Papa Françesku do të vizitojë Shqipërinë, më 21 shtator!
Historia e kësaj vizite nuk nis më 11 qershorin e kaluar, kur kryeministri Edi Rama,
në përfundim të audiencës në Vatikan, pasi e vlerësoi lart rolin e Papës Françesku
në mbrojtjen e të gjitha vlerave hyjnore e njerëzore, e ftoi të vizitojë Shqipërinë.
E, përgjigjja nuk vonoi: e dëgjuam të gjithë sot, gjatë lutjes së Engjëllit të Tënzot.
Françesku do të shkelë tokën shqiptare më 21 shtator. Do të jetë papa i dytë që vjen
mes nesh, gjatë dymijë vjetëve të krishterimit. Mbasi mbi tokën tonë, që ka gjithnjë
nevojë për ndërmjetësues pranë Zotit, la gjurmët e veta një shenjt: Gjon Pali II. Historia e vizitës
së Françeskut i ka rrënjët shumë thellë. Duhet të nisemi që nga kohët apostolike,
për ta kuptuar në kohët moderne. Po një udhë e tillë, e gjatë mijëra vjet, përshkruhet
në libra të trashë, që nuk e kanë vendin këtu. Duke ndjekur fillin e kuq, edhe
fill gjaku në rrjedhë shekujsh, të kësaj historie, natyrshëm lind pyetja: “Pse pothuajse
të gjithë krerët e shteteve, që takohen me Papën në Vatikan, e ftojnë për vizitë në
trojet e tyre? Ç’vlera kanë shtegtimet apostolike të Papëve, deri në skajet më të
largëta e më të harruara të botës? Ç’vlera ka një popull i vogël, për Kryebariun e
më se një miliard katolikëve? Për të mos folur për nderimin që gëzon në mbarë njerëzimin?".
E
tregon libri i historisë. Duke u nisur që nga kohët e Ilirisë së lashtë, kur një mori
legatësh papnorë vizituan trojet tona, për t’i mbrojtur, me shpirtin e Ungjillit e,
pse jo, edhe me mjete diplomatike, troje e banorë, gjithnjë nën kërcënime të panumërta. E
të ndalemi te historia e Skënderbeut kur, siç na lënë të kuptojmë dëshmitë historike,
kryeipeshkvi i Durrësit, Pal Ejëlli, i ndamë në shenjë për autoritet, madhështi e
gojtari, përcillte Skënderbeun në Pulie e në Romë, si delegat i Papës dhe i Republikës
së Venedikut (1463). Gjë që luajti një rol të rëndësishëm në marrëdhëniet
ndërmjet Shqipërisë e Selisë Apostolike gjatë papnisë së Nikollës V (1447-1453);
Kalistit III (1453-1458), Piut II (1458-1464). I doli zot Skënderbeut
edhe pranë Republikës së Përshndritshme. Kur Papa Piu II shkoi në Ankonë, prej kah
pritej të kalonte, pastaj, në Shqipëri e në Tokë Shenjte, deshi ta krijonte Palin
kardinal. Papa dëshironte të ndalohej në Shqipëri për ta kurorëzuar Skënderbeun mbret
e për ta pranuar Pal Ejëllin në Kolegjin e Kardinajve. Duke krijuar, kështu, në Shqipëri,
një seli kardinalore, që do të vijonte në shekuj, nën mbrojtjen e Selisë Apostolike.
Por s’qe e thënë, as këtë herë e as më vonë, shumë më vonë, në kohën kur ne po gërmojmë
në karta të vjetra, për të vërtetuar sa e lashtë është lidhja e Shqipërisë me Papët.
