Kjani! A s’shifni si i Madhi, Bujari, Zoti-njeri, i Biri i t’amshuemit, Madhnue
n’ vepra, qi kreu per t’libruemit E gjithsave qi fshâjshin n’mjerim, Rrahet,
shahet, perbuzet prej t’mrapshtve, Qi n’drû t’Krygjës kúr kan mârrë me e merthye, Me
mallkime m’tê deshten me shfrye, Deri at her kúr e pane n’marim. Vetë natyra,
e kputun prej dhimet, Lshon nji vigem e vajshem ankohet, E ç’do zêmer prej mnderet
pakohet Per ket kob, qi dorë njerit vetë kreu. Çka ká shpirti, qi mekshem â
prekun? Po pse ftyra e setcillit nesh teret? Dridhet toka, lshon deti gjâmë
mnderet, Thue se dita mâ e mramja shpertheu. Heu! qe çeta e disá t’patenzonve Buk’rìs
së qiellve vrugue i a ká ftyren, Njat ftyrë shêjte kû s’paten si kqyren Vetë
t’pafajshemt, vetë Êjtë e Tenzot. Porsi kîji kuer çohet me u premun, Aj, hyjnori,
nuk din me u ankue; S’flet, por pson pse ká ardhë me librue Kê gjimote n’ket
shekull me lot, Mosni mâ, ju o mizorë, ju t’pazêmer, E m’kallxoni si u bâ per
dhuní Njaj qi kupen e qiellve pat shtrî, Njaj qi hire mí né t’gjith dikoi? Njaj
qi paket, n’Krygjë shêjte merthye, Lidhi rrfét e pêngoi edhe detin, Tu’ i vû
megje e kufij me gisht t’vetin: I urdhnoi dritës, edhè drita flakoi.
I.
“Fali, o Atë, pse nuk dín shka jânë tuj bâ.”
Fali, fali pse t’mjerët s’jânë
tuj dijtun Se ç’ po kryeht mî mue. Atë, deh! fali; T’drejtsís s’Ate ti rrfét
edhè nali, Qi mos t’shkrepin mî t’mprapshtin gjytet, Dhimë, o i mshirshem, per
kê âsht tuj shfrye Mî trup t’emin, mnís s’ate s’i tutet; Por per ta vetë yt
Bír âsht kah t’lutet, Pezmit t’and âsht Dashtnija ka’ i flet.
II. “Sot ké
me kênë me mue n’Parrìz!”
Ndritë prej Fejet, mî drû ku rrin pezull I flet
Krishtit me zêmer t’pendueme Hajni i mirë, edhè thotë: Si? t’bashkueme Pafajní
edhè faj n’nji ndeshkim? Ti, i pafaji, dhunisht kjé tradhtue, Ti, i pafaji,
n’krygjë mete merthye! Po shka u bâne? Pse deshten me shfrye ? Kje dashtnija;
qe i vetmi gabim! Kur t’jesh kapun nder rrethet e epra, Kúr ti t’kapesh, o Zot,
n’lumnín t’ande, Me e kqyrë dhimshem ket zêmer deh! t’kande, Bân qi t’gzojë
njaq sa sot â’ kah t’don. Pshtove, pshtove, i pergjegjet ktij Krishti, Dit shelbimi
per t’gjith kan ague; Shi n’ditë t’sodit do t’vish ti me gzue Bashkë me mue
njat lumní qi s’maron!
