Më 14 shtator Kisha kremton festën e Ngadhënjimit të Kryqit të Shenjtë.
Sot më 14 shtator kisha kremton solemnitetin e Ngadhënjimit të Kryqit të Shenjtë,
festë që ka zanafillën në Jerusalem më 14 shtator të vitit 335. Këtë ditë u shuguruan
ndërtesat e ngritura nga Perandori Kostandini për të mbrojtur e për të nderuar viset
ku Jezu Krishti përmbushi misterin e vet të Pashkëve, misterin e vdekjes e të ngjalljes.
Shumë reflektime janë bërë e vijojnë të bëhen për misterin më të madh të fesë së krishterë.
Ndërmjet tyre, po kujtojmë reflektimin e Papës Benediktit XVI në Këln të Gjermanisë
drejtuar të rinjve të mbarë botës dhe reflektimin e Papës Gjon Palit II. Pohon Benedikti
XVI: “Zoti në këtë botë nuk bën konkurrencë me format tokësore të pushtetit. Nuk u
kundërvë përçarjeve, përçarje të reja. Jezusit në Kopshtin e Ullinjve Zoti nuk i çon
dymbëdhjetë legjione engjëjsh për ta ndihmuar. Pushtetit të potershëm e prepotent
të kësaj bote, Krishti i kundërvë pushtetin e çarmatosur të dashurisë, që vdes mbi
Kryq e, megjithatë, krijon një gjë të re, hyjnore, e cila pastaj i kundërvihet padrejtësisë
dhe ngre mbretërinë e Hyjit”. E Papa Gjon Pali II në “Letrën drejtuar familjes”,
duke u frymëzuar nga Paskali, nënvizon: “Krishti hyri në botë me kryq. Kryqi është
simboli i shpërblimit dhe i shëlbimit, por edhe paradigma e jetës të të krishterit”.
Në ditën e festës së Ngadhënjimit të Kryqit të Shenjtë ne e shikojmë Kryqin e
Krishtit si lavdi e simbol, si rrugë nëpër të cilën duhet ecur ditë për ditë, në përpjekjen
për t’iu afruar lumturisë së qiellit, jetës së amshuar, duke pasur gjithnjë parasysh
fjalët e Shën Palit drejtuar Galatasve: “Jam kryqëzuar me Krishtin e nuk jam më unë
ai që jeton, por Krishti që jeton në mua”. Prandaj të krishterët krenohen me Kryqin
e Zotit tonë Jezu Krishtit, sepse Kryqi është më i fuqishëm e më i madh se të gjitha
pushtetet e botës: është shenjë e fitores mbi vdekjen. Kryqi bëhet kështu lavdi.
Zoti lumturohet pikërisht në çastin kur i Biri kryqëzohet. “Në kryq – shkruan Shën
Leoni papë – është gjykata e Zotit, aty bëhet gjykimi i botës, zbulohet pushteti i
të Kryqëzuarit”. Kryqi është gjykata më e madhe e botës, por edhe fillimi i pushtetit
të Krishtit mbi botën dhe mbi historinë e njerëzimit. Kur të duket se gjithçka
ka marrë fund, në të vërtetë gjithçka fillon. Me të drejtë liturgjia e festës së Ngadhënjimit
të Kryqit të Shenjtë këndon në Meshë: “Është nder për ne të mburremi me Kryqin e Zotit
tonë Jezu Krishtit sepse në Të e kemi shëlbimin, jetën dhe ngjalljen tonë, në sajë
të Tij kemi qenë shëlbuar e liruar!”, dhe “Kryq i lavdishëm, në degët tua varej çmimi
i lirisë sonë: bota u shëlbua përmes Kryqit. Të falem, o Kryq, i shuguruar nga Korpi
i Krishtit; gjymtyrët e Tij mbi ty shkëlqejnë si gurë të çmuar”. I madh është misteri
që përkujtojmë sot, aftësia për të dhuruar vetveten në Kryq, mister i dashurisë, të
cilin është tepër e vështirë ta kuptosh në të gjithë thellësinë e tij! Një gjë është
plotësisht e qartë: “Kush merr pjesë në mundimet e Krishtit në Kryq, merr pjesë edhe
