Liturgjia e Fjalës së Zotit e dielës së 1 të Kreshmëve "C"
Jo vetëm prej buke jeton njeriu!Dëgjues të nderuar ia përsëri në takimin
tonë javor me Fjalën e Zotit të së dielës, kësaj herë do të dëgjojmë dhe meditojmë
së bashku leximet biblike të dielës së parë të kohës kishtare të Kreshmëve, ciklit
të tretë, sipas kalendarit liturgjik. Me të Mërkurën e Përhime, që kemi kremtuar
javën që kaloi, Kisha katolike filloi kohën e Kreshmëve, kohën e fortë shpirtërore
për popullin e krishterë, që është i thirrur të rizbulojë fenë e vet, e përmes veprave
pendestare të agjërimit, të lutjes e të Dashurisë (bamirësisë), është i thirrur të
kremtojë me shpirt të ripërtërirë Misterin Pashkor që është gjithmonë preludi i Pashkës
së amshuar. Kështu pra kemi filluar një rrugëtim apo udhëtim të ri shpirtëror drejt
pashkëve, një udhë që karakterizohet nga kthimi ynë i vazhdueshëm dhe i përditshëm
tek Zoti. Kjo do të mund të ndodhë nëse do të dimë të ballafaqohemi kurdoherë me fjalën
e Zotit, sikur pohojnë edhe Leximet biblike të kësaj tëdiele të Parë të
Kreshmëve që trajtojnë temën e fesë e të sprovës së fesë. Kjo kohë pendestare
prej dyzetë ditësh na përkujton jo vetëm 40 vitet e popullit të Izraelit në udhëtim
përmes shkretëtirës për të mbërrijë tokën e premtuar, por sidomos na përkujton e tërheq
vëmendjen tek dyzetë ditët që Jezusi i kaloi në shkretëtirë para se të fillonte misionin
e tij publikisht; ku Ai tundohet nga djalli, ashtu siç na kujton e përshkruan pjesa
ungjillore e kësaj së diele nga Luka (krh Lk 4,1-13). Për të qenë edhe më saktë, duhet
ti referohemi lutjes së Prefacionit të kësaj së diele të Parë të Kreshmeve e cila
lutje pohon se kjo kohë pendestare qe themeluar prej vetë Jezusit: Ai e shuguroi themelimin
e kohës pendestare me agjërim prej dyzetë ditësh, e duke i fituar e mposhtur pritat
e tunduesit të Vjetër, na mësoi ti mbizotërojmë (sundojmë) tundimet e mëkatit, në
mënyrë që ta kremtojmë me shpirt të ripërtërirë misterin pashkor për të mundur t'ia
arrijmë Pashkës së Përjetshme. Në këtë të diele, që quhet ndryshe quhet edhe e
diela e tundimit, Ungjilli na përshkruan tundimet e Jezusit në shkretëtirë . Është
një hyrje e përgjithshme në këtë kohë të Krezhmëve, e cila fillon nën shenjën e luftës
së brendshme kundër të keqit e së keqes, që pret njeriun has gjatë shtegtimit tokësor
në jetën e përditshme. E besimi në Hyjin Atë është një nga armët për të luftuar të
keqin e mëkatin ,siç na i mëson Jezusi me jetë dhe na i këshillon me fjalë , duke
na nxitur t’i biem gjithmonë mohit djallit e së keqes dhe të përqafojmë udhën e Jetës,
udhën e dashurisë që Zoti na ofron e tregon. Në heshtjen e zemrës sonë, Zoti na
flet, fuqia e tij na ndihmon ti kapërcejmë tundimet dhe të jemi kurdoherë në harmoni,
në përkim me të. Në kremtimin e Liturgjisë Hyjnore të kësaj së diele ne edhe një
herë e jetojmë sakramentalisht fitoren e Jezusit mbi djallin e mallkuar. Krishti qe
shty prej Shpirtit të Shenjtë në shkretëtirë ku, pas dyzetë ditësh agjërimi qe tunduar
prej djallit. Në atë moment sprove, forca e tij e vetme ishte fjala e Zotit, do të
