyri në manastirin e karmelitaneve, në Këln, ku u bë Motër Tereza Benedikta e Kryqit. Vdiq në Kampin e përqendrimit të Auschwitz, më 9 gusht 1942. Gjon Pali II e shpalli shenjte më 11 tetor 1998. E, me Shën Brigjidën e Suedisë e Shën Katerinën e Sienës, bashkëpajtore të Evropës. “Ta deklarosh sot Edith Stein bashkëpajtore të Evropës, do të thotë të shpalosësh mbi Kontinentin e vjetër një flamur respekti, tolerance, mirëkuptimi, që i fton burra e gra ta kuptojnë e ta pranojnë njëri-tjetrin  përtej larmive etnike, kulturore e fetare, për të formuar një shoqëri vërtet vëllazërore”. Me këto fjalë Gjon Pali II, më 1 tetor 1999  e shpalli Shën Terezën Benedikta bashkëpajtore e Evropës. Edith Stein përfaqëson atë shenjtëri, që për Evropën është sekret i së kaluarës e shpresë e së ardhmes”.

Ndërsa fundi i saj na fton sot të meditojmë, duke u nisur nga pyetja: “A është e mundur të lutesh akoma pas Auschwitz…?” : “Pas diktaturave…?”.

Përballë së keqes pa kuptim dhe vuajtjes së njerëzve të vegjël e të pafajshëm, shpesh reagohet në një mënyrë, që të largon nga Zoti. Të pengon t’i lutesh….

Në vitin 1967, filozofi çek Milan Machovec e pyeste teologun katolik gjerman, Johann Baptist Metz, nëse të krishterët mund të luteshin akoma,  pas Auschwitz-it. Metz gjegjej: “Mund të lutemi, pas Auschwitz, pasi  njerëzit u lutën në Auschwitz”. E kush provoi kthetrat diktaturës, mund të shtojë: “Jo vetëm mund të lutesh, po lutja nën diktaturë është arma më e mprehtë, që e mban gjallë njeriun e kryqëzuar, si Zoti i vet!”.

Mund të lutesh, si hebrenjtë e të krishterët, që vdiqën  duke thënë Shema’ Jisra’el a duke thirrur në ndihmë, me Atynën, Atin e tyre qiellor,

Mundesh, si Shenjtorja, që përkujtojmë sot.

Mund të lutesh, si martirët tanë, viktima të diktaturës. Si ata, që u lartuan mbi altar.

Mund të lutesh, si u lutën ata, që flejnë në gropa të harruara, heronj të panjohur, në pritje të zgjimit! Të Gjyqit të Mbramë!

Mund të lutesh – na rikujton sot Edith Stein.

Mund të lutesh, si u lutën ata, që jetuan ferrin e kampit të përqendrimit  e që e vijuan rrugën e shenjtërisë duke ecur mbi thëngjij të ndezur.

Mundesh, si u lutën Ditrich Bonhoeffer, Shën Maksimilian Kolbe, një mori hebrenjsh e të krishterësh, modele të ndritshme të jetës e të përshpirtërisë, si Etty Hillesum, e sa e sa të tjerë, pa emër, pa fytyrë…

E mund të lutet sidomos i krishteri, që i përballon çastet e heshtjes së thellë, kur i duket se Zoti e braktis, pikërisht me lutjen  e Krishtit mbi kryq: “Zoti im, Zoti im, pse më lëshove dore?”.

Përballë degjenerimit të dhunës njerëzore, çdo forme të saj, nuk mund të mos pyesësh përsëri nëse njeriu mbetet akoma njeri, nëse në ndonjë skutë të shpirtit i mbetet ende gjallë dëshira për t’u takuar me Zotin. Atëhere pyetja, që duhet bërë, nuk është “Ku ishte Zoti, në Auschwitz?”; “Në diktaturë?” – por “Ku ishte njeriu?”.

E ju, … a mund të luteni pas këtij meditimi?  








All the contents on this site are copyrighted ©.