Бэнэдыкт XVI: перамога веры, можа перамяніць смерць у жыццё
Падчас сённяшняй агульнай
аўдыенцыі, якая прайшла на плошчы св. Пятра ў Рыме, Бэнэдыкт XVI прамовіў да сабраных
вернікаў катэхезу, якую прысвяціў псальму 22. Папа падкрэсліў, што гэты псальм з’яўляецца
вельмі хрысталагічным і знаходзіць сваё спаўненне ў апавяданнях, аб пакутах Хрыста,
паказваючы два іх вымярэння: прыніжэнне і хвалу, смерць і жыццё. “Псальм 22 з’яўляецца
вельмі сардэчнай і кранальнай малітвай, па-сапраўднаму чалавечай і багатай тэалагічным
зместам, дзякуючы чаму, стаў адным з самых вядомых і найбольш вывучаемых з усёй Кнігі
Псальмаў”, - сказаў Папа. Святы Айцец адзначыў, што ў сваім разважанні ён хоча разглядзець
больш падрабязна першую частку псальма, у якой увага канцэнтруецца на плачы, каб паказаць
некаторыя важныя аспекты малітвы Бога.
“У гэтым псальме, мы бачым постаць нявіннага,
якога пераследуюць і хочуць забіць ворагі; ён, у сваю чаргу, звяртаецца да Бога з
горкім плачам, які праз моцную веру, таямніча пераўтвараецца ў праслаўленне. У сваёй
малітве, горкая рэальнасць і суцяшаючая памяць аб мінулым чаргуюцца: разуменне сваёй
цяжкай сітуацыі, аднак не пазбаўляе надзеі. Яго першыя словы, з’яўляюцца заклікам
да Бога, які здаецца знаходзіцца вельмі далёка, не адказвае і здаецца пакінуў:
"Божа
мой, Божа мой, чаму мяне пакінуў? Далёкія словы майго воклічу ад збаўлення
майго. Божа мой, я клічу удзень – і Ты не адказваеш; Уначы – і няма мне суцяшэння".
Бог маўчыць, і гэта
маўчанне разрывае душу, якая не перастае клікаць, але не знаходзіць адказ”_ сказаў
Святы Айцец.
Бэнэдыкт XVI адзначыў, што малітва патрабуе слухання і адказу,
кантакту, адносінаў, якія могуць прынесці камфорт і збаўленне. Але калі Бог не адказвае,
кліч аб дапамозе губляецца ў пустэчы і адзінота становіцца непераноснай. Святы Айцец
падкрэсліў, што негледзячы ні на што, псальміст, не можа паверыць у тое, што яго сувязь
з Богам абсалютна спынілася; і ў той час як моліцца кажа, што “яго” Бог, не можа яго
пакінуць.
Папа нагадаў, што словы “Божа мой! Божа мой! Чаму мяне пакінуў”,
Евангелісты Мацвей і Марк адносят да Езуса, які іх прамовіў паміраючы на крыжы. “Яны
выражаюць пакінутасць Месіі, Сына Бога, які перажывае драму смерці, рэальнасць абсалютна
супрацьлеглую Пану жыцця”, - сказаў Пантыфік. “Аднак, яго кліч, не быў безнадзейным,
як і ў псальміста, малітва якога з часам перамянняецца ў праслаўленне і давер ў Боскую
перамогу. Праз пакуты, падпарадкаванне Айцу, Пан Езус пераўзыходзіць пакінутасць і
смерць і сягае да жыцця, а затым дорыць яго ўсім вернікам”, - сказаў Папа.
Бэнэдыкт
XVI падкрэсліў, што пасля горкага плачу, у псальме, ідуць радкі, у якіх псальміст
успамінае аб мінулым:
“На Цябе спадзяваліся нашы бацькі; Спадзяваліся,
іТы вызваляў іх, Да Цябе заклікалі яны, і былі ратаваныя; На
Цябе спадзяваліся, і не былі асаромленыя”
Папа адзначыў, што псальміст
паходзіў з народа, які быў заўсёды аб’ектам любові Бога. На працягу ўсёй гісторыі,
народ яўрэйскі звяртаўся да Бога і атрымліваў дапамогу. Аднак псальміст адчувае сябе
пакінутым, таму яго сітуацыя падаецца яшчэ больш драматычнай. Святы Айцец звярнуў
увагу на тое, што людзі вакол таксама насміхаліся над сваёй ахвярай, і іранічна казалі:
“Ён звяртаецца да Пана; Ён яго ўратуе, збавіць, калі па-сапраўднаму любіць”.
“Адзіныя,
блізасць каго адчувае псальміст гэта ворагі, якія яго акружаюць. Псальміст называе
іх быкамі і львамі, і яны здаюцца яму непераможнымі, а ён сам здаецца сябе маленькім
чарвяком”, - сказаў Папа.
“Гэтыя выявы, якія выкарыстоўваюцца ў псальме, служаць
таксама для таго, каб паказаць наколькі чалавек становіцца жорсткім, калі нападае
на свайго брата; ён набывае нешта жывотнае, і губляе чалавечы знешні воблік; гвалт
заўсёды мае ў сябе нешта жывотнае і толькі збаўленчае ўмяшальніцтва Бога можа вярнуць
чалавеку яго чалавечнасць”, - сказаў Бэнэдыкт XVI.
Святы Айцец адзначыў, што
сітуацыя псальміста з кожным радком псальма становіцца больш драматычнай: “смерць
пачынае ахопліваць яго”. Пантыфік правёў паралель з Укрыжаваным Хрыстом, стан якога
таксама пагаршаўся і салдаты, якія стаялі пад крыжам пачалі дзяліць вопратку ахвяры,
якую ўжо лічылі мёртвай.
“Менавіта ў гэты момант, псальміст звяртаецца з новым
заклікам: “Але Ты, Пане не адыходзь ад мяне; сіла мая! Прыйдзі мне на дапамогу...
Уратуй мяне.” Гэты заклік раскрывае нябёсы, бо з’яўляецца сведчаннем веры, упэўненасцю,
якая сягае праз усе сумневы, цемру і запусценне. Плач перамяняецца, становіцца праслаўленнем
і прыняццем збаўлення: “Ты мне адказаў. Буду абвяшчаць імя Тваё братам маім, буду
славіць цябе на сходзе”. Так псальм, пераўтвараецца ў падзяку, у вялікі гімн які ахоплівае
ўвесь народ, вернікаў Пана, літургічны сход, будучыя пакаленні. Пан дапамог, збавіў
бедняка і паказаў сваё міласэрнае аблічча”.
Папа адзначыў, што перамога веры,
можа перамяніць смерць у дар жыцця, пакуты ў крыніцу надзеі. Ён заклікаў вернікаў,
жыць пасхальнай таямніцай у сваім штодзённым жыцці і нават калі здаецца, што Бога
няма, або што Ён маўчыць, заўсёды ўмець адрозніваць сапраўдную рэальнасць, ад таго
што падаецца.
Пасля заканчэння катэхезы, Бэнэдыкт XVI на верталёце накіраваўся
ў Кастэль Гандольфа, летнюю рэзідэнцыю Рымскіх Пантыфікаў, дзе працягне свой адпачынак.