Është vendosur në një nga sallat e Senatit italian, në Romë, trupi i Rita Levi Montalçinit,
që ndërroi jetë dje, në banesën e saj, në Romë. Çmim Nobel për mjekësinë, Rita Levi
Montalçini ishte 103 vjeçe. “Figurë e shquar, e jo vetëm për meritat e saj të
larta shkencore, por edhe për impenjimin qytetar e moral, që e bëri personalitet shembullor
e frymëzues në bashkësinë italiane e ndërkombëtare”, kështu u shpreh atë Federiko
Lombardi, drejtor i Radio Vatikanit e i Sallës së Shtypit të Selisë së Shenjtë
dhe zëdhënës i Benedikti XVI, për agjencinë Ansa, duke shtuar se është spontane dhe
e detyrueshme të bashkohesh me pikëllimin universal për humbjen e saj. E lindur
më 22 prill 1909, në një familje hebreje sefardite, u specializua në neurologji. Në
periudhën e Luftës II Botërore, për shkak të ligjeve racore, u detyrua të mërgonte
në Belgjikë. Qe mysafire e Institutit të neurologjisë, pranë Universitetit të Brukselit,
ku vijoi studimet mbi diferencimin e sistemit nervor. Si u rikthye në Itali, në vitet
’50, kërkimet e saj shkencore çuan në zbulimin dhe identifikimin e faktorit të rritjes
së fibrës nervore, ose NGF, zbulim për të cilin u vlerësua, më 1986, me Çmimin Nobel
për mjekësinë. Më 1 gusht 2001 u emërua senatore përjetë, me motivacionin “Për shkëlqimin
dhënë Atdheut me meritat tejet të larta në fushën shkencore e shoqërore”. E ndjera
ishte anëtare e Akademisë së Lincei për shkencat fizike, e Akademisë Papnore të Shkencave
si dhe një nga anëtaret dhe themelueset e Fondacionit Idis-Città Scienza. Laike,
jo besimtare, u impenjua në shumë fronte civile e shoqërore. Thirrja e saj e fundit,
pak muaj më parë, iu drejtua qeverisë Monti, që të mos e shlyejë ardhmërinë e shumë
të rinjve, të cilët impenjohen në kërkime shkencore, duke shpresuar t’i vijojnë këto
kërkime në Itali. Shqetësohej për ikjen e trurit nga vendi, fenomen që duhet të shqetësojë
edhe shumë qeveri të tjera. Vdekja e Rita Levi Montalçinit është zi e rëndë jo
vetëm për qytetin e Romës dhe për Italinë, por për mbarë njerëzimin. Personalitet,
që përfaqësonte vetëdijen civile, kulturën e frymën e kërkimit të kohës sonë e që
diti të bashkojë rreptësinë shkencore me kulmin e humanitetit, la pas një emër, që
nuk do të vdesë në kujtesën e njerëzimit!