Mọi người đều có bổn phận xây dựng một thế giới hòa bình công bằng và liên đới hơn
Mẹ Maria đồng hành với chúng ta trên con đường lòng tin và liên tục củng cố đức tin
ơn gọi và sứ mệnh kitô của chúng ta. Là con cai Chúa và anh chị em với nhau trong
gia đình nhân loại, mọi người đều có bổn phận hoạt động để xây dựng một thế giới hòa
bình, công bằng, huynh đệ và liên đới hơn.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã khẳng
định như trên trong bài giảng thánh lễ và bài huấn dụ trước khi đọc kinh Truyền Tin
chung với 140.000 tín hữu tụ tập tại quảng trường Thánh Phêrô trưa mùng 1 tháng Giêng
đầu năm dương lịch 2014.
Lúc 10 giờ sáng thứ tư hôm qua, mùng 1 tháng giêng
đầu năm dương lịch 2014 cũng là Ngày hòa bình thế giới lần thứ 47, Đức Thánh Cha Phanxicô
đã chủ sự thánh lễ kính Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa trong đền thờ Thánh Phêrô. Cùng đồng
tế thánh lễ có hàng chục Hồng Y, Tổng Giám Mục, Giám Mục, và hàng trăm linh mục, trong
đó có 70 vị giúp Đức Thánh Cha cho tín hữu rước Mình Thánh Chúa. Tham dự thánh lễ
có hàng trăm linh mục tu sĩ nam nữ, ngoại giao đoàn cạnh Tòa Thánh và gần 10.000 tín
hữu. Đứng hai bên Đức Thánh Cha là Đức Hồng Y Peter Turkson, Chủ tịch Hồi Đồng Tòa
Thánh Công Lý và Hòa Bình, và Đức Tổng Giám Mục Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Tòa
Thánh.
Thánh lễ đã được cử hành bằng tiếng Latinh. Hai bài Sách Thánh đã được
tuyên đọc bằng tiếng Pháp và tiếng Anh. Thánh vịnh được hát bằng tiếng Ý và Phúc Âm
đã được hát bằng tiếng Latinh. Phần thánh ca đã do ca đoàn Sistina của Tòa Thánh và
ca đoàn hỗn hợp gồm 370 ca viên đảm trách.
Giảng trong thánh lễ Đức Thánh
Cha nói:
Bài đọc thứ nhất tái đề nghị với chúng ta lời chúc lành cổ xưa mà
Thiên Chúa đã gợi ý cho ông Môshê để ông dậy cho ông Aharon và con cái ông: ”Xin Chúa
chúc lành cho anh em và gìn giữ anh em. Xin Chúa tươi nét mặt nhìn đến anh em và dủ
lòng thương anh em. Xin Chúa ghé mắt nhìn và ban bình an cho anh em” (Ds 6,24-26).
Thật là ý nghĩa, khi nghe lại các lời chúc lành này vào đầu năm mới: chúng sẽ đồng
hành với lộ trình của thời gian mở ra trước mặt chúng ta. Chúng là các lời của sức
mạnh, lòng can đảm và niềm hy vọng. Không phải một niềm hy vọng hão huyền, dựa trên
các lời hứa của con người; cũng không phải một niềm hy vọng ngây thơ tưởng tượng ra
một tương lai tốt đẹp hơn. Niềm hy vọng này có lý do của nó chính trong phúc lành
của Thiên Chúa, một phúc lành chừa đựng lời cầu chúc lớn nhất, lời cầu chúc của Giáo
Hội gửi đến từng người trong chúng ta, tràn đầy tất cả sự chở che yêu thương của Chúa
và sự trợ giúp quan phòng của Ngài.
Tiếp tục bài giảng Đức Thánh Cha nói:
Lời cầu chúc chứa đựng trong phúc lành này đã đựơc thực hiện một cách tràn đầy nơi
một phu nữ là Đức Maria, như là người đã được chỉ định trở thành Mẹ của Thiên Chúa,
và đã được thực hiện nơi Mẹ trước mọi thụ tạo.
