Benedikti XVI: zhvillimi i muzikës kishtare duhet t’i mbetet besnik traditës e t’i
japë dinjitet liturgjisë
Është Kisha “subjekti i vërtetë” i liturgjisë e, në këtë kuptim, muzika kishtare duhet
ta bëjë për vete asamblenë, duke i kthyer asaj shijen e “lutjes, të dinjitetit e të
bukurisë” së kremtimit. Kështu pohon Papa në letrën, që i dërgon kardinalit Zenon
Groçolevski, prefekt i Kongregatës për Edukimin Katolik, me rastin e 100-vjetorit
të themelimit të Institutit Papnor të Muzikës Kishtare. Në ditët e sotme, mund
të jetë muzika pop ajo, që mund të ndikojë negativisht mbi muzikën liturgjike. Para
një shekulli, ishin ariet e operave e Papa Piu X vendosi që muzika kishtare nuk mund
të ishte terren fitoresh për partitura muzikore të papërshtatshme për të shprehur
lidhjen e ngushtë ndërmjet notave dhe domethënien e hyjnores në liturgji. Prandaj
– kujton Benedikti XVI në letrën e tij – Piu X themeloi më 1911, Shkollën e Lartë
të Muzikës Kishtare, e cila 20 vjet më vonë, u ngrit në rangun e Institutit Papnor
nga Papa Piu XI. Nevoja për këtë organizëm bazohet në domosdoshmërinë për të pasur
një qendër studimi e orientimi, që u përçon me besnikëri e cilësi të lartë kompozitorëve,
maestrove të kapelave e liturgjistëve, direktivat e Atit të Shenjtë. Edhe Papa
Pali VI e i Lumi Gjon Pali II konfirmuan kriteret themelore, që karakterizojnë muzikën
kishtare: shija e lutjes, e dinjitetit dhe e bukurisë; përkimi i plotë me tekstet
dhe gjestet liturgjike; përfshirja e asamblesë e si rrjedhojë, edhe përshtatja me
kulturën lokale, duke ruajtur universalitetin e gjuhës muzikore; primati i këngës
gregoriane, si modeli më i lartë i muzikës kishtare dhe, vlerësimi i kujdesshëm i
formave të tjera të shprehjes, që bëjnë pjesë në trashëgiminë historiko-liturgjike
të Kishës, veçanërisht polifonia, por jo vetëm ajo; rëndësia e “schola cantorum”,
sidomos në kishat katedrale. Megjithatë – vazhdon Papa – subjekti i vërtetë i
liturgjisë nuk është personi, ose grupi, që e kremton atë, por Kisha. Liturgjia është
kryesisht veprim i Zotit përmes Kishës, e cila ka historinë, traditën dhe krijimtarinë
e vet. Liturgjia – nënvizon më tej Benedikti XVI – jeton në marrëdhënie të drejtë
me traditën e shëndoshë e me zhvillimin e ligjshëm e kjo duhet pasqyruar edhe në muzikën
kishtare. Tradita – përfundon Papa – është realitet i gjallë, prandaj përmban në vetvete
parimin e zhvillimit e të përparimit.