Kardinali Koch në Universitetin “Angelicum”: antisemitizmi, tradhëti kundër fesë së
krishterë
“Reflektim mbi Deklaratën “Nostra Aetate”: 50 vjet dialog kristiano-hebre”: ky është
titulli i leksionit, që mbajti në Universitetin Papnor të Shën Tomës së Akuinit, kardinali
Kurt Koch, kryetar i Këshillit Papnor për Nxitjen e Bashkimit të të krishterëve dhe
të Komisionit të Selisë së Shenjtë për Marrëdhëniet Fetare me Hebraizmin. Prelati
theksoi se “Nostra Aetate” është akoma dokument themelor për dialogun ndërmjet Kishës
Katolike dhe hebrenjve. Duke përmendur Luftën II Botërore, kardinali Koh denoncoi
se të krishterët kanë qenë “si autorë të krimeve, ashtu edhe viktima”. Masat qenë
sigurisht spektatore pasive, që i mbyllnin sytë para tmerreve naziste. Pas konfliktit,
nënvizoi kardinali, qe e nevojshme një përpjekje e përbashkët për t’i ripërkufizuar
teologjikisht marrëdhëniet ndërmjet katolikëve dhe hebrenjve. Por edhe linja e
re, e përvijuar nga Koncili II i Vatikanit, u vu vazhdimisht në provë, pasi antisemitizmi
është i vështirë të çrrënjoset, edhe në botën e sotme e madje, edhe për disa teologë
të krishterë. Kisha Katolike, vazhdoi kardinali Kurt Koh, është e detyruar të denoncojë
gjithnjë se antihebraizmi është tradhëti kundër vetë fesë së krishterë. Kontribut
të madh në këtë drejtim kanë dhënë i Lumi Gjon Pali II dhe Papa Benedikti XVI, siç
vëren vetë kardinali në mikrofonin tonë: Gjon Pali II qe papa i parë, që vizitoi
një sinagogë, vizitoi Aushvicin, shkoi në Murin e Lotëve në Jeruzalem, u takua me
kryerabinë të ndryshëm. Të njëjtën gjë po bën edhe Benedikti XVI, i cili gjatë shtatë
vjetëve të papnisë, ka përshkuar etapat e Gjon Palit II. Vërtet, Benedikti XVI vizitoi
për herë të parë një sinagogë, vetëm pak kohë pas fillimit të papnisë, në Gjermani,
në vitin 2005. Pastaj, ka qenë në sinagogat e SHBA-ve. Është papa që ka vizituar numrin
më të madh të sinagogave e natyrisht, kjo dëshmon se e ka shumë për zemër pajtimin
ndërmjet hebrenjve dhe të krishterëve. Në Universitetin “Angelicum”, qe i pranishëm
edhe rabini Jack Bemporand, drejtor i Qendrës “Gjon Pali II” për dialogun ndërfetar.
Ja reflektimi i tij mbi lutjen e së Premtes së Madhe, formulimi i së cilës shkaktoi
reagime si nga ana hebraike, ashtu edhe nga ana e disa katolikëve: Besoj se
kardinali ka qenë shumë i qartë, sidomos për kuptimin e lutjes të së Premtes së Madhe.
Do të ishte problematike nëse ajo do të kuptohej si përpjekje më e madhe për kthimin
e hebrenjve në krishterim, por kardinali e sqaroi shumë mirë këtë, duke saktësuar
se nuk është ky, qëllimi i Kishës Katolike.