III. “Grue, qe yt bìr…. Qe nâna e jote.”
Derdhun
ftyre, mete Zoja brî Krygje, Veshë me t’zeza, sa thekshem pó kjate: Nji heshtë
zêmren asajë dysh i a date: Po, ‘i heshtë zêmren vetë Zojës ia pershkoi. Magdalena
edhè Gjoni, pervajshem, Ishin ndalë e po rrishin brî soje. A ká nieri si gjên
kund fjalë goje Me diftue shka ato zêmra i zhgjetoi? Ngrî prej dhimet, ah! Nâna
po rrite Tuj kqyrë t’Vetmin n’Krygjë shêjte tu’ u mekun; Syt s’i a date, ka’
e shifte tuj dekun Per njat faj qi mî tê kurr s’randoi. E kqyrë t’Birin… por
paket e fiket; E kqyrë t’Birin, por zêmra s’i a bán... Me tê toka, me tê qiella
kján: Marë natyra me Zojen ankoi. Teri lod’, i thotë Krishti, me t’amel, Lêne
vajin, mos kjáj mâ per mue, Pse n’duer t’ua, o grue, jam tuj lshue Nji pêng
t’kandshem, qi zêmren fort m’gzoi. N’ket dishepull, qi aq pata per zêmer, Mêrr
gjith nierzt qi rrugës s’ême do t’ngasin; Sa herë kta Nânë mî tokë ty do t’thrrasin, Njitjau
doren, prej mkatit ti pshtoi.
IV. “Hy i em, Hy i em, pse m’ lshove doret?”
I
madhnueshem, ti, o Atë, Hy i emi, Birin t’and te hyjnueshmin si e lshove? Barta
njaq sa ti vetë deshte e m’çove, Por kurr s’hoqa sa hjek n’ket largim. Pse s’
m’ i ule Ti çetat e qiellve? Pse m’rrin larg, gati t’ m’ ishesh idhnue? Pse
m’lae vetun, n’duer t’mrapshtve tuj m’lshue, Qi s’kan t’ngîm e n’mue shfrejn me
terbim?
V. “Kam et!”
Njaj qi token hijeshoi me blerime, Vetë Krijuesi
i gjithmarë rrozullimit, Shkrumue gojet, tu’ u sjellë prej nierzimit, Flet perdhimshem
e thotë: Un kam et! Fjala e amel mrrîn dér n’vesh t’mizorve; Ujë e tamth atij
i napin me pí, Por aj etshem ish’ veç per dashtní; Dote nierzt e ata shfrejshin
m’tê prep. Ká et Krishti per zêmra t’pendueme, Ká et Krishti per zêmra t’pafaje
: E don t’gjitha n’gjak t’vetin t’i laje: Per to etshem, sot jeten po e nep.
VI.
“U Krye gjithshka…”
Qe, se u shlyene gjith fajet e bâme, Pûna u krye e sot
nieri u shperblye; I mallkuemi ikë mnishem, pse thye, E i kercnohet kuejt doret
po i del. Per t’lém mnijet sot nisi prap jeta; Flîja e ré, Meshtarija e Zotit, Feja
shêjte n’ngallnim n’gjire t’motit; Ligja e ré, qi dashtnín ka themel.
VII.
“Atë, nder duer t’ua po e porosis Shpirtin T’Em”
U krye Flija e mî druen e
bekueme, Tuj ulë kryet i Fuqishmi po shifet, Edhè gjâma mâ e mramja po i ndihet, Gjâmë,
qi qiellët edhè token pershkon. Mrekull mshrire! Desht deken me e bartun Per
faj t’ t’bijve, per faj t’gjith nierzimit, Aj, Hyjnori, Krijuesi i rruz’llimit, Dekë
e jetë qi n’dorë t’veten peshon: O ju zêmra, qi Krishtin e doni, Zhgrehnju n’váj,
marë natyra t’ankoje: Nji drû t’vrashtë Aj tuj pasun per shtroje, N’ Mal t’
Kalvarit des Krishti, des n’Kryq. T’ veshet bota me t’zí n’shêj trishtimi, Perse
Shêjti, t’na nepte né jeten, Nuk pritoi me bâ flì gjith vetveten, Merthye m’kryq
Aj per vllazen t’vet diq. Zot, qi u shkpute prej qiellve edhé erdhe Me psue
njaq sa kurrkushi s’do t’psote, Na e njit doren n’ket tokë mjerimplote, Bân
qi kurr na mos t’bah’na per dnim. E kùr dita t’két ardhë me lânë boten, Fíll
kah qiella Ti tuj na drejtue, Bân qi s’bashkut na t’gjith t’vîmë me gzue Lumnít
t’ua, qi s’njofin marim.
Imzot Vinçenc Prennushi, ("Gjeth e Lule" – fq.
147-151)