Hija e armëve kimike në konfliktin sirian. Imzot Tomazi: po dialogut, por jo ndërhyrje
të armatosur
Rëndohet e rrezikon të përhapet kriza siriane, pas imazheve të tmerrshme, që erdhën
dje nga vendi e që dëshmojnë mundësinë e përdorimit të armëve kimike kundër civilëve
të pafajshëm. Po deri tani nuk ekziston asnjë konfirmim i pavarur i akuzës së përdorimit
të gazit vdekjeprurës për çka është akuzuar dje ushtrisë siriane nga opozita, sipas
së cilës, bombardimet me armë kimike ka shkaktuar vdekjen e 1300 personave në afërsi
të Damaskut. Mbi këtë ngjarje, përgënjeshtruar në mënyrë të prerë nga qeveria e Bashar
Al Assadit, është thirrur urgjentisht Këshilli i Sigurimit të OKB-së, si konfirmim
i shqetësimit të madh që ka bërë në botë akuza shoqëruar me përhapje filmike në internet
me pamje rrenqethëse e dramatike të viktimave, përfshi fëmijët e gratë, edhepse nuk
ekzistojnë prova të dokumentuara as mbi shkaqet e as mbi vendosjen kohore të vdekjes
së tyre. Këshilli i Sigurimit ka kërkuar “sqarime”, ndërkohë e gjithë bota i ka drejtuar
sytë nga ekspertët e OKB-së, me shpresën se hetimet e tyre në vend, do t’i davarisin
dyshimet një herë e mirë. Në rast se verifikohet përdorimi i gazit vdekjeprurës, bashkësia
ndërkombëtare premton të ndërhyjë më me forcë, pavarësisht se tani për tani, nuk bëhet
fjalë për disllokimin e ushtarëve në terren. Të dëgjojmë Vëzhguesin e përhershëm
të Selisë së Shenjtë në selinë e OKB-së në Gjenevë, imzot Silvano Maria Tomazi: Bashkësia
ndërkombëtare, me të drejtë, po shqetësohet për zhvillimet e fundit në Siri, që kanë
shkaktuar dhjetra e dhjetra viktima. Pika e parë për t’u vënë në dukje më duket se
është ajo ç’ka nënvizuar edhe Ati i Shenjtë, pra, duhet thënë se dhuna nuk sjell asnjë
zgjidhje, prandaj duhet rifilluar dialogu për të mbërritur në mbledhjen Gjeneva 2,
ku të jenë të pranishëm të gjithë anëtarët e shoqërisë siriane, të cilët duhet të
shpjegojnë arsyet e tyre e së bashku, të krijojnë një lloj qeverie tranzicioni. Për
arritjen e këtij objektivi nuk mund të vihen kushte, që e bëjnë faktikisht të pamundur
nismën, si për shembull, përjashtimi i njërit, apo tjetrit grup. Gjithashtu, nuk u
duhet dërguar armë as opozitës e as qeverisë, sepse kështu nuk mund të arrihet paqja.
Pastaj, më duket se për të arritur në zgjidhjen e drejtë duhet shmangur interpretimi
i pjesshëm i realitetit të Sirisë e të Lindjes së Mesme, në përgjithësi. Kam përshtypjen
se shtypi dhe mjetet e mëdha të komunikimit nuk i marrin parasysh të gjitha aspektet,
që e krijojnë këtë situatë dhune e konflikti të vazhdueshëm. Pamë në Egjipt rastin
e Vëllezërve Myslimanë, mbështetja pa kushte e të cilëve solli sërish dhunë. Ka interesa
të dukshme: janë ata, që duan një qeveri sunite në Siri e ata, që duan ta ruajnë pjesëmarrjen
në pushtet të pakicave. Prandaj, duhet të nisemi nga koncepti i qytetarisë, të respektojmë
çdo qytetar të atij vendi e pastaj, t’u japim mundësinë identiteteve të ndryshme fetare,
etnike e politike të zhvillohen me dialog. Në Siri po flitet për përdorimin
e armëve kimike, megjithëse Damasku përgënjeshtron kategorikisht… Nuk duhet
të shpejtohemi në gjykime, pa pasur prova të mjaftueshme. Bashkësia ndërkombëtare,
përmes vëzhguesve të OKB-së, që ndodhen në Siri, mund të hedhë dritë mbi këtë tragjedi
të re. Sipas meje, nuk mund të nisemi me një paragjykim të formuar, duke thënë se
ky apo ai janë përgjegjës. Duhet ta sqarojmë faktin, edhe pse nga pikpamja e interesave
të çastit, qeverisë së Damaskut nuk i shërben kjo tragjedi, duke e ditur se do të
fajësohet drejtpërdrejt. Si në rastin e hetimeve për një vrasje, duhet të bëjmë pyetjen:
kujt i intereson vërtet një krim kaq çnjerëzor? Dikush flet për ndërhyrje të
armatosur nga ana e bashkësisë ndërkombëtare, nëse vërtetohet përdorimi i armëve kimike… Përvoja
e ndërhyrjeve të tilla në Lindjen e Mesme, në Irak, në Afganistan, tregon se rruga
e ndërhyrjes me armë nuk sjell asnjë rezultat të dobishëm. Mbetet i vlefshëm parimi:
me luftë humbet gjithçka.