Wspólna deklaracja: ludobójstwo, ekumenizm, Górski Karabach

Po zakończeniu celebracji Boskiej Liturgii Franciszek udał się do siedziby patriarchy na ekumeniczny obiad. Wzięli w nim udział poza osobami towarzyszącymi w tej podróży Papieżowi także arcybiskupi i biskupi zarówno Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, jak i ormiańskokatoliccy.

Przed opuszczeniem Eczmiadzyna Papież miał jeszcze spotkanie z blisko stuosobową grupą dobroczyńców Kościoła Ormiańskiego. Po jego zakończeniu Franciszek i Karekin II podpisali wspólną deklarację. Przypominają w niej, że w 2001 r.  św. Jan Paweł II odwiedził Armenię z okazji 1700. rocznicy proklamowania chrześcijaństwa religią tego kraju. Z podpisanej przy tej okazji również przez niego wspólnej deklaracji z Karekinem II przytaczają słowa o „eksterminacji półtora miliona ormiańskich chrześcijan, uznawanej powszechnie za pierwsze ludobójstwo XX stulecia” (Wspólna deklaracja Jana Pawła II i Karekina II, 27 września 2001).

Franciszek i Karekin wyrażają wdzięczność Bogu za to, że „dzisiaj wiara chrześcijańska jest znowu w Armenii żywa, a Kościół Ormiański prowadzi swoją misję w duchu braterskiej współpracy między Kościołami”.

„Niestety jesteśmy świadkami ogromnej tragedii rozgrywającej się na naszych oczach” – czytamy dalej w ich wspólnej deklaracji. Jest to, jak zaznaczają, tragedia „niezliczonych niewinnych ludzi zabijanych, przesiedlanych czy zmuszanych do bolesnej i niepewnej emigracji przez ciągłe konflikty na tle etnicznym, gospodarczym, politycznym i religijnym”. Trwa ona „na Bliskim Wschodzie i w innych częściach świata. Na skutek tego mniejszości religijne i etniczne stały się celem prześladowań i okrutnego traktowania. I to do tego stopnia, że cierpienie z powodu własnej wiary stało się codziennością. Męczennicy należą do wszystkich Kościołów, a ich cierpienie jest «ekumenizmem krwi»”. Przekracza on „historyczne podziały między chrześcijanami, wzywając nas do krzewienia widzialnej jedności uczniów Chrystusa” – piszą Franciszek i Karekin II.

Zwierzchnicy obu Kościołów zapewniają, że modlą się razem „o przemianę serc tych wszystkich, którzy dopuszczają się takich zbrodni, i tych, którzy są w stanie powstrzymać przemoc”. Błagają przywódców narodów o wysłuchanie próśb „milionów ludzi, którzy pragną pokoju i sprawiedliwości na świecie, którzy domagają się poszanowania praw nadanych im przez Boga, którzy pilnie potrzebują chleba, a nie broni”. Papież i patriarcha ubolewają nad przedstawianiem religii w sposób fundamentalistyczny dla uzasadnienia nienawiści, dyskryminacji i przemocy. Wzywają do pokojowego współistnienia różnych grup etnicznych i religijnych, wyrażając przy tym nadzieję na pokojowe rozwiązanie kwestii Górskiego Karabachu.

Franciszek i Karekin proszą wiernych swych Kościołów o otwarcie na ofiary wojny i terroryzmu, uchodźców i ich rodziny. Podkreślają, że przywódcy państw i społeczności międzynarodowej winni zrobić jeszcze znacznie więcej dla  zapewnienia wszystkim prawa do życia w pokoju i bezpieczeństwie, dla przestrzegania praworządności, ochrony mniejszości religijnych i etnicznych, zwalczania handlu ludźmi. Wyrażają zaniepokojenie sekularyzacją społeczeństwa i związanym z tym kryzysem rodziny. Przypominają, że „Ormiański Kościół Apostolski i Kościół katolicki podzielają tę samą wizję rodziny, opartej na małżeństwie między mężczyzną a kobietą”.

W swej wspólnej deklaracji ich zwierzchnicy potwierdzają, że „pomimo trwających podziałów między chrześcijanami uświadamiany sobie wyraźniej, iż to, co nas łączy, jest o wiele większe niż to, co nas dzieli”. Cieszą się poprawą relacji między obu tymi Kościołami w ostatnich dziesięcioleciach. Apelują do swych wiernych o „zgodną współpracę dla promowania w społeczeństwie wartości chrześcijańskich”.

ak/ rv