4. Rite e terma që kanë të bëjnë me Papën e ri. Palio Papnore: simbol i deles së humbur
e i Bariut Hyjnor dhe Unaza e Peshkatarit.
Filloi sot zyrtarisht papnia e Papës Françesku, një shërbim tepër i vështirë, i parealizueshëm
vetëm me forcat e njeriut, plotësisht i realizueshëm me ndihmën e Zotit. Në plan
të parë, sot, janë dy simbole: Palio, simbol i deles së humbur e të rigjetur, që Krishti
e merr mbi shpatulla dhe Unaza e Peshkatarit, simbol i ipeshkvnisë të pasardhësit
të Shën Pjetrit.
Palio, simbol i ipeshkvit si bari i mirë e njëkohësisht,
i Qengjit të kryqëzuar për shpëtimin e njerëzimit, endet me lesh të bardhë. “Leshi
me të cilin endet Palio simbolizon delen e humbur, të sëmurë a të ligur, që bariu
e kërkon në shkretëtirë, e vë mbi supe dhe e çon tek gurrat e jetës” (Benedikti
XVI, Homelia e Meshës për fillimin e Papnisë, 24 prill 2005). Palio papnore,
në formën e vet të sotme, është fashë stofe me formë të gjerë e të gjatë e me kryqe
të kuq. Ndërsa palio e ipeshkvijve metropolitë është fashë e ngushtë stofe, me
pesë kryqe të zinj, qindisur me mëndafsh, simbol i pesë plagëve të Krishtit në kryq.
Mbërthehet me tri karfica, një për çdo gozhdë të kryqëzimit. Palio është shenjë
shumë e lashtë, figurë e zgjedhës së Krishtit, të cilën Ipeshkvi i Romës e merr mbi
vete. Njerëzimi është delja e humbur që, në shkretëtirë, nuk e gjen më
rrugën. Biri i Zotit nuk mund ta lejojë këtë: Ai nuk mund ta braktisë njerëzimin në
një gjendje të tillë të mjerë; largohet nga lumnia e qiellit për të gjetur delen e
humbur e për ta ndjekur pas, deri në kryq. Mbart mbi shpatulla humanitetin tonë, na
mbart ne vetë. Ai është Bariu i mirë, që flijon jetën për delet e veta. E misioni
i bariut në botën e sotme, ku ka një mori formash të shkretëtirës, vijon: “Shqetësimi
i shenjtë i Krishtit duhet ta gjallërojë bariun: ai nuk mund të qëndrojë indiferent
përballë njerëzve që jetojnë në shkretëtirë. E ka lloj-lloj formash të shkretëtirës:
shkretëtira e mjerimit, e urisë dhe e etjes, e braktisjes, e vetmisë, e dashurisë
së shprishur. Eshtë edhe shkretëtira e mosnjohjes së Zotit, e zbrazjes së shpirtrave,
që humbasin vetëdijën e dinjitetit e të rrugës së njeriut. Shkretëtirat e jashtme
shtohen në botë, sepse bëhen gjithnjë më të hapta shkretëtirat e brëndshme, ato shpirtërore.
E detyra e barinjve të Krishtit është pikërisht t’u prijnë njerëzve, për t’i nxjerrë
nga shkretëtira. Në Lindjen e lashtë ishte zakon që mbretërit ta quanin veten barinj
të popullit. Ishte simbol i pushtetit të tyre, figurë cinike: për ta popujt ishin
si bagëtitë, me të cilat mund të bënin sipas qejfit (Benedikti XVI, Homelia
e Meshës për fillimin e Papnisë, 24 prill 2005). Ndërsa bariu i të gjithë njerëzve,
Zoti i gjallë, u bë vetë qengj, mori anën e qengjave, të atyre që shtypen e që mbyten. “Unë
jap jetën time për delet e mia, thotë Krishti për vetveten. Ajo që të çliron nuk është
forca, por dashuria. Kjo është shenja e Zotit: ai vetë është dashuri. Sa herë dëshirojmë
që Zoti të tregohej më i fortë, të dënonte ashpërsisht, ta mundte të keqen e të ndërtonte
një botë më të mirë. Të gjitha ideologjitë e forcës përligjen kështu, përligjin shkatërrimin
me atë që i kundërvihet progresit dhe çlirimit të njerëzimit. Ne vuajmë për shkak
të durimit të Zotit. Botën mund ta shpëtojë i Kryqëzuari e jo kryqëzuesit! Bota shpëtohet
nga durimi i Zotit e shkatërrohet nga padurimi i njerëzve. Bariu
duhet t’i dojë njerëzit që i janë besuar, sepse të kullosësh do të thotë të duash
e të jesh gati për të vuajtur(Benedikti XVI, Homelia e Meshës për
fillimin e Papnisë, 24 prill 2005).
Unaza e Peshkatarit, me figurën
e Shën Pjetrit, që mban në dorë çelësat e mbretërisë, ka vlerën e vulës, që vërteton
fenë e përfaqëson detyrën dhënë Pjetrit për t’i përfocuar vëllezërit në fe. Quhet
“Unaza e Peshkatarit”, sepse Shën Pjetri ishte peshkatar e Jezusi e bëri peshkatar
njerëzish. Unaza e Papës Françesku, punuar në argjend të praruar, është vepër e artistit
të shquar italian, Enrico Manfrini.
Kënga “Tu es Petrus- Ti je shkëmb” Në
Meshën për fillimin e papnisë, një nga himnet kryesore është “Tu es Petrus”. Teksti
i plotë, marrë nga Ungjilli i Mateut 16.18-19: « Tu es Petrus, et super hanc
petram aedificabo Ecclesiam meam et tibi dabo claves regni Coelorum. « Ti je Pjetër-Shkëmb
e mbi këtë shkëmb do ta ndërtoj Kishën time e dyert e ferrit s’do të ngadhënjejnë
kurrë kundër saj”. Kompozuar nga Pierluigi da Palestrina, Lorenzo Perosi, Franz
Liszt e shumë kompozitorë të tjerë, moteti shoqëron hyrjen e Papës në Bazilikën e
Shën Pjetrit në Festat e Princit të Apostujve, në fillimin zyrtar të papnisë e në
festa të tjera solemne.