thotë vetë Zoti, që banonte në të (Ungjilli). Liturgjia e Fjalës e dy të dielave
të para të Kreshmëve na vënë para vëmendjes modelin e njeriut të ri që është Krishti:
sot i krishteri e kundron qartë cakun drejt të cilit e orienton udha e kohës së kreshmëve,
do të thotë drejt fitores mbi mëkat, mbi të keqën dhe mbi vdekjen. Tundimet
që Jezusi përjetoi në shkretëtirë, për të cilat flet pjesa e ungjillit e kësaj së
diele, përmbledhin mashtrimet e mëdha të jetës sonë. "Tundimet e mëdha, tundimet
e vërteta, nuk janë ato për cilat shqetësohet apo ndjek me ankth një lloj kristianizmi
moralist, nuk janë ato që do ti prisnim e paramendonim, ato, për shembull, që kanë
të bëjnë me sferën seksuale, por janë ato që synojnë ta shkatërrojnë fenë" (O. Clément). Tundimi
i parë është ai i zëvendësimit të Zotit, e i zëvendësimit me sende: "Thuaji këtyre
gurëve të bëhen bukë, kjo është jeta, nuk ka tjetër". Tundimi i majës së tempullit
e shkatërron fenë duke imituar fenë: "Kërkoi Zotit një mrekulli". E kjo të duket
gjëja maksimale e fesë e në realitet përkundrazi është karikaturë e fesë, është mos
besimi në Zotin. Të kërkosh mrekulli nga Zotit është kërkim i avantazhit apo dobisë
personale, jo i mbështetjes në dashurinë e Zotit por në dashurinë për veten deri
në çmenduri (marrëzi). Tundimi i pushtetit thotë: "Merre pushtetin porsi zotin
tënd e do të kesh pushtetin e botës. Braktise atë Zot që të varfrit do ti bëjë
princa të mbretërisë së vet, e prej një fëmije e bën më të madhin në mbretërinë e
vet, atë Zot që ka ardhur për të shërbyer, mikun e publikanëve, të mëkatarëve dhe
të prostitutave. Harroje këtë Zot që nuk hyjnë në pallatet e të pushtetarëve përveç
si rob i zënë, që nuk ka krijuar kurrë ndonjë ushtri, po që don ta pushtojë botën
me dashurinë e çmendurinë e kryqit". Kuptimi i thellë që i bashkon dhe lidhë
të tri tundimet është sulmi frontal ndaj fesë në Zotin që Jezusi kumton. E të
gabohesh mbi Zotin është gjëja më e keqe që mund të të ndodh. Këtë e shohim me fundamentalistët
fetar e në gëzimin e tyre që provojnë duke shkaktuar vdekjen e të tjerëve me vdekjen
personale. Të gabohesh mbi Zotin sjell në dashuri përmes vdekjes. E ky
është fundi i njeriut. Kuptimi i thellë i tundimeve na sjell tek urdhri suprem i dashurisë
së Zotit, i cili për shpëtimin e njerëzimit flijon veten me dashuri. Zoti e dhuron
veten për ruajtur e shpëtuar jetën e tjerëve. Pjesa e Ungjillit të kësaj
së diele na tregon dhe paraqet Jezusin porsi njeriun e ri që fiton mbi të keqin e
të keqën sepse është i udhëhequr prej Shpirtit Shenjtë Zot. Atë çfarë Jezusi ka bërë
është shembull edhe për ne në mënyrë që ti ndjekim gjurmët e tija. Ne e dimë se jeta
e njeriut mbi tokë është një jetë plotë tundime e shpesh edhe plotë mëkate, e megjithëkëtë
Zoti kurrë nuk e braktisë njeriun sepse e do. Për këtë liturgjia na propozon udhën
e kthimit shpirtëror e njëkohësisht rastin për përforcimin e fesë sonë në Zotin Dashuri,
në mënyrë që mund të arrijmë të përgatitur për të kremtuar Pashkën e Zotërisë Jezu
Krisht.
