VATICAN. ĐTC Phanxicô kêu gọi thăng tiến đối thoại liên tôn trong tinh thần xây dựng,
tôn trọng xác tín và căn tính tôn giáo của nhau.
Ngài bày tỏ lập trường trên
đây trong buổi tiếp kiến sáng 28-11-2013, dành cho 50 tham dự viên khóa họp toàn thể
của Hội đồng Tòa Thánh đối thoại liên tôn, nhóm tại Vatican từ ngày 25 đến 28-11-2013
về đề tài ”Các thành phần của các truyền thống tôn giáo khác nhau trong xã hội dân
sự”. Trong số các thành viên của hội đồng Tòa Thánh tham dự khóa họp này có Đức Cha
Phêrô Trần Đình Tứ, nguyên GM Phú Cường.
Ngỏ lời trong dịp này, ĐTC nhắc lại
điều ngài đã viết trong Tông Huấn ”Niềm Vui Phúc Âm” (Evangelii gaudium) mới công
bố, theo đó ”một thái độ cởi mở trong sự thật và yêu thương phải là đặc tính của cuộc
đối thoại với các tín đồ các tôn giáo không Kitô, tuy có những chướng ngại và khó
khăn, đặc biệt là những trào lưu cực đoan trong cả hai phía” (250).
ĐTC minh
xác rằng ”Đối thoại không có nghĩa là từ bỏ căn tính của mình khi đi gặp người khác,
và cũng không phải là chiều theo những thỏa hiệp về đức tin và luân lý Kitô. Trái
lại ”sự cởi mở chân thực bao hàm sự giữ vững những xác tín sâu xa nhất của mình, với
một căn tính rõ ràng và vui tươi” (ibid. 251), nhờ đó, biết cởi mở tìm hiểu những
lý do của tha nhân, có khả năng có được những quan hệ tôn trọng lẫn nhau, với xác
tín rằng cuộc gặp gỡ người khác biệt chúng ta có thể là cơ hội để tăng trưởng trong
tình huynh đệ, được phong phú hơn và là dịp để làm chứng tá”.
ĐTC cũng khẳng
định rằng ”đối thoại liên tôn và loan báo Tin Mừng là hai điều không loại trừ nhau
nhưng nuôi dưỡng nhau. Chúng ta không áp đặt điều gì cả, chúng ta không sử dụng chiến
lược tinh quái để thu hút tín đồ, nhưng chúng ta làm chứng trong niềm vui, với tinh
thần đơn sơ, về những gì chúng ta tin và về thực tính của mình.”
ĐTC phê bình
những cuộc gặp gỡ trong đó mỗi bên gạt qua một bên điều mình tin, giả vờ từ bỏ những
gì là quý giá của mình. Một cuộc gặp gỡ như thế chắc chắn là không chân chính, và
chỉ là một thứ tình huynh đệ giả dối. Ngài nhấn mạnh rằng ”Trong tư cách là môn
đệ Chúa Giêsu, chúng ta phải nỗ lực khắc phục sợ hãi, sẵn sàng đi bước đầu, không
để cho mình nạn chí trước những khó khăn và hiểu lầm”.
Sau cùng ĐTC nói: ”Cuộc
đối thoại xây dựng giữa những người thuộc các truyền thống tôn giáo khác nhau cũng
giúp vượt thắng một thứ sợ hãi khác mà chúng ta thấy đang gia tăng trong những xã
hội ngày càng bị tục hóa nặng nề hơn: đó là sự sợ hãi đối với các truyền thống tôn
giáo khác và chính chiều kích tôn giáo nói chung. Tôn giáo bị coi như một cái gì vô
ích, và thậm chí là nguy hiểm. Nhiều khi người ta đòi các tín hữu Kitô phải từ bỏ
các xác tín tôn giáo và luân lý của họ trong khi thi hành nghề nghiệp. Nhiều người
ngày nay nghĩ rằng chỉ có thể sống chung trong xã hội nếu mỗi người che đậy tôn giáo
củamình, bước vào một không gian gọi là trung lập, không có tham chiếu nào đề siêu
việt.”
ĐTC đặt câu hỏi: ”Cả trong trường hợp này, làm sao có thể kiến tạo
những tương quan chân thực, xây dựng một xã hội thực sự là căn nhà chung, khi người
ta bị buộc phải gạt bỏ điều mà mỗi người coi là phần thâm sâu nhất trong con người
của họ? Không thể nghĩ tới một thứ tình huynh đệ ”trong phòng thí nghiệm” (SD 28-11-2013)