në gëzimin e Tij”. Sa herë i lartojmë sytë nga Kryqi, kujtojmë Atë që pësoi për ne,
që na shkëputi nga pushteti i terrinave, duke pranuar vdekjen, për të na bërë trashëgimtarë
të jetës së pasosur. Kryqi i Krishtit dritë që shndrit qiellin
e tokën “Për ne, Krishti u bë i dëgjueshëm deri në vdekje. E në vdekjen e Kryqit”
- kështu shkruan Shën Pali Apostull. Ti dëgjojmë përsëri disa nga fjalët bindëse
e të flakta të shën Palit mbi misterin e vdekjes së Krishtit mbi Kryq, atë Kryq të
Shenjtë që e kremtojmë edhe sot me kalendar kishtar. Askush më mirë se Apostulli i
Popujve, Shën Pali nuk mund të na ndihmojë ta kuptojmë thellësisht Kryqin e Krishtit. Në
Letrën drejtuar Korintianëve, mes tjerash Pali shkruan: “Ndërsa hebrenjtë kërkojnë
mrekulli e grekët lypin urti, ne predikojmë Krishtin e kryqëzuar, për hebrenj shkandull
e për paganë marri, kurse për të grishurit – si për hebrenj ashtu për grekë – fuqi
e Hyjit e dije e Hyjit (1 Kor 1,22-24). Vdekja e Krishtit ka vlerë universale: “Një
vdiq për të gjithë e, prandaj të gjithë vdiqën” (2 Kor 5,14). Vdekja e tij i dha kuptim
të ri vdekjes së çdo burri e të çdo gruaje. Para syve të Palit Kryqi ka përmasa
kozmike. I mbërthyer mbi të, Krishti shembi muret që i ndajnë njerëzit e kombet, i
pajtoi ata me Hyjin Atë e me të afërmin, duke shkatërruar çdo lloj armiqësie (cf Ef.
2,14-16). Prej këndej tradita e lashtë e shikon Kryqin si dru kozmik, i cili me krahun
vertikal bashkon qiellin me tokën e me krahun horizontal, pajton mbarë popujt e botës.
Ngjarje kozmike, e njëkohësisht tejet personale, sepse thotë Pali, Krishti: “Më deshi
e flijoi jetën për mua”(Gal 2,20). Çdo njeri, shkruan Apostulli, është ai ‘për të
cilin Krishti vdiq” (Rom 14,15). Prej këndej, Kryqi i Krishtit nuk duhet parë si
ndëshkim, as si shkandull, por si lavdi e krenari për çdo të krishterë, sepse përmes
tij njeriu lartohet në fe e, njëzëri me Shën Palin, mund të thotë: “Sa për mua, mos
e thashtë Zoti të mburrem me tjetër send, përveçse me Kryqin e Zotit tonë Jezu Krishtit”
(Gal 6,14). Prandaj Pali e vendosi, madje e nguli Kryqin në qendër të Kishës,
si ngulet direku kryesor në qendër të anijes. Kujtojmë se kur Shën Pali shkruante
kështu, kryqi ishte sinonim i turpit më të madh, ishte fjalë që nuk duhej as të përmendej,
sepse shkaktonte shkandull e shikohej si ndëshkimi më i rëndë që mund të pësonte një
njeri. Më vonë Shën Agostini do të theksonte: “Tani Kryqi i Krishtit mbushi përplot
botën e shkëlqen mbi kurorën e mbretërve”. Unë besoj se Krishti e ka mbështetur tërë
dashurinë e tij, tërë dhuratën e tij, tërë aftësinë e tij të dhurimit mbi Kryq. E
çdo i krishterë është i thirrur ta zbulojë këtë mister, këtë ngadhënjim të Krishtit
që tërheq njerëzimin pranë vetes për tek Ati Qiellor. Shenja e Kryqit në një farë
mënyre është sinteza e fesë sonë të krishterë, sepse na thotë se sa shumë Zoti na
ka dashur e na do: na thotë se, në botë, ekziston një dashuri më e fortë se vdekja,
më e fortë se ligështitë tona dhe se mëkatet tona. “Kryqi i Krishtit, thotë Shën
Gjon Damasheni, është çelësi i parajsës së qiellit”. Kryqi është drita që shndrit
qiellin e tokën.