Duke shfletuar kalendarin historik, kujtojmë se si sot më 29 janar të vitit 1622 imzot
Pjetër Budi i dhuroi Bibliotekës Apostolike të Vatikanit kopjen origjinale të veprës
së parë të tij “Doktrina e Kërshtenë “(Dottrina Christiana) , përkthim i katekizmit
të Shën Robert Belarminit që u botua në Romë më 1618. Vepra e parë e Budit është
"Dottrina Christiana"ose "Doktrina e Kërshtenë", një përkthim i katekizmit
të Shën Robert Belarminit (Roberto Bellarmino, 1542-1621). U botua në Romë më 1618
dhe një ndër kopjet origjinale ruhet në Bibliotekën e Vatikanit (R.I. VI. 449). Kryefaqja
e titullit përmban këto të dhëna:
"Dottrina Christiana. Composta per ordine
della fel.me. Di Papa Clemente VIII. Dal. R. P. Roberto Bellarmino Sacerdote della
Compagnia di Giesv. Adesso Cardinale di Santa Chiesa del Titolo di S. Maria in Via.
Tradotta in lingua albanese. Dal Rever. Don Pietro Bvdi da Pietra Biancha. In Roma,
Per Bartolomeo Zannetti. 1618. Con Licenza de' Superiori."
(Doktrina e Krishterë,
e hartuar për nder të kujtimit dritëplotë të Papa Klementit VIII nga Robert Belarmini,
prift i Shoqërisë së Jezusit, tani Kardinal i Kishës së Shenjtë të Shën Marisë in
Via. Përkthyer në gjuhën shqipe nga i nderuari Don Pjetër Budi nga Guri i Bardhë.
Në Romë, nga Bartolomeu Zaneti 1618. Me lejen e Eprorëve.)
E shënuar me
dorë në fund të faqes është "Autore dono dedit Bibliothecae Vaticanae. 29 Januari
1622" (Autori ia dha [këtë kopje] si dhuratë Bibliotekës së Vatikanit. 29 Janar 1622).
Shën Robert Belarmini nga Montepulçano ishte kardinal dhe jezuit, i kanonizuar
dhe deklaruar doktor i kishës më 1930, Doktrina Kristiane mjaft e përhapur e të cilit,
ashtu si veprat e tij të tjera, e kishte dëshmuar si teolog të zotin në konflikt me
protestantizmin. E ashtuquajtura Doktrina Kristiane 'e vogël' e tij, një vepër që
Kundërreforma e rekomandonte posaçërisht për përdorim misionar, kishte qenë botuar
së pari më 1597 dhe më pas qe përkthyer në një numër gjuhësh, përfshirë gjuhën angleze,
uellse, arabe (1613) dhe greke (1616). Përkthimi shqip i Doktrinës Kristiane prej
Pjetër Budit përbëhet nga 169 faqe. Doktrina Kristiane në gjuhën shqipe u rishtyp
nga Kongregacioni i Propaganda Fides në Romë. Për këtë duhet të ketë pasur një numër
relativisht të madh kopjesh nga botimet e viteve 1636, 1664 dhe 1868. Dihet se më
1759 në depot e Propaganda Fides kishte ende gjithsej 960 kopje të librit(19). Me
interes të madh letrar e fetar, si katekizëm, përmbajtje e doktrinës së krishterë,
vepra ka edhe pesëdhjetë e tri faqe me vjersha fetare apo shpirtërore në shqip, rreth
3000 vargje, shtojcë për Doktrinën e Kërshtenë. Këto vargje përbëjnë poezinë më të
hershme në dialektin gegë. Mjaft nga këto vargje qenë përkthyer nga latinishtja ose
italishtja, por një pjesë janë origjinale.