E diela V e kreshmëve - Krishti, ringjallja dhe jeta
Leximi i parë (Ez 37,12-14) Kështu thotë Zoti Hyj: Ja, unë do t’i hap varret
tuaja dhe do t’ju nxjerr nga varret tuaja, o populli im, dhe do t’ju shtie në tokën
e Izraelit. Do ta dini se unë jam Zoti kur t’i kem hapur varret tuaja e t’ju kem nxjerrë
nga varret tuaja, o populli im! 14 Do t’jua jap shpirtin tim dhe ju do ta rifitoni
jetën dhe do t’ju vendos në tokën tuaj. Ju do ta dini se unë jam Zoti. Çka them unë,
atë edhe e bëj - thotë Zoti Hyj.
Psalmi 130
(129)
Ref. Zoti është mirësia dhe mëshira
Prej humnerës klitha
tek ti, o Zot, o Zot, dëgjoje britmën time! Le ta dëgjojnë veshët e tu, zërin
e lutjes sime.
Nëse do t’i mbash mend paudhësitë, o Zot, O Zot, e kush
do të qëndrojë para teje? Por tek ti gjendet falja që të dimë të të druajmë.
Shpresoj në ty, o Zot, shpirti im shpreson në premtimin e tij. E pret shpirti
im Zotin më tepër se rojtarët agimin.
Le të shpresojë Izraeli në Zotin,
sepse te Zoti është mëshira dhe i madh është tek ai shpërblimi. Ai do ta
nxjerrë Izraelin prej të gjitha paudhësive të tija.
Leximi i dytë (Rom
8,8-11)
Ata që jetojnë nën ndikimin e trupit, nuk mund t’i pëlqejnë Hyjit.
Ju nuk jeni nën ndikimin e mishit, por nën atë të Shpirtit Shenjt, në qoftë se Shpirti
i Hyjit banon në ju. Nëse ndokush nuk e ka Shpirtin e Krishtit, ai nuk i përket Atij.
E nëse Krishti është në ju, trupi është patjetër i vdekur për shkak të mëkatit e Shpirti
është jetë për shkak të drejtësisë. Nëse Shpirti i Atij që e ngjalli nga të vdekurit
Jezusin banon në ju, atëherë Ai që ngjalli Krishtin prej të vdekurve, do t’i japë
jetë edhe trupit tuaj të vdekshëm me anë të Shpirtit të vet që banon në ju.
Ungjilli
(Gjn 11,1-45)
Asohere ishte i sëmurë një farë Lazri nga Betania, prej fshatit
të Marisë e të motrës së saj, Martës. Maria ishte ajo, që e pati lyer Zotërinë me
erëra të mira dhe ia pati fshirë këmbët me flokët e saj. Pra, vëllai i saj, Lazri,
ishte i sëmurë. Prandaj motrat i çuan fjalë: “Zotëri, ai që ti e do është i sëmurë.” Jezusi,
kur dëgjoi, tha: “Kjo sëmundje nuk është për vdekje, por për lavdi të Hyjit, që të
nderohet në saje të saj i Biri i Hyjit.” Jezusi e kishte fort për zemër Martën,
motrën e saj dhe Lazrin. Megjithatë, kur mori vesh për sëmundjen e tij, u ndal edhe
dy ditë në atë vend ku ndodhi. Veç atëherë u tha nxënësve: “Ejani të shkojmë prapë
në Jude.” Nxënësit i thanë: “Mësues! Tani judenjtë deshën të të vrasin me gurë
e ti përsëri do të kthehesh atje?” Jezusi iu përgjigj: “Vallë, a nuk i ka dita
dymbëdhjetë orë? Kush ecën ditën, nuk merr në thua, spese e sheh dritën e kësaj bote.
