Wywiad z ks. prał. Krzysztofem Nykielem, regensem Penitencjarii Apostolskiej
RV: Czym jest Penitencjaria Apostolska?
Ks. K. Nykiel: W dzisiejszym
świecie niewielu kapłanów i niewielu wiernych świeckich wie, czym jest Penitencjaria
Apostolska, jakie są jej kompetencje, kiedy należy się do niej odwoływać i jak to
poprawnie uczynić. Chcąc najkrócej odpowiedzieć, Penitencjaria Apostolska jest jednym
z trybunałów Stolicy Apostolskiej. Jej uprawnienia dotyczą wyłącznie forum wewnętrznego
(sumienia), tzn. ukrytego obszaru relacji między Miłosiernym Bogiem a penitentem.
Dykasteria nasza udziela „rozgrzeszeń”, „dyspens”, „łask”, „unieważnień” i „zamian”.
Penitencjarii Apostolskiej zostało powierzone także udzielanie odpustów. Penitencjaria
Apostolska jest więc organem służącym spowiednikom i penitentom. Słusznie można ją
nazwać „Trybunałem Miłosierdzia”, ponieważ jej główną misją jest pomaganie w procesie
pojednania z Bogiem i z Kościołem wiernego, który znalazł się w sytuacji nie dającej
się pogodzić z jego wiecznym zbawieniem.
RV: Do kogo jest adresowany XXIV
Kurs dotyczący forum wewnętrznego?
Ks. K.
Nykiel: Każdego roku, w okresie Wielkiego Postu, który jest szczególnym czasem
nawrócenia i szczerego powrotu do Boga Ojca bogatego w miłosierdzie, Penitencjaria
Apostolska organizuje swoistego rodzaju kurs, nazwałbym go warsztatami, dla kapłanów
spowiedników oraz diakonów, którzy w danym roku przyjmą święcenia kapłańskie. W tegorocznym
kursie uczestniczy ponad 500 kapłanów i diakonów z pięciu kontynentów. W większości
są oni studentami na papieskich uczelniach w Rzymie.
RV: Jakich zagadnień
będzie dotyczył kurs?
Ks. K. Nykiel: Na spotkaniu zostaną poruszone
tematy z teologii moralnej, etyki, prawa kanonicznego oraz w tym zakresie, który dotyczy
Sakramentu Pokuty. Będą to również kwestie dotyczące procedur Penitencjarii Apostolskiej
w konkretnych przypadkach, czyli kiedy i jak odwoływać się do Penitencjarii Apostolskiej.
Dlatego też w każdym dniu kursu wiele miejsca poświęcamy na dyskusje panelowe, gdzie
jest miejsce na pytania i odpowiedzi. Penitencjarii zależy, aby Sakrament Pokuty był
należycie celebrowany, aby nie było nadużyć w żadnej mierze, żeby uwrażliwić kapłanów,
a zwłaszcza diakonów, że w Sakramencie Pokuty dochodzi do niezwykłego, wyjątkowego
spotkania człowieka z Bogiem, który sprawia, że przywrócona mu zostaje na nowo godność
dziecka Bożego.
RV: Jakie cele stawia sobie Penitencjaria Apostolska
organizując w tym roku kurs dla spowiedników?
Ks. K. Nykiel:
Organizowanie corocznego kursu dla spowiedników wynika z wieloletniego doświadczenia
i z przekonania, że właściwe podejście wiernych do Sakramentu Pojednania wynika z
nauczania Kościoła w tej materii, ale także z postawy kapłanów, którzy winni mieć
świadomość, że są depozytariuszami tej drogocennej, niezastąpionej tajemnicy Bożego
Miłosierdzia, którego wierni doświadczają w Sakramencie Pokuty. W tym względzie
pozwolę sobie przywołać słowa skierowane przez Papieża Benedykta XVI w marcu 2012
r. do uczestników XXIII Kursu dla Spowiedników. Jego Świątobliwość przypomniał wówczas
wszystkim o znaczeniu Sakramentu Pojednania dla życia wiary, wskazując wyraźnie zarówno
na ustawiczną potrzebę należytego przygotowania teologicznego, duchowego i kanonicznego
spowiedników, aby mogli pełnić tę posługę, jak i przede wszystkim na zasadniczy związek
między sprawowaniem Sakramentu a głoszeniem Ewangelii.
RV: Czy jest
związek między Sakramentem Pokuty, Rokiem Wiary i nową ewangelizacją?
Ks. K. Nykiel: W mojej opinii istnieje. Tegoroczny kurs bowiem
pięknie wpisuje się w obchody Roku Wiary i ma miejsce kilka miesięcy po zakończeniu
XIII Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów nt. „Nowa ewangelizacja dla
przekazu wiary chrześcijańskiej”. Ojcowie synodalni słusznie podkreślili, że nowa
ewangelizacja rozpoczyna się od konfesjonału. Rozpoczyna się więc od tajemniczego
spotkania między niezaspokojonym pragnieniem człowieka, będącym w nim znakiem Stwórczej
Tajemnicy, a miłosierdziem Boga — jedyną właściwą odpowiedzią na ludzką potrzebę nieskończoności. Jeżeli
tym będzie sprawowanie Sakramentu Pojednania, jeżeli wierni rzeczywiście będą doświadczać
w nim owego miłosierdzia, którym obdarzył nas Jezus z Nazaretu, Chrystus Pan, wówczas
sami staną się wiarygodnymi świadkami owej świętości, która jest celem nowej ewangelizacji. Musimy
pamiętać, że Sakrament Pokuty odradza i uzdrawia człowieka od wewnątrz, bowiem pomaga
mu spojrzeć na siebie w prawdzie i uwierzyć, że jest umiłowanym dzieckiem Ojca bogatego
w miłosierdzie, który jest zawsze gotowy ofiarować mu przebaczenie i pokój serca.
RV:
Jakie przełożenie ma kurs na działalność duszpasterską
księży?
Ks. K. Nykiel: Coroczny kurs cieszy się dużym zainteresowaniem.
Zatem winien mieć potem przełożenie na działalność duszpasterską kapłanów. Jest naszym
pragnieniem, by kapłani byli dobrze uformowani pod wieloma aspektami, by coraz bardziej
i coraz chętniej angażowali się w sprawowanie Sakramentu Pokuty, by poprzez ich nauczanie,
głoszenie Słowa Bożego, przykład ich życia wierni także dostrzegli potrzebę odkrycia
tegoż sakramentu jako uprzywilejowanej drogi nowej ewangelizacji. Inaczej mówiąc,
coraz bardziej dostrzega się dziś w życiu Kościoła, że trzeba nam odkryć niejako na
nowo, zwłaszcza w Europie zachodniej, konfesjonał jako miejsce uprzywilejowane dla
nowej ewangelizacji, dla przekazu wiary chrześcijańskiej i zdrowej doktryny. Świadomość,
że Bóg jest Miłością i że Jego Miłość jest większa od naszego grzechu, jest światłem
nadziei dla świata. Bóg bowiem, jak czytamy na kartach Ewangelii, nie chce śmierci
grzesznika, lecz chce, aby się nawrócił i miał życie, i to w obfitości. Większa bowiem
radość w Królestwie Bożym z jednego, który się nawraca, niż z 99 sprawiedliwych.