Mẹ Thiên Chúa! Đây là tước
hiệu chình và nòng cốt của Đức Mẹ. Đây là một phẩm tính, một vai trò, mà đức tin của
dân kitô đã luôn luôn nhận thức được trong lòng sùng mộ dịu hiền và tinh tuyền đối
với người mẹ thiên quốc. Chúng ta nhớ lại thời điểm lớn lao trong lịch sử Giáo Hội
xưa kia là Công Đồng Chung Ệphêxô, trong đó chức là Mẹ Thiên Chúa của Đức Trinh Nữ
đã được định nghĩa một cách uy quyền. Chân lý về chức làm Mẹ Thiên Chúa của Đức Maria
tìm thấy sự vang vọng tại Roma, nơi ít lâu sau đó đã được xây Vương cung thánh đường
Đức Bà Cả, là đền thánh đầu tiên tại Roma và trong toàn Tây Phương, nơi tôn kính ảnh
Mẹ Thiên Chúa Theotokos - với tước hiệu ”Sự cứu rỗi của dân Roma”. Người ta kể rằng
trong Công Đồng dân chúng thành Êphêxô tụ họp hai bên cửa vương cung thánh đường nơi
các Giám Mục đang nhóm họp và kêu lên: ”Mẹ Thiên Chúa!”. Khi xin định nghĩa một cách
chính thức tước hiệu này của Đức Mẹ, tín hữu chứng minh cho thấy họ nhìn nhận chức
làm Mẹ Thiên Chúa của Người. Đó là thái độ tự phát và chân thành của con cái nhận
biết rõ Mẹ mình, bởi vì họ yêu Mẹ với tình yêu hiền dịu vô biên.
Mẹ Maria
đã luôn luôn hiện diện trong con tim, trong lòng mộ mến và nhất là trên con đường
đức tin của dân kitô. ”Giáo Hội bước đi trong thời gian... và trên con đường này Giáo
Hội tiến bước theo lộ trình Đức Trinh Nữ Maria đã đi” (Gioan Phaolô II, Redemtoris
Mater, 2). Lộ trình lòng tin của chúng ta giống lộ trình của Đức Maria, vì thế chúng
ta cảm thấy Mẹ đặc biệt gần gũi với chúng ta!. Đức Thánh Cha giải thích thêm con đường
đức tin của Mẹ Maria như sau:
Liên quan tới đức tin, là cột trụ của cuộc sống
kitô, Mẹ Thiên Chúa đã chia sẻ điều kiện của chúng ta, Mẹ đã phải bước đi trên cùng
các nẻo đường chúng ta đi, đôi khi khó khăn và tăm tối, Mẹ đã phải tiến tới trong
”cuộc hành hương đức tin” (LG, 58).
Con đường đức tin của chúng ta được gắn
liền với Đức Maria một cách không thể hủy bỏ được, kể từ khi Chúa Giêsu hấp hối thập
giá đã ban Người cho chúng ta làm Mẹ khi nói: ”Này là Mẹ con” (Ga 19,27). Các lời
này có giá trị của một di chúc và ban cho thế giới một Bà Mẹ. Từ khi đó Mẹ Thiên Chúa
cũng trở thành Mẹ chúng ta! Trong giờ phút, trong đó đức tin của các môn đệ bị nghiêng
ngả bởi biết bao khó khăn và bất ổn, Chúa Giêsu đã tín thác các vị cho Đấng là người
đầu tiên đã tin, và niềm tin của Người đã không bao giớ suy giảm. Và ”người đàn bà”
trở thành Mẹ chúng ta trong lúc Người mất Con Thiên Chúa. Trái tim của Mẹ nở rộng
để có chỗ cho tất cả mọi người, tốt cũng như xấu, và Mẹ yêu thương họ như Chúa Giêsu
đã yêu thương họ. Mẹ là Người đàn bà mà trong đám cưới làng Cana vùng Galilea đã trao
ban sự cộng tác đức tin để biểu lộ các việc kỳ diệu của Thiên Chúa trong thế giới;
trên núi Sọ Người giữ cho ngọn lửa đức tin nơi sự phục sinh của Con được cháy sáng,
và Người thông truyền nó cho người khác với tình mẫu tử. Như thế Đức Maria trở thành
suối nguồn hy vọng và niềm vui đích thật!.