Kush ecën natën, merr në thua, sepse nuk ka dritë në të.” U tha kështu, pastaj
shtoi: “Lazri, dashamiri ynë fle, por po shkoj ta zgjoj.” Atëherë, nxënësit e tij
i thanë: “Zotëri, nëse fle, do të shërohet!” Jezusi u foli për vdekjen e tij, kurse
ata menduan se e kishte për gjumë të rëndomtë. Atëherë Jezusi u tha haptas: “Lazri
ka vdekur! Jam i kënaqur pse s’ndodha atje, pikërisht për ju, që të besoni! Por, ejani
të shkojmë tek ai! Atëherë Toma, i quajtur Binjak, u tha bashkënxënësve: “Të shkojmë
edhe ne të vdesim bashkë me të!” Kur, pra, Jezusi arriti, mori vesh se ai ishte
varrosur para katër ditësh. Betania ishte afër Jerusalemit diku rreth pesëmbëdhjetë
stadje. Shumë judenj kishin ardhur te Marta e Maria për t’i ngushëlluar për vëllain
e tyre. Kur Marta mori vesh se po vinte Jezusi, i doli para, kurse Maria ndenji
në shtëpi. Atëherë Marta i tha Jezusit: “Zotëri, të kishe qenë ti këtu, im vëlla nuk
do të kishte vdekur.(Por) edhe tani e di se çkado që të lypësh prej Hyjit, Hyji do
të ta japë.” “Do të ngjallet vëllai yt!” - i tha Jezusi. “E di se do të ngjallet
- iu përgjigj Marta - në ringjallje, Ditën e fundit.” Jezusi iu përgjigj: “Unë
jam Ringjallja dhe Jeta: kush beson në mua, edhe nëse vdes, do të jetojë. Edhe kush
jeton e beson në mua, nuk do të vdesë kurrë. A e beson ti këtë?” Marta iu përgjigj:
“Po, Zotëri! Unë besoj se ti je Mesia, Biri i Hyjit, ai që duhej të vijë në botë!” Si
tha kështu, shkoi dhe thirri Marinë, motrën e vet dhe i tha lehtë: “Mësuesi është
këtu dhe të thërret.” Kjo, posa dëgjoi, u çua me vrap e shkoi tek ai. Jezusi ende
nuk kishte hyrë në fshat, por deri atëherë qëndroi atje, ku e kishte ndeshur Marta.
Tashti judenjtë që ishin me Marinë në shtëpinë e saj dhe po e ngushëllonin, kur panë
se si u çua me të shpejtë dhe doli përjashta, shkuan pas saj të bindur se po shkonte
te varri për të qarë.
Maria, kur arriti atje, ku ishte Jezusi e, kur e pa,
ra përmbys para tij dhe i tha: “Zotëri, të kishe qenë ti këtu, im vëlla s’do të kishte
vdekur!” Jezusi, kur pa duke qarë atë dhe se po qanin edhe judenjtë, që po e përcillnin,
u trand në shpirt, u turbullua dhe pyeti: “Ku e keni vënë?” “Zotëri, eja e shih!”
- iu përgjigjën. E Jezusin e zuri vaji. Atëherë judenjtë thanë: “Shih, sa e ka
dashur!” Disa prej tyre thanë: “A thua ky, që i dha dritën e syve të verbërit, nuk
mundi të bëjë që ky të mos vdiste?” Pastaj Jezusi, përsëri i tronditur, arriti
te varri. Ishte shpellë e grykën ia kishin zënë me një gur. Jezusi tha: “Hiqeni
gurin!” Marta, motra e të ndjerit, i tha: “Zotëri, tashmë ka marrë erë! Ka tashmë
katër ditë që ka vdekur!” “A nuk të thashë - iu përgjigj Jezusi - nëse do të besosh,
do ta shohësh lavdinë e Hyjit?” E hoqën, pra, gurin. Jezusi i çoi sytë kah
qielli dhe tha: “O Atë, të falënderoj që ma dëgjove lutjen. Unë e dija se gjithmonë
më dëgjon, por thashë kështu për shkak të popullit që më rrethon: që të besojnë se
Ti më dërgove.” Si foli kështu, thirri me zë të lartë: “Lazër, dil jashtë!” Dhe,
ai që pati vdekur, doli jashtë i lidhur duarsh e këmbësh me rripa pëlhure. Fytyrën
e kishte të mbështjellë me rizë. Jezusi u tha: “Zgjidheni dhe lëreni të ecë!” Atëherë
shumë judenj që kishin ardhur te Maria, kur panë çka bëri Jezusi, besuan në të.
Krishti,
ringjallja jonë
Temat e të dielave të kaluara përmblidhen më së miri
në kremtimin e sotëm: Jezusi, burimi i ujit të gjallë (e diela III) dhe i dritës (e
diela IV), që i jep jetën atij që beson në të. Tre leximet nënvizojnë të njëjtin realitet:
vetëm forca e Shpirtit të Shenjtë e ripërtërin shpresën, i zgjidh leqet e vdekjes
dhe kthen plotësinë e jetës. Njeriu është krejtësisht i pafuqishëm përballë forcës
së vdekjes. Por Hyji e siguron popullin e vet: populli “do ta njohë” Zotin, do ta
përjetojë vetë fuqinë e tij rigjallëruese.
“Nga vdekja në jetë...”
Fjala
“jetë” është një fjalë kyçe në Ungjillin sipas Gjonit dhe njëra nga temat e tij kryesore.
