Më 16 shtator kalendari përkujton Shën Çiprianin, ipeshkëv e martir
Për Çiprianin e ri dimë se lindi pagan në Kartagjenë rreth vitit 210 pas Krishtit.
Qe pagëzuar në vitin 245, në vitin 249 zgjidhet ipeshkëv i Katragjenës. Ipeshkvi
afrikan i shekullit III, shën Çipriani, e pati shumë për zemër unitetin e Kishës e
i pranoi plot mëshirë edhe ata që fillimisht e mohuan fenë, të tmerruar nga persekutimet
kundër të krishterëve. “Kisha është një dhe e bashkuar nën katedrën e Pjetrit e
ai që largohet, gënjen veten se bën pjesë në këtë bashkësi. Por, nuk do harruar edhe
se i krishteri duhet ta falë me gjithë zemër atë që, pasi e ka braktisur Kishën, kërkon
të rikthehet në atë vend ku njeriu i flet Zotit e Zoti e dëgjon njeriun”. Ky, thënë
me dy fjalë, ishte stili baritor i shën Çipriani, afrikan nga Kartagjena, që u kthye
në fenë e krishterë në moshën 35 vjeçare, u shugurua më pas ipeshkëv e, 30 vjet më
vonë, dha dëshminë e fesë duke derdhur gjakun për Krishtin, ai qe martirizuar nën
perandorin Valeriani në vitin 258. Çipriani nuk qe teolog, por bari, i impenjuar
kryesisht për të rivendosur disiplinën ndërmjet radhëve të të krishterëve, të tronditur
thellë nga dhuna e nga persekutimi romak. Pas persekutimit të Deçios, në vitin 251,
Çiprianit iu desh të përballonte problemin e atyre që u quajtën ‘lapsi’, do të thotë
që e braktisën Kishën nga frika e martirizimit, por që, sapo kaloi rreziku, kërkuan
të kthehen përsëri në radhët e saj. Bashkësia e krishterë e Kartagjenës u nda në dy
grupe: në ‘lasistë’, që ishin gati t’i falnin femohuesit e në ‘rigoristë’, që kërkonin
spastrimin e Kishës nga tradhtarët. Si të mos mjaftonte kjo, një epidemi e tmerrshme
murtaje e një grindje ndërmjet ipeshkvit të Kartagjenës e Papës Shtjefni e thelluan
edhe më keq tensionin. E pikërisht në këto rrethana të vështira, Çipriani tregoi se
ishte i pajisur me aftësi të rralla për të drejtuar. Thotë Papa Benedikti XVI
për Shën Çirpianin: “Qe i ashpër, por jo i paepur me femohuesit, duke u krijuar mundësinë
e faljes, pas një pendese shembullore; përballë Romës, mbrojti me vendosmëri traditat
e shëndosha të Kishës afrikane; tepër human e plot me shpirtin ungjillor, i nxiti
të krishterët t’i ndihmonin vëllazërisht paganët gjatë epidemisë së murtajës; u kujtoi
besimtarëve - që nuk donin t’i humbnin pasuritë tokësore – se jeta e vërtetë dhe pasuritë
e vërteta nuk janë të kësaj bote; luftoi pa kompromis kundër zakoneve të korruptuara
e mëkateve që minonin jetën morale, posaçërisht kundër koprracisë e egoizmit”.
Pavarësisht nga persekutimet e nga kontrastet me Romën, Çipriani na tregon se uniteti
me Papën është detyrimi më i lartë që duhet të plotësojë kush dëshiron t’i përkasë
Kishës. Ai e dallon Kishën e dukshme, hierarkinë, nga Kisha e padukshme, mistike,
por pohon me forcë se Kisha është një e vetme, e themeluar mbi Pjetrin. Nuk lodhet
kurrë së përsërituri se kush e braktis katedrën e Shën Pjetrit, mbi të cilën bazohet
Kisha, gënjen veten se është në Kishë. “Ka një Zot të vetëm, një Krisht të vetëm –
qorton Çipriani, e një e vetme është Kisha e tij, një e vetme feja, një i vetëm populli
i krishterë, i bashkuar në unitet të çeliktë: e nuk mund të ndahet, çka është një
e vetme ”. Edhe nga lutja themelore e Kishës, Ati Ynë, buron karakteri i harmonishëm
e kolektiv i Kishës. Kjo lutje – vëren Çipriani – na u dhurua nga Krishti në numrin
shumës, në mënyrë që ai, i cili lutet, të mos lutet vetëm për vetveten. Urata jonë
është publike e komunitare. Si përfundim mund të themi se Çipriani zë vend në zanafillën
e asaj tradite të frytshme teologjiko-shpirtërore, që e shikon ‘zemrën’ si vend të
privilegjuar për lutjen. E, si për Biblën, ashtu edhe për Etërit e Kishës, është pikërisht
zemra njerëzore vendi ku banon Zoti”. Shën Çipriani i ftoi besimtarët t’i hapin zemrat,
për të dëgjuar zërin e Zotit, për të cilin flasin Bibla e Kisha, sepse kemi vërtetë
nevojë. Vetëm kështu mund ta kuptojmë plotësisht se Hyji është Ati ynë e se Kisha,
Trupi mistik dhe i Shenjtë i Krishtit, është vërtetë Nëna jonë.