Mẹ Đấng Cứu Thế đi trước chúng
ta và liên tục củng cố chúng ta trong đức tin, trong ơn gọi và sứ mệnh. Với gương
mẫu sự khiêm nhường và sẵn sàng của Mẹ đối với ý muốn của Thiên Chúa, Mẹ trợ giúp
chúng ta diễn tả đức tin của chúng ta thành lời loan báo Tin Mừng tươi vui và vô biên
giới. Như thế sứ mệnh của chúng ta sẽ phong phú, bởi vì được nhào nặn theo chức làm
mẹ của Đức Maria. Chúng ta hãy phó thác cho Mẹ lộ trình đức tin của chúng ta, các
ước mong trong con tim chúng ta, các nhu cầu của chúng ta và các nhu cầu của toàn
thế giới, đặc biệt nỗi đói khát công lý và hòa bình, và chúng ta hãy cùng nhau tất
cả khẩn nài Mẹ: lậy Mẹ Thiên Chúa!
Các lời nguyện giáo dân đã được đọc trong
các thứ tiếng Ý, Hoa, Tây Ban Nha, A rập và Bồ Đào Nha. Xin Chúa Giêsu Con Thiên Chúa
quy tụ mọi con cái Thiên Chúa tản mát khắp nơi về trong sự hiệp thông đích thật của
Tin Mừng và các Bí tích; Xin Chúa Giêsu là Hoàng Tử Hòa Bình chiến thắng mọi chia
rẽ, thù hận, báo oán, và xin cho mọi dân tộc được sống kinh nghiệm hòa bình; Xin Chúa
Giêsu đã nhập thể trong cung lòng trinh nữ Maria, chúc lành cho tất cả mọi phụ nữ
và bà mẹ được mời gọi sinh con, giữ gìn và thăng tiến sự sống; Xin Chúa Giêsu đã xuất
hiện ở chân trời của nhân loại khi tới thời viên mãn, giáo dục mọi người biết hoạt
động trong lịch sử, nhưng luôn hướng tới cuộc sống vĩnh cửu; Xin Chúa Giêsu Con Thiên
Chúa làm người giúp mọi tín hữu đã được rủa tội ý thức và tươi vui sống điều kiện
là con Thiên Chúa và được tái sinh trong Ơn thánh.
Trong phần dâng lễ vật
có ba em bé thuộc nhóm các trẻ em Đức và Áo trong mùa Giáng Sinh đi hát thánh ca quyên
tiền giúp các trẻ em nghèo trên thế giới.
Lúc 12 giờ trưa Đức Thánh Cha đã
xuất hiện tại cửa sổ dinh Tông Tòa để đọc kinh Truyền Tin với 140.000 tín hữu tụ tập
tại quảng trường Thánh Phêrô, trong đó có hàng trăm nhóm tham dự cuộc tuần hành cho
hòa bình do cộng đoàn thánh Egidio, các hiệp hội và phong trào kitô và hòa bình tổ
chức ngày mùng 1 tháng Giêng hàng năm. Năm nay cuộc tuần hành cho hòa bình đã được
tổ chức trong 700 thành phố trên toàn thế giới.
Mở đầu bài huấn dụ Đức Thánh
Cha đã chúc mọi người được hòa bình và mọi điều thiện hảo trong năm mới 2014, Ngài
nói: Lời chúc này của Giáo Hội đựa trên biến cố chính của lịch sử: Đức Giêsu Kitô
nhập thể làm người chết và sống lại. Nó có một đích điểm là Nước Của Thiên Chúa, nước
của hòa bình, công lý và tự do trong tình yêu. Nó có một sức mạnh là Chúa Thánh Thần
làm cho nó hướng tới đích điểm ấy.
Nhắc tới đề tài sứ điệp hòa bình năm nay
là ”Tình huynh đệ, nền tảng và con đường của hòa bình” Đức Thánh Cha khẳng định rằng:
nền tảng của hòa bình là xác tín chúng ta tất cả đều là con của một Thiên Chúa Cha
duy nhất trên trời, là thành phần của cùng một gia đình nhân loại và cùng chia sẻ
một số phận. Từ đây phát xuất ra trách nhiệm của từng người phải hoạt động để thế
giới trở thành một cộng đoàn anh em tôn trong nhau, chấp nhận nhau trong các khác
biệt và lo lắng cho nhau. Chúng ta cũng được mời gọi tính sổ về các bạo lực và bất
công hiện có trong biết bao nhơiêu phần đất của thế giới này, và không thể thờ ơ bất
động trước các bất công ấy: mọi người đều phải dấn thân xây dựng một xã hội thật sự
công bằng và liên đới hơn. Hộm qua tôi có nhận được một bức thư của một người, cỏ
thể là của một người trong anh chị em ở đây, kể lại một thảm cảnh gia đình. Sau đó
liệt kê ra một chuỗi các chuyện buồn thương: chiến tranh, bạo lực, thù hận, tàn phá,
giết chóc thương đau và đặt cậu hỏi: Chuyện gì đang xảy ra trong trái tim con người?