Krishti është Jeta: kush e pranon Fjalën e tij dhe bashkohet me Personin e tij është
në gjendje t’i këpusë vargonjtë e vdekjes. Jezusi e thekson këtë me ringjalljen e
Lazrit, shenjë profetike e ringjalljes së tij. Aktorët e ndryshëm të kësaj skene
(Marta e Maria, dishepujt, të pranishmit) Jezusi i udhëheq drejt hedhjes së hapit
të fesë, që ta pranojnë veprën e tij si zbulimin e Hyjit të gjallë. Duk pritur për
t’u bërë gjithnjë e më shumë gjymtyrë të gjalla në trupin e Krishtit, besimtarët thërrasin
në ndihmë “Hyjin dhe Zotin e jetës, i cili, me sakramentet e veta, na bën të kalojmë
nga vdekja në jetë”.
Pagëzimi: fillimi i krijimit të ri
Në
rrafshin e itinerarit katekumenal, bashkësia e krishterë e shikon ringjalljen e Lazrit
si shenjën profetike të misterit që bëhet i pranishëm në pagëzim. Gjatë kremtimit
Kisha i drejtohet katekumenit siç bën me të krishterin e rënë në mëkat: “Lazër, dil
përjashta”; Krishti dhe Kisha thonë: “Zgjidheni dhe lëreni të shkojë”; fashat e mëkatit
bien, kur kumbon zëri i Kishës, e cila lutet me Krishtin para njeriut mëkatar, dhe
lutja e saj ia kthen jetën, duke e zhytur në ujin e pagëzimit. Ringjallja e Lazrit
është edhe shenja e realizimit të krijimit të ri dhe të besëlidhjes së re të premtuar
nga Ezekieli: Jezusi dridhet para krijimit të parë, që ka rënë në rrëmujë, në vdekje
dhe në shthurje; mundimet, vdekja dhe ringjallja e tij me anë të Shpirtit të Shenjtë
do ta shpallë Zot të vdekjes dhe të jetës. Leximi i ungjillit të sotëm, i parë në
dritën e pashkëve, është aktual për ne, që, në mënyrë mistike, rilindemi në Shpirtin
e Krishtit dhe jemi të thirrur të jetojmë, sipas Shpirtit, një ekzistenzë të re: te
vdekur për kah mëkati, të gjallë për Hyjin (leximi i dytë).
Një vendim
për tërë jetën
Hyji i gjallë, Zoti i jetës (Urt 11,26) ka zbuluar,
mbi të gjitha në Jezusin, fuqinë e tij fitimtare mbi vdekjen. I pagëzuari merr pjesë
në jetën e Krishtit me anë të Shpirtit të Shenjtë: kjo simbiozë (jetë së bashku) e
bën të krishterin mbështetës të jetës. “Mishi”, domethënë njeriu i mbyllur në vetvete,
që i bën ballë Hyjit dhe nuk u vë vesh nevojave të vëllezërve, prodhon vetëm vdekje
dhe ushtron vetëm fuqinë e mbrapshtë. Dueli jetë-vdekje është një përplasje që ndodh
para syve të të gjithëve dhe mund të kuptohet si kapje pas jetës, sepse “fara e amshimit,
që njeriu mbart në vetvete, duke qenë e pakthyeshme në lëndë, ngre krye kundër vdekjes”
(Gs 18). Nga ana tjetër duket se në të njëjtën masë njeriu ndjen instinktin e mistershëm
të vdekjes dhe shkatërrimit. Kur ideologjia, interesi, shfrytëzimi shndërrohen në
urrejtje dhe dhunë, duket sikur na e zë frymën atmosfera e vdekjes. Kultura jonë nxjerr
në pah maskën e saj tragjike atje ku jeta poshtërohet dhe fyhet. Mjafton të përmendim:
gjestet e terrorizmit dhe të kriminalitetit të rëndomtë, shtimin e armatimeve, përhapjen
gjithnjë e më të madhe të drogës, numrin gjithnjë e më të madh të aksidenteve në punë,
mendjelehtësinë me të cilën udhëtohet me makina nëpër rrugët tona, mbytjen e jetës
në kraharorin e nënës, braktisjen e fëmijëve, mënjanimin e pleqve, si pengesë dhe
të padobishëm. Por dhe në marrëdhëniet personale, me dhunën verbale, me tradhtimin
e dashurisë dhe të miqësisë, me inatet e pashprehura, që e kërcënojnë fort jetën.