Por të rikthehemi te Piu II, që e lamë dy hapa larg Shqipërisë e te Kryeipeshkvia
e Durrësit, dy hapa larg shpalljes seli kardinalore. Dy hapat mbetën dy hapa, e s’u
bë kurrë një hap i tretë e i vërtetë. Papa vdiq në Ankonë, Shqipëria mbeti pa kremtime,
Skënderbeu pa kurorë e Pali pa petkat e kardinalit, të kuqe, si gjaku që derdhej rrëke
rreth tij, në ndeshjen për jetë a vdekje të epokës. Pastaj, mbi marrëdhëniet me
Selinë e Shenjtë ra hija e pushtimit, e islamizimit. Po kujdesi i Selisë Apostolike
për ta shpëtuar Shqipërinë nga copëzimi e nga çkombëtarizimi, vijoi. Mjafton të kujtojmë
Konferencën e Paqes në Paris, pas Luftës I Botërore dhe rolin që luajti dërgata shqiptare,
e kryesuar nga Imzot Bumçi, ne atë çast aq delikat per fatet e Shqipërisë. Më 26 dhjetor
1919, Prelati nisej nga Parisi, drejt Romës, drejt Vatikanit, drejt Papës Benedikti
XV, falë ndërmjetësimit të të cilit, Korça e Gjirokastra mbetën shqiptare. E për
këtë flasin dokumentet historike. Ashtu siç vërtetojnë se pikërisht përmes kumtarëve
të Ungjillit, priftërinjve, të përgatitur nga Selia e Shenjtë, Kombi ynë mori si dhuratë
gjithçka ‘të parë’: nga shkrimi i parë i shqipes, “Formula e Pagëzimit”, tek Libri
i parë “Meshari”, tek shkolla e parë, ajo e Kurbinit, tek Alfabeti i parë, ai i Manastirit,
e deri tek të gjitha fillesat e para e të mbara, mbi shkëmbin e të cilave vijojnë
të lartohen komb, gjuhë, dije, kulturë e arte. Deri një ditë të blertë prilli,
kur në trojet tona shkeli Papa i parë, Shenjt, Gjon Pali II. Duke qenë përherë
një nga gjymtyrët më të ligshta të Kishës universale, Papa Gjon Pali II, ashtu si
paraardhësit e Tij, e rrethoi gjithnjë Kishën katolike në Shqipëri me atë kujdes,
që tregojnë prindërit për fëmijën e vogël. Gjon Pali II qe përherë i gatshëm ta mobilizojë
Kishën universale në ndihmë të Shqipërisë e të shqiptarëve, si dhe të ndërmjetësojë
vazhdimisht pranë bashkësisë ndërkombëtare për fatet e vendit të shqiponjave e jo
më pak, të Kosovës. Më 5 tetor 1980, nga Otranto e Italisë kujtoi dhe denoncoi
persekutimin e egër të komunizmit në Shqipëri. Duke soditur brigjet e përtejme të
Adriatikut, i drejtoi popullit shqiptar mesazhin e tij të parë të dashurisë atërore
dhe të kujdesit për grigjën e vogël të martirizuar të katolikëve dhe të popullit të
pafajshëm shqiptar, nën thundrën e diktaturës ateiste komuniste. Në homelinë e Meshës
Shenjte të atij 5 tetori 1980, kushtuar martirizimit të të krishterëve në shekuj,
Gjon Pali II sensibilizoi mbarë botën me këto fjalë: “E kështu sot nuk mund të
mos e hedh vështrimin përtej detit, ku Kisha heroike në Shqipëri tronditet thellë
nga persekutimi i gjatë, por edhe pasurohet nga dëshmia e martirëve të saj: ipeshkvij,
meshtarë, rregulltarë, rregulltare, besimtarë e qytetarë të thjeshtë”. Pas
historisë së gjatë të martirizimit, erdhi dita e lirisë. E atëherë Selia Apostolike
vijoi t’i jepte Shqipërisë vlera të reja, të para: Programin e parë të Radio Vatikanit
në gjuhën shqipe (3 shtator 1951), vizitën e parë të një Pape në trojet shqiptare
(25 prill 1993) hierarkinë e parë pas persekutimit (25 prill 1991), kardinalin
e parë (2 nëntor 1994), listën me 40 emrat e parë të kandidatëve për lartimin
në nderimet e elterit(10 nëntor të vitit 2002), të Lumen
e parë, Nënë Terezën (19 tetor 2003)… Cila do të jetë gjëja e parë, që do
t’i sjellë Françesku trojeve shqiptare e grigjës së tij në këto troje? Hë për hë është
njoftimi i parë (15. 06. 2014) për vizitën e Tij!