Në çdo përvjetor të zhdukjes së tij tragjike, kujtojmë Atë Anton Harapin, si nji prej
figurave ma të ndritshme që ka nxjerrë Kisha katolike shqiptare në shekullin e kaluem. Jetës
së tij kuptimplote në shërbim të atdheut dhe të fesë, atëherë kur Shqipnija po tronditej
prej themeleve, ai i dha ma të naltin kuptim me vdekjen e tij. Atë Anton Harapi
qe ma së parit nji bari shpirtnash që udhëhoqi grigjën në kushte jashtëzakonisht të
vështira, tue e dashtë dhe tue e ndriçue popullin me dritën e fesë dhe të dijes. Mjafton
me lexue kryeveprën e tij “Andrra e Pretashit” për me kuptue dashuninë e tij të kulluet
për njerzit, përkushtimin e tij deri në vetëmohim. Mund të thona se jeta e tij nuk
njohti tjetër gëzim përposë shërbimit baritor dhe pedagogjik, lamije këto ku ai shkriu
jetën e vet. Si pedagog Atë Anton Harapi solli me vete prej studimeve të kryeme
jashtë, metoda dhe ide të reja bashkëkohore, të cilat, të shkrime me karakterin e
tij burrnor, me dhantinë e përshkimit të shpirtnave, me forcën e vullnetit, bane që
ai vetë të kthehej në nji shkollë dashunije dhe shejtnije për qindra të rinj e të
reja. Si konferencier ai nuk u kursye tue drejtue njerëzit me fjalën e tij, e
cila shpaloste nji oratorí të lakmueshme. Në vitet ’30 mbajti në Korçë konferencat
e tija të famshme që u botuen me titullin “Vlerë shpirtërore”. I botoi tosknisht,
tue diftue kështu se nuk gjente vend tek ai asnji hije fanatizmi të damshëm në lidhje
me gjuhën, e cila, sado vlerë të ketë, mbetë gjithsesi nji mjet komunikimi që i duhet
përshtatë rrethanave. Si atdhetar, shpirti e tij i kulluet dhe autoriteti i tij
moral, ndahet në shenj ndër figurat e shqueme të françeskanëve, bashkëudhtarë të tij.
U diftue i ethshëm si puntor i çlirimit dhe i mbrojtjes së trojeve tona në agun e
pamvarsisë, shfaqi matuní demokratike në fillimin e viteve ’20, kur me grupin “Ora
e Maleve” çoi përpara nji ide të re në gjinin e kalbun të politikës shqiptare. Nuk
ngurroi me e sakrifikue emnin e mirë të vetin, atëherë kur vendi po zhytej në anarkinë
vllavrasëse që pasoi 8 shtatorin 1943. Nderin dhe fatin e Shqipnisë i vuni përmbi
vetveten, tue u ba kështu nji shembull i kotë për nji plejadë zgaçash të përbuzshëm
që do ta zvetonin Shqipninë prej 1944 deri më sot. Dita e pushkatimit të tij përkon
me ditën e rrëzimit të statujës së Enver Hoxhës. Atë ditë të kobshme të vitit 1946,
do ta kishim lexue si nji shenj ringjalljet, po të mos kishte ndodhë që hija e asaj
statuje të neveritshme të mos vijonte me sundue me arrogancë deri më sot në politikën
shqiptare.
Atdhedashës dhe asket në kuptimin e mirëfilltë të fjalës, Atë Anton
Harapi dhe ideja që përfaqsoi mbesin të hueja për Shqipninë. Sot figura e tij na shtërngon
me mendue se vendi ynë ka me mbetë gjithnji në udhëkryq në qoftë se nuk ka me dijtë
me edukue e me zgjedhë si udhëheqësa njerëz me ideale dhe me parime të nalta morale.
nga
Ardian Ndreca botuar nga GAZETA SHQIPTARE 28 Shkurt 2011