Të pagëzuarit, me rrënjët e ngulura thellë në Krishtin–Jeta e botës, duhet të
bëhen mbrojtësit e jetës. Me vendimet e tyre pozitive ndihmojnë, në kantierin e pamatë
të njerëzimit, ta shtyjnë historinë drejt qiejve të rinj dhe tokës së re. Nëse jeta
jonë duket si një rrokullisje drejt dekadencës dhe shthurjes, shpresa e krishterë
pohon mundësinë e një bote të re, sepse fuqia e Hyjit në Krishtin e ka zbuluar fitoren
e saj. Eukaristia, që është kremtimi i jetës, e cila është bërë dhuratë, bëhet forca
e ringjalljes, nëse i krishteri e përvetëson përmbajtjen e saj: të bëhesh si Krishti,
bukë e thyer për jetën e botës. (Marrë nga: www.maranatha.it)
Ta
kremtojmë festën e Zotit me fe të vërtetë (Nga “Letrat e pashkëve” të
Shën Atanasit, ipeshkëv)
Fjala, Krishti Zot, që na është dhuruar neve krejtësisht,
vjen e na takon. Ai premton se do të rrijë afër në mënyrë të pandërprerë. Prandaj
thotë: “Ja, unë jam me ju të gjitha ditët, deri në mbarimin e botës” (Mt 28.10). Ai
është bariu, kryeprifti, udha e dera dhe, si i tillë, bëhet i pranishëm në kremtimin
e solemnitetit. Vjen mes nesh ai që prisnim, ai për të cilin Shën Pali thotë: “Krishti,
Pashka jonë, është flijuar” (1 Kor 5,7). Vërtetohet çfarë thotë psalmisti: O galdimi
im, më çliro nga ata që më rrehtojnë (khs. Ps 31,7). Galdimi i vërtetë dhe solemniteti
i vërtetë është ai që na çliron nga e keqja. Për të fituar këtë të mirë, secili duhet
të jetojë shenjtërisht dhe duhet të meditojë thellë brenda vetes në paqe dhe me drojën
e Hyjit. Kështu bënin edhe shenjtërit. Ndërsa ishin në jetë, ishin të gëzuar,
si në një festë të përhershme. Njëri prej tyre, Davidi i lum, ngrihej natën, jo vetëm
një herë, por shtatë herë, dhe me anë të lutjes siguronte përkrahjen e Hyjit. Një
tjetër, Moisiu i madh, galdonte me himne, këndonte lavde për fitoren kundër faraonit
dhe kundër atyre që i kishin shtypur hebrenjtë. E të tjerë, si Samueli dhe Elia profet,
merrnin pjesë me gëzim të pandërprerë në kultin e shenjtë. Falë këtij stili të
jetës, ata arritën lirinë dhe tani bëjnë festë në qiell. Të mendojnë me gëzim shtegtimin
e tyre tokësor, të aftë tashmë të dallojnë çfarë ishte shëmbëllim dhe çfarë tashmë
është realitet. Çfarë duhet të bëjmë për t’u përgatitur si duhet për këtë solemnitet
të madh? Kë duhet të ndjekim si udhërrëfyes? Askënd tjetër, sigurisht, o të dashurit
e mi, përveç atij që ju vetë e quani, sikurse edhe unë, “Zoti ynë Jezu Krishti”. Ai
thotë: “Unë jam udha” (Gj 14,6). Sikurse thotë Shën Gjoni, ai “e shlyen mëkatin e
botës” (Gjn 1,29). Ai i pastron shpirtrat tanë, sikurse thotë profeti Jeremia: “Ndaluni
rrugëve dhe shikoni: vini mendjen cila është rruga e mirë dhe në të do të gjeni ripërtëritjen
e shpirtrave tuaj” (Jer 6,16). Dikur njerëzit e papastër spërkateshin me gjakun
e cjepve dhe me hirin e një viçi, por kështu pastrohej vetëm trupi. Ndërsa tani, falë
hirit të Fjalës së Hyjit, secili pastrohet krejtësisht në shpirt. Nëse do të ndjekim
Krishtin, do të na duket se gjendemi që tani në tremet e Jeruzalemit qiellor dhe mund
ta kremtojmë e shijojmë që tani festën e amshuar. Kështu bënë apostujt, të cilët u
caktuan mjeshtër të hirit për bashkëmoshatarët e tyre dhe për ne. Ata nuk bënë gjë
tjetër, përveçse të ndiqnin Zotin: “Ja, ne lamë gjithçka dhe erdhëm pas teje” (Mt
19,27). Le ta ndjekim edhe ne Zotin, domethënë le ta imitojmë, dhe kështu do të
gjejmë mënyrën si ta kremtojmë festën, jo vetëm sipërfaqësisht, por me fryt, pra jo
vetëm me fjalë, por edhe me vepra.