Ju kumtojmë Lajmin e Mirë - Kur u shkrua Ungjilli sipas Markut

Pasi kemi parë njoftimet e pakta, që kemi rreth Markut, sot le të shohim kur e shkroi Marku Ungjillin e tij. Eusebi i Cezaresë, shkrimtar i Krishterë i shekullit të katërt, që na la veprën monumentale Historia e Kishës, sjell një fragment nga Papia e Hierapolit, ipeshkën i shekullit I-II, që shkruan kështu: “Marku, i cili ishte përkthyesi i Pjetrit, shkroi me kujdes, por jo me rend, çfarë kujtonte prej thënieve dhe veprimeve të Zotit. Ai nuk e kishte dëgjuar Zotin, sepse nuk kishte qenë njëri ndër ndjekësit e tij, por i Pjetrit. Pjetri i përshtaste mësimet e veta sipas rasteve, pa i renditur në mënyrë sistematike thëniet e Zotit, prandaj kuptohet pse Marku i shkroi disa nga këto gjëra ashtu siç i kujtonte. Marku kishte vetëm një qëllim: të mos linte asgjë nga ato që kishte dëgjuar dhe të mos shkruante asgjë gabim”.
Mendimet bashkëkohore për vendin dhe datën e hartimit të Ungjillit sipas Markut janë të ndryshme. Shumica e studiuesve janë në një mendje se Ungjilli i Markut ka shërbyer si burim për dy ungjijtë e tjerë sinoptikë, prandaj me siguri është më i lashtë se ata. Një pjesë e studiuesve thonë se ky Ungjill është shkruar pas vitit 70. Këta e mbështesin argumentimin e tyre tek përmendja e shkatërrimit të tempullit në kapitullin 13, gjë që ndodhi historikisht në Jeruzalem, pas pushtimit të qytetit nga forcat e gjeneralit romak Titus. Sipas një grupi tjetër studiuesish, në të cilin bën pjesë edhe jezuiti spanjoll Jose O’Callagan, Marku e shkroi ungjillin para vitit 70 dhe provë për këtë është një fragment i vogël papirusi, i gjetur në Qumran, që përmban pak fjalë nga tregimi i Markut. Një tjetër argument, tek i cili mbështeten ata që e datojnë Ungjillin e Markut para vitit 70, është se Marku nuk e përmend kurrë me emër kryepriftin Kaifa, gjë që mund të thotë se Kaifa ishte ende gjallë kur u shkrua ky libër. Sipas biblistit francez Jean Carmignac, libri u shkrua nga Pjetri në hebraisht ose aramaisht në vitet 40 dhe u përkthye nga Marku në greqisht para vitit 63.
Për kë e shkroi Marku Ungjillin e tij? Pjesa më e madhe e studiuesve të Besëlidhjes së Re mendojnë se Ungjilli sipas Markut është shkruar për ata që flisnin një greqishte të thjeshtë , në perandorinë romake. Përmbajta e disa fjalëve aramaike dhe citimet e Besëlidhjes së Vjetër nga teksti grek, mund të tregojnë se ai e shkroi Ungjillin për hebrenjtë e shpërndarë në anët e ndryshme të perandorisë, por fakti që Marku i përkthen shprehjet hebraike mund të tregojë vëmendjen që autori u kushton lexuesve jo hebrenj.
Ungjilli sipas Markut është shkruar sigurisht në shekullin e Parë, me shumë gjasa rreth viteve 60, në Romë. U shkrua për bashkësitë hebraike të shpërndara në perandorinë romake, por edhe për të gjithë njerëzit e të gjitha kohërave dhe vendeve.