Delegacioni evropian mbi gjendjen parazgjedhore në Shqipëri

Në Shqipëri misioni i Këshillit të Evropës, i cili përfundoi një vizitë dy ditore në Tiranë objektivi i së cilës ishte vlerësimi i situatës në prag të zgjedhjeve të 23 qershorit, tha se ato mund të rrezikoheshin për shkak të situatës në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve. Ata u shprehën se gjatë takimeve në Tiranë kanë marrë shqetësime për trysninë e ushtruar ndaj punonjësve të administratës publike, për tentativa për blerje të votës si dhe detyrimin e mediave për të transmetuar materialet filmike të përgatitura nga partitë për fushatat e tyre zgjedhore.
Çështja e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve vazhdon të mbetet kryefjala e të gjithë përfaqësuesve të komunitetit ndërkombëtar, aq më tepër kur numërimi mbrapsht deri ditën e votimit ka filluar. Javën e shkuar ishte misioni i vëzhguesve ndërkombëtarë të OSBE/ODIHR-it të cilët theksuan se funksionimi i Komisionit vetëm me katër anëtarë “pengon aftësinë e tij për të administruar zgjedhjet në përputhje me ligjin”.
Mbrëmë shqetësimit për pasojat e krizës në KQZ iu bashkua edhe misioni i parlamentarëve të Këshillit të Evropës i kryesuar nga italiani Luka Volonte, sipas të cilit delegacioni “shpreh keqardhjen e tij që kriza e KQZ-së nuk është zgjidhur akoma. Për aq kohë sa KQZ-ja konsiderohet si e paplotë, atëherë realizimi demokratik i zgjedhjeve mund të rrezikohet”.
I së njëjtës ide ishte dhe anëtari i delegacionit, deputeti grek Petros Cacopulos: "Siç e kemi thënë edhe më parë, KQZ-ja është një problem shumë serioz. Mund të transformohet në një rrezik, me të vërtetë një rrezik pasi KQZ-ja është aktori kryesor për rezultatin e këtyre zgjedhjeve”.
Cacopulos tha se çështja e KQZ nuk mund të kthehet në një peng. Sipas tij “një Shqipëri demokratike e cila dëshmon veten si një vend me pjekuri të qenësishme, është një vend ku nuk mund të mendohet se politikanët mund të bëjnë lojëra kur vjen puna për rezultatin e zgjedhjeve. Veçanërisht kur rezultati është i ngushtë. Politikanët tuaj e kanë marrë atë mesazh dhe nëse bëjnë të tilla lojëra do të rrezikojnë. E di që ka ndodhur në të shkuarën, por nuk dua të fajësoj asnjë apo t’i faturoj ndonjërit përgjegjësitë”, tha anëtari i asamblesë së Këshillit të Europës duke shtuar se kryeministri Berisha kishte garantuar se do të njihte rezultatin e zgjedhjeve cilido qoftë ai, ndërsa përfaqësuesit e opozitës nuk e kishin bërë një gjë të tillë, u shpreh zoti Tzatsopoulos.
Përfaqësuesit e Këshillit të Europës thanë se gjatë takimeve të shumta në dy ditët e vizitës në Tiranë atyre u ishin shprehur “shqetësime lidhur me disa pretendime për presion të ushtruar ndaj punonjësve të sektorit publik, për tentativat e shtuara për blerjen e votës, mosrespektimin e kuotave gjinore apo transparencën e ulët të financimit të partive. Po ashtu detyrimi për të transmetuar përmbledhje të fushatave zgjedhore të përgatitura nga palët që nuk i nënshtrohen redaktimit editorial shihet nga gazetarët si një kufizim i lirisë së shprehjes” tha zoti Volonte.
Kreu i delegacionit të Këshillit u shpreh se “Shqipërisë i nevojiten zgjedhjet e 23 qershorit për të plotësuar angazhimet e Këshillit të Europës, standartet e tij dhe njëkohësisht për të konfirmuar angazhimin real të Shqipërisë për demokracinë, shtetin e së drejtës dhe respektimin e të drejtave të njeriut”.
Vëzhguesi i Selisë së Shenjtë në OKB-në e Gjenevës, imzot Silvano Maria Tomazi, përgëzoi organizatën për shtyrjen me tetë vjet, të afatit për plotësimin e disa detyrimeve për prodhimet farmaceutike. Fjala është për pronësinë intelektuale mbi formulën e tyre, e cila mbrohet me ligj.
Shpesh, nga ana e vendeve të pasura, formula mbahet sekret, ose vendosen kufi në përdorimin e saj nga ana e vendeve të varfra, duke mos u dhënë atyre mundësi të kurojnë të sëmurët e tyre.
Çështja është veçanërisht e rëndësishme për sëmundje si Sida. Ilaçet kundër virusit Hiv kushtojnë, sepse monopoli i formulës së tyre mbahet nga shtëpi farmaceutike në vendet e pasura, të cilat kanë regjistruar formulën dhe nuk lejojnë përdorimin e saj, pa lejen e tyre, domethënë pa shuma të majme të hollash.
Edhe vendet e varfra duhet t’i përshtaten sistemit të së drejtës së autorit, por, siç theksoi imzot Tomazi, kjo nuk duhet të bëhet në dëm të përmasës humanitare dhe etike.