Krishtlindja, në kryevepra proze: David Maria Turoldo “Kjo është Krishtlindje e re”
(Emisioni XXII)
I ftuar në rubrikën “Krishtlindja, në kryevepra proze” sot është David Maria
Turoldo (në shekull Jozef) (Koderno, 22.09.1916-Milano, 6.02.1992), rregulltar e poet
i njohur italian, i Urdhërit të Shërbëtorëve të Marisë. Kritika e shikon si një nga
përfaqësuesit më të denjë të shndërrimeve të katolicizmit në gjysmën e dytë të ‘900-tës.
Prej këndej, u quajt “ndërgjegjja e shqetë e Kishës”. I nënti i dhjetë fëmijëve të
familjes, 9 vjeç hyri në Kuvendin e Servitëve, ku mori emrin vëllau David. I doktoruar
në filozofi, në Universitetin Katolik të Milanos, u bë vetë mësimdhënës i filozofisë
e i letërsisë në Universitete të mirënjohura italiane. Po ai kishte një qëllim të
vetëm në jetë: të realizonte vetveten me moton e krishterë: “Të jesh në botë, pa qenë
i botës: të jesh në sistem, pa qenë i sistemit”. Prej këndej nuk deshi të radhitej
në asnjë parti, as në Demokracinë e Krishterë, që ishte më pranë Kishës. Herë me
vendosmëri, herë me ashpërsi, por gjithnjë dialektikisht, trajtoi problemet më të
mprehta të realitetit, duke krijuar një mori veprash, kryesisht poetike, si “Të fundmet
këngë”; “Edhe Zoti është i palum”; “Në portën e së mirës e të së keqes” etj etj.
Zgjodhëm për emisionin XXI, syzimin “Kjo është Krishtlindje e re”:
“Po,
po, është shkruar edhe tepër për Krishtlindjen! Tepër shkrime, me pak e aspak poezi!
Mishërimi shndërrohet në zdërhallje vitrinash. Po kush guxon ta kundërshtojë mendësinë
e botës? T’i kundërvihet kotësisë? Tepër i guximshëm njeriu, që vijon betejën në sheshe
të rrezikshme mejdani. Shenjë e kohëve të reja, ndoshta? Prandaj shpesh na pushton
trishtimi... E si mos të të pushtojë, kur shikon një rini të tërë të krishterë, që
nuk dëshiron më të preket nga Krishtlindja! Një mori njerëzish, që nuk duan të hyjnë
më në zemër të tjetrit, si hyn blerimi në sy. Duan të ecin nëpër terr. Vetëm. Të shkelin
në bukë. E të pështyjnë në Dritë. Rrëmbehen nga shtjella e gjithëfarë erërash, në
kërkim të viseve pa dimër. Të varfër, pastaj, me zë të vogël, pa jetë. Që nuk
i tërheq më pakoja me dhurata... Provojeni të përgatisni drekën e famshme të festës
për të pastrehët... natyrisht, endacaku është gati të përfitojë e të shtrohet në
sofrat e begata të Ditës së madhe. Po edhe njeriu më i vobektë e di se nuk duhet ngrënë
vetëm një herë në vit. Ditën e lindjes së Krishtit. Viti ka 365 ditë. E Krishtlindja,
vetëm një. Edhe më i humburi, që endet rrugëve, tashmë i njeh shifrat e turpit. Të
gjithë e dinë se çdo vit në botë vdesin nga uria më se një milion njerëz. Atëherë?
Sa Krishtlindje ke kremtuar vërtet në jetën tënde? Pesëdhjetë? Gjashtëdhjetë? Apo
shtatëdhjetë? Nësa bota ka kremtuar deri më sot më se 2000. Po para syve të Zotit,
njëmijë vjet janë porsi dita që perëndoi. Rëndësi ka që çdo vit të mund të thuash:
“Ja, kjo është vërtet Krishtlindje e re”.