Ati i Shenjtë Françesku u takua, në teatrin e qytetit, me klasën drejtuese të Brazilit.
Të pranishëm, politikanë, diplomatë, afaristë, përfaqësues të kulturës e të artit. Në
fillim të fjalimit, citoi mendimtarin brazilian Alceu Amoroso Lima, i cili thotë:
“Ata që, në një Komb, kanë role me përgjegjësi, janë të thirrur ta përballojnë të
ardhmen me syrin e qetë të njeriut, që di ta shikojë të vërtetën”. E më pas, në përkim
të plotë me stilin e tij, Papa Françesku u ndalua mbi tre aspekte të këtij shikimi,
që duhe të jetë: i qetë, i kthjelltë, i urtë. Aspekti i parë shpreh origjinalitetin
e traditës kulturore, i dyti, përgjegjësinë solidare për ndërtimin e ardhmërisë, i
treti, dialogun konstruktiv, për të përballuar të sotmen. Lidhur me aspektin
e parë, Papa nxiti “të vlerësohet origjinaliteti dinamik, që karakterizon
kulturën braziliane”, me aftësi të jashtëzakonshme për të integruar elemente
të ndryshme. Papa theksoi mënyrën e krishterë për nxitjen e së mirës së përbashkët.
E këtu, nënvizoi, puqen feja e arsyeja, përmasa fetare e aspektet e ndryshme të kulturës
njerëzore: arti, shkenca, puna, letërsia. Theksoi, më pas, forcën e krishterimit,
që bashkon transhendencën e mishërimin, rigjallëron gjithnjë mendimin e jetën, përballë
zhgënjimit e humbjes së shpresave, që pushtojnë zemrat e rrugët. Elementi i
dytë, që vuri në dukje Ati i Shenjtë, ishte “përgjegjësia shoqërore”. Ardhmëria,
nënvizoi Papa, kërkon nga ne një vizion humanist të ekonomisë dhe një politikë, që
të realizojë gjithnjë më mirë pjesëmarrjen e njerëzve, të shmangë elitarizmin e të
çrrënjosë varfërinë. Kush ka rol udhëheqës, duhet të ketë edhe ide e objektiva shumë
konkrete e të kërkojë mjete paqësore për t’i vënë në jetë. Por mund të lindë edhe
rreziku i zhgënjimit, i hidhërimit, i indiferencës, kur ëndrrat nuk realizohen. Në
këtë kuptim, shpjegoi Papa, virtyti i gjallë i shpresës të shtyn të shkosh gjithnjë
përpara, t’i vësh të gjitha energjitë e aftësitë në shërbim të njerëzve për të cilët
punon, duke pranuar rezultatet, duke krijuar kushte për zbulimin e rrugëve të reja
e duke arritur, edhe pa u kujtuar, rezultate, por duke e mbajtur gjithnjë gjallë shpresën.
Prej këndej, Ati i Shenjtë shpjegoi se: “Njerëzit, që prijnë, dinë të
zgjedhin ndërmjet mundësive, më të drejtën, pasi t’i kenë studiuar mirë të gjitha,
duke u nisur nga përgjegjësia e tyre dhe nga interesi për të mirën e përbashkët”. Në
përgjegjësinë tonë, ndonëse të kufizuar, pohoi Papa, ka rëndësi të kuptojmë gjithë
realitetin, duke e vëzhguar, duke e peshuar, duke e vlerësuar, për të marrë, pastaj,
vendimet e çastit, me syrin drejt së ardhmes e duke reflektuar mbi pasojat e vendimeve.
Kush vepron me përgjegjësi, e vë veprimtarinë e vet para të drejtave të të tjerëve
e para gjykimit të Zotit. Ky kuptim etik duket sot si sfidë historike e pashembullt,
përtej racionalitetit shkencor e teknik. Në situatën aktuale imponohet edhe detyrimi
moral, me përgjegjësi shoqërore e thellësisht solidare. Së treti, Papa kujtoi
‘dialogun konstruktiv’. Ndërmjet indiferencës egoiste e protestës
së dhunshme, shpjegoi, ka një rrugë gjithnjë të mundshme: dialogu. Dialogu ndërmjet
breznive, dialogu me popullin, aftësia për të dhënë e për të marrë, duke i lënë gjithnjë
të hapuara rrugët e së vërtetës. Një vend zhvillohet, kur në të dialogohet, kur dialogojnë
në mënyrë konstruktive pasuritë e ndryshme kulturore: kultuara popullore, kultura
ekonomike, kultura familjare e kultura e mjeteve të komunikimit. Nuk mund të përfytyrohet
ardhmëria e shoqërisë, pa një kontribut të fuqishëm të energjive morale: “Themelor
është kontributi i traditave të mëdha fetare, që luajnë rolin e frytshëm të tharmit
në jetën shoqërore e të gjallërimit, në demokraci. E bashkëjetesën paqësore ndërmjet
feve të ndryshme e favorizon fuqimisht laiciteti i shtetit i cili, pa bërë të vetin
asnjë qëndrim konfesional, respekton e vlerëson praninë e faktorit fetar në shoqëri,
duke favorizuar edhe shprehjet e tij konkrete”. Papa e përfundoi fjalimin
duke kujtuar se e vetmja mënyrë për zhvillimin e gjithanshëm të njeriut, të jetës,
të shoqërisë, e vetmja mënyrë për të siguruar përparimin e jetës së popujve, është
kultura e takimit, kulturë nga e cila të gjithë kanë diçka të mirë për të dhënë e
të gjithë mund të marrin diçka të mirë, si shkëmbim. Takimi u mbyll me një shfaqje
muzikore.