Chuyện gì đang xảy ra trong con tim của nhân loại? Đã đến lúc phải dừng lại. Tôi cũng
xin lấy lại lời của người ấy: phải, đã đến lúc chúng ta phải dừng lại. Rồi Đức Thánh
Cha nói thêm trong bài huấn dụ:
Từ mọi góc của trái đất ngày hôm nay các tín
hữu dâng lên lời cầu xin Chúa ơn hòa bình và khả năng đem nó tới mọi môi trường sống.
Trong ngày đầu năm này xin Chúa giúp chúng ta, cùng với tất cả mọi người, cương quyết
hơn bước đi trên các con đường của công lý và hòa bình. Xin Chúa Thánh Thần hoạt động
trong các con tim, đánh tan các khép kín, các cứng cỏi và ban cho chúng ta biết trở
thành hiền dịu trước sự yếu đuối của Hài Nhi Giêsu. Thật thế, hòa bình đòi có sức
mạnh của sự hiền dịu, sức mạnh không bạo lực của sự thật và tình yêu thương. Chúng
ta hãy đặt để trong tay Mẹ Maria, Mẹ Đấng Cứu Thế, các niềm hy vọng của chúng ta với
tình con thảo. Chúng ta hãy phó thác cho Mẹ, là Đấng trải dài tình mẫu tử trên tất
cả mọi người, tiếng kêu gào hòa bình của các dân tộc bị áp bức bởi chiến tranh và
bạo lực, để lòng can đảm đối thoại và hòa giải thắng vượt các cám dỗ báo thù, độc
tài và gian tham hối lộ. Chúng ta xin Mẹ cho Tin Mừng của tình huynh đệ được Giáo
Hội loan báo và lám chứng có thể nói với mọi lương tâm, và triệt hạ các bức tường
ngăn cản các người thù nghịch nhận nhau là anh em.
Tiếp đến Đức Thánh Cha
đã đọc kinh Truyền Tin và ban phép lành đầu năm cho mọi người.
Sau Kinh Truyền
Tin Đức Thánh Cha đã cám ơn Tổng Thống Italia ông Napolitano về các lời cầu chúc trong
sứ điệp cuối năm. Ngài xin Chúa tuôn đổ phúc lành trên tổng thống và toàn dân Italia,
để với phần đóng góp có trách nhiệm và liên tđới của mọi người đất nước Italia có
thể nhìn tương lai với sự tin tưởng và niềm hy vọng. Ngài cũng cám ơn tất cả các sáng
kiến dấn thân cho hòa bình tại khắp nơi trên thé giới trong ngày Hòa Bình thế giới,
đặc biệt là cuộc tuần hành toàn quốc tại Campobasso do Hội Đồng Giám Muc Italia cùng
phát động chiều ngày 31 tháng 12 cùng với tổ chức Caritas và Hòa Bình Chúa Kitô; cũng
như các cuộc biểu tình ”Hòa bình trong mọi vùng đất” do cộng đoàn thánh Egidio tổ
chức tại Roma và nhiều nơi khác trên thế giới. Đức Thánh Cha cũng cám ơn các gia đình
thuộc phong trào ”Tình yêu gia đình” đã tổ chức buổi canh thức cầu nguyện cuối năm
tại quảng trường thánh Phêrô. Ngài cũng không quên chào tất cả mọi du khách hành hương
hiện diện tại quảng trường, và đặc biệt cám ơn các ”Ca viên của Ngôi Sao” Sternsinger,
tức các trẻ em Đức và Áo đi hát thánh ca trong mùa Giáng sinh để quyên tiền giúp các
trẻ em nghèo. Sau cùng ngài cầu chúc mọi người một năm mới an bình trong ơn thánh
Chúa và sự che chở hiền mẫu của Mẹ Maria.