Më 2 janar kalendari kujton Shën Bazilin e Madh e Gregorin Nazianzeni
Kalendari kishtar përkujtoi sot dy ipeshkvijve të mëdhenj, doktorë të Kishës:
Shën Bazilit të Madh e Shën Gregor Naciancenit. Që të dy jetuan në shekullin IV
në Kapadokie, Turqia aktuale, mbrojtën fenë nga herezitë e para, që kishin të bënin
kryesisht me Trininë Shenjte. Dy shenjtorë të mëdhenj e miq të mëdhenj, Bazili dhe
Gregori lindën të dy në vitin 330. I tërhoqi jeta murgare, i mahnitën lutja e meditimi
i Shkrimeve Shenjte. Për bindje u shuguruan ipeshkvij e iu përgjigjën kësaj thirrjeje
për të bërë dëgjesën duke pranuar të shkojnë në vendin që u kishte caktuar Provania
hyjnore. Mbrojtën Misterin e Trinisë Shenjte, duke shpallur hyjninë e Krishtit e të
Shpirtit Shenjt, kundër opinionit të shumicës e të vetë perandorit që nuk e konsideronte
politikisht korrekt një mister kaq të madh. Bazili, teolog i hollë, bashkonte
kundrimin me veprimin. Bazili u kujdes vazhdimisht për kushtet e vështira materiale,
në të cilat jetonin të varfërit e të braktisurit, duke ndërmjetësuar edhe pranë qeveritarëve
për të lehtësuar vuajtjet e popullsisë: ndërtoi strehë të tilla për nevojtarët, që
mund të shërbejnë si model për spitalet moderne; mbrojti lirinë e Kishës, duke iu
kundërvënë hapur, kur ishte nevoja, njerëzve më të pushtetshëm. Reformator i urtë
liturgjik, diti t’u kundërvihet me zell e guxim edhe heretikëve. Realizoi, kështu,
një program të tërë, të cilin ipeshkvi i shenjtë ua dorëzon të gjithë kumtuesve të
Fjalës së Zotit, sepse ka vlerë jo vetëm për dje, por edhe për sot. Ndërsa
Shën Gregor Nacianceni, njeri i butë e i ndjeshëm deri në druajtje, kërkonte
unitetin e Kishës, por iu desh të përballonte kundërshtime tepër të ashpra. Donte
paqe, i përgjigjeshin me luftë. Por ai kishte një forcë të pathyeshme: lutjen. Shën
Gregori pohon se është e nevojshme ta kujtojmë Zotin më shpesh sesa frymëmarrjen,
sepse lutja është takim i etjes së Hyjit me etjen tonë. Hyji ka etje për ne, e ne
kemi etje për Të. Kështu shkruan Shën Gregori i Naciancenit, teolog i madh, orator
i madh e poet shijehollë. E megjithatë e mbante veten për asgjë, i cili na mëson të
kërkojmë ndihmën e Zotit sa herë që rrëzohemi, me bindjen se Ai nuk kursehet të na
e japë dorën, që të ngrihemi rishtas në këmbë.