Liturgjia e Fjalës
Leximi
i parë Lp 26, 4-10
Moisiu i kërkon popullit të Izraelit
t’ia shugurojë me një rit të përhershëm frytet e para të tokës Hyjit të vet, i cili
i ka çliruar nga skllavëria e Egjiptit për t’i drejtuar drejt tokës së premtuar.
Besimtari hebre, para se fryti i lodhjes së tij të arrijë mbi tryezë, ia paraqet Hyjit
në falënderim, sepse Hyji është pronari i vetëm që nuk jeton nga puna e të tjerëve.
Lexim
prej Librit të Ligjit të përtërirë
Moisiu i foli popullit dhe tha: “Atëherë
prifti do ta marrë kaçilen prej dorës sate e do ta vërë para elterit të Zotit, Hyjit
tënd. Ti atëherë fol në praninë e Zotit, Hyjit tënd, e thuaj: ‘Im atë ishte një sirian
endacak. Ai zbriti në Egjipt me pak njerëz dhe atje jetoi në dhe të huaj. U shtua
e u bë popull i madh, i fortë e një shumicë pa masë. Por egjiptianët na morën me të
keq, na përndoqën dhe na bënë skllevër të mjerë. Atëherë ne lëshuam britmë drejt Zotit,
Hyjit të etërve tanë. Ai na dëgjoi; e pa përvujtërimin tonë, mundin e të vështirat
tona, dhe na nxori Zoti prej Egjiptit me dorën e vet të fuqishme e krahun e tendur,
me tmerr të madh e me shenja e me mrekulli, na pruri në këtë vend e na e dha trashëgim
këtë tokë që rrjedh qumësht e mjaltë. Dhe, ja, tani, o Zot, i solla frytet e para
të tokës që ti ma dhe.’ Atëherë vëri para Zotit, Hyjit tënd, dhe adhuroje Zotin, Hyjin
tënd.” Fjala e Zotit.
Psalmi 91
Rri me ne, o Zot,
në kohën e tundimit ---------- Kush banon nën mbrojtjen e të Tejetlartit, do
të qëndrojë nën hijen e të Gjithëpushtetshmit. Do t’i thotë Zotit: “Strehimi im, kështjella
ime, Hyji im, do të shpresoj në ty.” ---------- E keqja nuk do të të
gjejë, dhe frushkull s’do t’i afrohet tendës sate: sepse engjëjve të vet urdhër
u dha që të ruajnë në të gjitha udhët e tua. ---------- Do të mbartin
para duarsh që gand të mos e ndeshësh këmbën tënde për gur. Do të shkelësh mbi
shlligë e kapastrec, do të kalosh mbi luanë e gjarpërinj. ---------- Do
ta shpëtoj sepse më do, do ta marr ndore sepse e njeh Emrin tim. Ai do të më
thërrasë e unë do t’i ndihmoj, në vështirësi do të jem me të, do ta shpëtoj
dhe do ta madhëroj. ----------
Leximi i dytë Rom 10,
8-13
Në një marrëveshje besëlidhjeje, të dy palët duhet të mund të
besojnë te njëri-tjetri. Kjo është edhe sjellja e besimtarit: një besim i plotë në
besnikërinë e Hyjit. Ai nuk ka parë Jezusin e ringjallur, por beson në Të. Të dëshmosh
besimin do të thotë të jetosh që tani miqësinë me Hyjin, shpëtimin, që u ofrohet të
gjithë njerëzve pa dallime mes hebrenjve dhe paganëve.
