Devocioni i muajit të Zojës, muajit të majit, filloi në vitet 1700, përmes veprimtarisë
së tre jezuitëve, që kryenin misionin e tyre në veri, në qendër e në jug të Italisë.
Më i njohuri është atë Alfons Muxareli. Etërit jezuitë zgjodhën pikërisht muajin më
të bukur të vitit, kur natyra është në kulmin e lulëzimit, që t’i ftonin të gjithë
besimtarët për ta nderuar Nënën e Zotit, lulen më të bukur të njerëzimit. Po, ç’përfaqëson
Maria për gratë e kohëve tona? Gruaja e ditëve tona frymëzohet nga Maria,
por sipas figurës biblike, e jo sipas disa klisheve tradicionale, që e paraqesin si
grua pasive, që pëson pa bëzajtë. Pali VI në ‘Marialis Cultus”, e kundërshton këtë
mënyrë paraqitjeje, duke i ftuar besimtarët të shfletojnë Ungjillin për ta njohur
Marinë, grua aktive, që e kupton mirëfilli përgjegjësinë e vet, që merr vendime e
‘Madhëron Zotin’, sipas kritereve të dijes hyjnore e jo të dijes njerëzore. Marisë
i lutemi duke thënë Rruzaren Shenjte. Nuk është praktikë që i përket së kaluarës,
e aq më pak lutje mekanike – na kujton shpesh Papa. Po ç’vlerë ka sot kjo lutje mariane? Rruzarja duhet konsideruar si mënyrë për të vënë në jetë atë që kremtojmë në liturgji
e që e shpallim në Shkrimin Shenjt. Është e qartë se Rruzarja nuk është sakrament,
e as kremtim liturgjik i mbarë Kishës. Megjithatë Rruzarja lidhet ngushtë me liturgjinë:
ashtu ai ajo, ushqehet nga Shkrimi Shenjt e zhvillohet rreth misterit të Krishtit. Madje
cikli i mistereve të Rruzares mund të krahasohet me zhvillimin e vitit liturgjik. Me
kohën liturgjike të Ardhjes e të Krishlindjes përkojnë misteret e gazmendit,
të përqendruara tek Mishërimi. Me kohën e Mundimeve e të Javës së Madhe,
përkojnë misteret e mundimeve të Shëlbuesit në Kryq. Koha e Pashkëve dhe
e Rrëshajëve pasqyrojnë misteret e lumturisë së Krishtit të ngjallur, që rrezatojnë
mbi Kishën. Me dëshirën e Gjon Palit II, Rruzares iu shtuan edhe Misteret e Dritës. Festat
e të Ngjiturit të Zojës në qiell dhe e Marisë Mbretëreshë e qiellit dhe e tokës, përkojnë
me dy misteret e fundit. Ndonëse në plane të ndryshme, kremtimi liturgjik e kundrimi
përmes Rruzares, na çojnë tek të njëjtat ngjarje të shëlbimit, kryer nga Krishti.
Ashtu si liturgjia, Rruzarja ka në qendër misterin e Krishtit Shëlbues. Me qartësinë
e tri serive të mistereve, Rruzarja nënvizon aspekte themelore, ashtu si në skemën
e predikimit të Apostujve: Biri i Hyjit u bë njeri, u kryqëzua për mëkatet tona, u
ngjall për lumturinë tonë. Kujtojmë se dita e parë e muajit të Zojës u kremtua
në qindra kisha e kapela, kushtuar Nënës së Krishtit në të katër anët e botës, edhe
në Shqipëri e në Kosovë, posaçërisht në shenjtëroret kombëtare të Zojës së Këshillit
të Mirë rrëzë Kështjellës Rozafa e në shenjtëroren e mirënjohur të Zojës në Letnicë.