Lexim prej
Letrës së shën Palit apostull drejtuar Romakëve
Vëllezër, çka thotë Shkrimi
shenjt: ‘Afër e ke fjalën, në gojën tënde dhe në zemrën tënde’. Domethënë fjalën e
fesë që ne predikojmë. Sepse, në qoftë se me gojë e dëshmon se Jezusi është Zot dhe
në qoftë se në zemrën tënde e beson se Hyji e ka ngjallur prej të vdekurish, do të
shëlbohesh. Pra, për të fituar drejtësinë duhet të besosh në zemër e për të fituar
shëlbimin duhet ta dëshmosh fenë me gojë. Sepse, Shkrimi shenjt thotë: ‘Kush beson
ne Të nuk do të turpërohet.’ Kështu, pra, nuk ka dallim midis hebreut e grekut; të
gjithë kanë vetëm një Zot, të pasur ndaj atyre që e thërrasin në ndihmë. Sepse: ‘Kushdo
ta thërrasë Emrin e Zotit, do të shëlbohet.’ Fjala e Zotit.
Lavdi
ty, o Krisht, Mbret i lavdisë së amshuar! Njeriu nuk jeton vetëm prej buke,
por prej çdo fjale që del nga goja e Hyjit. Lavdi ty, o Krisht, Mbret
i lavdisë së amshuar!
Ungjilli Lk 4, 1-13
Në
luftën që Jezusi zhvillon kundër shejtanit, i krishteri rigjen dramën e tij personale.
Në shkretëtirë Izraeli duhej të bënte një zgjidhje: fjalën e Hyjit apo sigurinë politike
dhe ekonomike? Hyjin apo idhujt? Jezusi e bën të tijën këtë mënyrë
të të parit të gjërave, duke pohuar kështu se në ç’mënyrë Ai dëshiron të jetë “bir”
i Hyjit. Të tundohesh nuk do të thotë vetëm të zotërohesh nga e keqja, por të jesh
i shtrënguar për një vendim: ose sigurinë e një jete tokësore, ose besimin e plotë
në Hyjin pa ditur se ku do të të çojë.
Leximi i Ungjillit shenjt
sipas Lukës
Në atë kohë, Jezusi, plot me Shpirtin Shenjt, u kthye prej
Jordanit dhe Shpirti e çoi në shkreti, ku, për dyzet ditë, e tundoi djalli. Ndër ato
ditë nuk hëngri asgjë e, kur ato kaluan, pati uri. Atëherë djalli i tha: “Nëse
je Biri i Hyjit, urdhëroj këtij guri të bëhet bukë.” Jezusi i përgjigj: “Thotë Shkrimi
shenjt: ‘Njeriu nuk mund të jetojë vetëm me bukë’.” Atëherë e ngriti lart dhe,
për një çast, ia dëftoi të gjitha mbretëritë e botës, e i tha: “Ty do ta jap të gjithë
këtë pushtet dhe lavdinë e tyre, sepse m’u dha mua, dhe unë ia jap kujt të dua. Nëse,
pra, ti përkulesh në adhurim para meje, do të jetë krejt jotja.” Jezusi i përgjigj:
“Shkrimi shenjt thotë: ‘Adhuro Zotin, Hyjin tënd, dhe vetëm atij shërbej’!” Atëherë
e çoi në Jerusalem, e vuri në majë të Tempullit e i tha: “Nëse je Biri i Hyjit, hidhu
prej këtu poshtë, sepse Shkrimi shenjt thotë: ‘Hyji për ty do t’u urdhërojë engjëjve
të vet që të ruajnë’, dhe ‘do të mbajnë para duarsh, që të mos e vrasësh këmbën tënde
në ndonjë gur’.” Jezusi i përgjigj: “Por u tha edhe: ‘Mos e tundo Zotin, Hyjin tënd’!”
Djalli, pasi i shfrytëzoi të gjitha trajtat e tundimit, u largua prej tij deri
në kohën e volitshme. Fjala e Zotit. Më shumë mbi liturgjinë
e Fjalës së Zotit të kësaj së diele mund të dëgjoni këtu......